Το κατεστημένο των ΗΠΑ έναντι του υπόλοιπου κόσμου

Πρόκειται για σκάνδαλο άνευ προηγουμένου. Ο Γενικός Γραμματέας του Λευκού Οίκου, Ράινς Πρίμπους, ήταν μέρος της συνωμοσίας για την αποσταθεροποίηση του πρόεδρου Τραμπ και για να προετοιμάσει την απομάκρυνσή του. Τροφοδοτούσε καθημερινά τις διαρροές που διαταράσσουν την πολιτική ζωή των ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων η φερόμενη σύμπραξη μεταξύ της ομάδας Τραμπ και του Κρεμλίνου [1]. Με την απόλυση του, ο πρόεδρος Τραμπ ήρθε σε σύγκρουση με το καταστημένο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, του οποίου ο Πρίμπους είναι πρώην πρόεδρος.

Ας παρατηρήσουμε παρεμπιπτόντως ότι καμία από αυτές τις διαρροές για τις ατζέντες και τις επαφές των μεν και των δε, δεν έφερε την παραμικρή απόδειξη των λεγομένων ισχυρισμών.

Η αναδιοργάνωση της ομάδας Τραμπ που ακολούθησε έγινε αποκλειστικά σε βάρος ρεπουμπλικάνων προσωπικοτήτων και σε όφελος στρατιωτικών αντίθετων με την κηδεμονία του βαθέως Κράτους. Πέθανε η συμμαχία που είχε συναφθεί χωρίς ενθουσιασμό από το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα με τον Ντόναλντ Τραμπ κατά την συνέλευση αναδοχής των υποψηφίων στις 21 Ιουλίου 2016. Καταλήγουμε πάλι στην αρχική εξίσωση: από τη μία πλευρά ο πρόεδρος αουτσάιντερ της «βαθιάς Αμερικής», από την άλλη, όλη η άρχουσα τάξη της Ουάσιγκτον που υποστηρίζεται από το βαθύ Κράτος (δηλαδή το μέρος της διοίκησης που επιφορτίζεται της συνέχισης του Κράτους πέρα από τις πολιτικές αλλαγές).

Προδήλως, αυτή η συμμαχία υποστηρίζεται από το Ηνωμένο Βασίλειο και το Ισραήλ.

Ό τι έπρεπε να γίνει έγινε: οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμπλικάνοι ηγέτες συμφώνησαν για να αντιτίθενται στην εξωτερική πολιτική του προέδρου Τραμπ και να διατηρήσουν τα αυτοκρατορικά πλεονεκτήματά τους.

Για να το κάνουν, ενέκριναν στο Κογκρέσο ένα νόμο 70 σελίδων που θεσπίζει επισήμως κυρώσεις σε βάρος της Βόρειας Κορέας, του Ιράν και της Ρωσίας [2]. Αυτό το κείμενο επιβάλλει μονομερώς σε όλα τα άλλα Κράτη του κόσμου να σεβαστούν αυτές τις εμπορικές απαγορεύσεις. Ως εκ τούτου, οι κυρώσεις αυτές ισχύουν τόσο για την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Κίνα όσο και στα επίσημα στοχευόμενα Κράτη.

Μόνο πέντε βουλευτές διαχωρίστηκαν από το αυτό το συνασπισμό και ψήφισαν κατά αυτού του νόμου: οι βουλευτές Justin Amash, Tom Massie και ο Jimmy Duncan, και οι γερουσιαστές Rand Paul και Bernie Sanders.

Ορισμένες διατάξεις του νόμου αυτού απαγορεύουν λίγο πολύ στην Εκτελεστική Εξουσία να χαλαρώσει αυτές τις απαγορεύσεις στο εμπόριο υπό οποιαδήποτε μορφή. Ο Ντόναλντ Τραμπ δέθηκε χειροπόδαρα θεωρητικά. Βέβαια, θα μπορούσε να ασκήσει το βέτο του, αλλά σύμφωνα με το Σύνταγμα, θα ήταν αρκετό για το Κογκρέσο να ψηφίσει ξανά το κείμενο με τους ίδιους όρους, προκειμένου να το επιβάλει στον πρόεδρο. Ως εκ τούτου, ο τελευταίος θα τον υπογράψει χωρίς να επιβάλλει στον εαυτό του τη περιφρόνηση να χαλιναγωγηθεί από το Κογκρέσο. Μέσα στις επόμενες ημέρες θα ξεκινήσει ένας πόλεμος άνευ προηγουμένου.

Τα πολιτικά κόμματα των ΗΠΑ σκοπεύουν να σπάσουν το «δόγμα Τραμπ» σύμφωνα με το οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να αναπτυχθούν πιο γρήγορα από τους άλλους για να διατηρήσουν τη παγκόσμια ηγεσία. Σκοπεύουν αντίθετα να αποκαταστήσουν το «Δόγμα Γούλφοβιτς» του 1992 σύμφωνα με το οποίο η Ουάσιγκτον πρέπει διατηρήσει το προβάδισμα από τον υπόλοιπο κόσμο επιβραδύνοντας την ανάπτυξη κάθε δυνητικού ανταγωνιστή [3].

Ο Πολ Γούλφοβιτς είναι ένας τροτσκιστής που ήταν στην υπηρεσία του Ρεπουμπλικανικού προέδρου Μπους για την καταπολέμηση της Ρωσίας. Έγινε αναπληρωτής υπουργός Άμυνας, δέκα χρόνια αργότερα, υπό τον γιο του Μπους, και μετά πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας. Πέρυσι, έδωσε την υποστήριξή του στην Δημοκρατική Χίλαρι Κλίντον. Το 1992 είχε γράψει ότι ο πιο επικίνδυνος ανταγωνιστής των Ηνωμένων Πολιτειών είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση και ότι η Ουάσιγκτον έπρεπε να την καταστρέψει πολιτικά, ακόμη και οικονομικά.

Ο νόμος θέτει υπό αμφισβήτηση όλα όσα έχει κάνει ο Ντόναλντ Τραμπ κατά τους τελευταίους έξι μήνες, μεταξύ άλλων, τη καταπολέμηση των Αδελφών Μουσουλμάνων και τις τζιχαντιστικές οργανώσεις τους, τη προετοιμασία της ανεξαρτησίας του Donbass (Malorossiya, Μικρή Ρωσία), και την αποκατάσταση του δρόμου του μεταξιού.

Σε πρώτα αντίποινα, η Ρωσία ζήτησε από τη Ουάσιγκτον να μειώσει το προσωπικό της πρεσβείας της στη Μόσχα στο επίπεδο της δικής της πρεσβείας στην Ουάσιγκτον, ήτοι 455 άτομα απελαύνοντας 755 διπλωμάτες . Σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, υπάρχει μια πληθώρα διπλωμάτων των ΗΠΑ στη Ρωσία, μεταξύ 1 100 και 1 500. Με αυτό το τρόπο, η Μόσχα προτίθεται να υπενθυμίσει ότι, αν η ίδια έχει παρέμβει στην πολιτική των ΗΠΑ, δεν είναι στο ποσοστό της ανάλογης παρέμβασης των ΗΠΑ στη δική της πολιτική ζωή.

Σχετικά με το θέμα αυτό, δεν ήταν παρά μόνο στις 27 Φεβρουαρίου που ο υπουργός Άμυνας, Σεργκέι Choïgou ανακοίνωνε στη Δούμα ότι οι ρωσικές στρατιές είναι πλέον επίσης σε θέση να οργανώσουν «έγχρωμες επαναστάσεις», με 28 χρόνια καθυστέρησης από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Οι Ευρωπαίοι αντιλαμβάνονται με έκπληξη ότι οι φίλοι τους στην Ουάσινγκτον (οι Δημοκράτες Ομπάμα και Κλίντον, οι Ρεπουμπλικάνοι Μακέιν και McConnell) σταμάτησαν απότομα κάθε ελπίδα ανάπτυξης στην Ένωση. Το σοκ είναι σίγουρα σκληρό, όμως ακόμα δεν έχουν παραδεχθεί ότι ο δήθεν «απρόβλεπτος» Ντόναλντ Τραμπ είναι στην ουσία ο καλύτερος σύμμαχός τους. Εντελώς κατάπληκτοι από αυτή την ψηφοφορία, η οποία έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών τους, οι Ευρωπαίοι έθεσαν τον εαυτό τους σε κατάσταση αναμονής.

Εκτός άμεσης αντίδρασης, οι εταιρείες που έχουν επενδύσει στη λύση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον ενεργειακό εφοδιασμό της ΕΕ καταστράφηκαν. Οι Wintershall, E.ON Ruhrgas, Nederlandse Gasunie NV και Engie (πρώην GDF Suez) έχουν επενδύσει στο διπλασιασμό του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream, που τώρα απαγορεύτηκε από το Κογκρέσο. Χάνουν όχι μόνο το δικαίωμα να πάρουν μέρος σε διαγωνισμούς στις ΗΠΑ, αλλά όλα τα περιουσιακά τους στοιχεία στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τους απαγορεύεται η πρόσβαση στις διεθνείς τράπεζες και δεν μπορούν να συνεχίσουν τις δραστηριότητές τους εκτός της Ένωσης.

Προς το παρόν, μόνο η γερμανική κυβέρνηση έχει εκφράσει τη δυσαρέσκειά της. Δεν είναι γνωστό αν θα πείσει τους Ευρωπαίους εταίρους της και αν θα σηκώσει την Ένωση έναντι του αμερικανού επικυρίαρχου της. Ποτέ δεν συνέβη μια τέτοια κρίση, και ως εκ τούτου δεν υπάρχει καμία αναφορά για την πρόβλεψη των γεγονότων. Είναι πιθανό ότι ορισμένα Κράτη μέλη της Ένωσης θα υπερασπιστούν τα συμφέροντα των ΗΠΑ, όπως σχεδιάστηκαν από το Κογκρέσο εναντίον των ευρωπαίων εταίρων τους.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπως και κάθε Κράτος δύνανται να απαγορεύσουν στις επιχειρήσεις τους να κάνουν εμπόριο με ξένες χώρες και σε ξένες εταιρείες να συναλλάσσονται μαζί τους. Όμως, σύμφωνα με το Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, δεν μπορούν να επιβάλλουν τις δικές τους επιλογές για το θέμα στους συμμάχους και εταίρους τους. Ωστόσο, αυτό έκαναν από τότε που επέβαλαν τις κυρώσεις τους εναντίον της Κούβας. Εκείνη την εποχή, υπό την ηγεσία του Φιντέλ Κάστρο -ο οποίος δεν ήταν κομμουνιστής- η κουβανική επαναστατική κυβέρνηση είχε ξεκινήσει μια αγροτική μεταρρύθμιση στην οποία η Ουάσιγκτον είχε σκοπό να αντιταχθεί [4]. Τα μέλη του ΝΑΤΟ, τα οποία δεν ήξεραν τι να κάνουν με αυτό το μικρό νησί της Καραϊβικής, ακολούθησαν τη κίνηση. Σταδιακά, η Δύση, διαποτισμένη με τον εαυτό της, θεώρησε φυσιολογικό να λιμοκτονήσει τα Κράτη που αντιτίθονταν στον ισχυρό άρχοντα τους. Να που όμως, για πρώτη φορά, η ΕΕ επηρεάζεται από το σύστημα που η ίδια βοήθησε να εγκατασταθεί.

Περισσότερο από ποτέ, η σύγκρουση Τραμπ/Καταστημένο παίρνει μια πολιτιστική μορφή. Θέτει τους απογόνους των μεταναστών στην αναζήτηση του «αμερικανικού ονείρου» αντίπαλους με αυτούς των Πουριτανών του Mayflower [5]. Ως εκ τούτου, για παράδειγμα, η καταγγελία από τον διεθνή Τύπο της χυδαίας γλώσσας του νέου επικεφαλής των επικοινωνιών του Λευκού Οίκου, Αντονι Σκαραμούτσι. Μέχρι τώρα, το Hollywood συνεργαζόταν ιδανικά με τους επιχειρηματίες της Νέας Υόρκης, αλλά ξαφνικά αυτή η γλώσσα καροτσέρη παρουσιάζεται ως ασυμβίβαστη με την άσκηση της εξουσίας.
Μόνο ο πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον μιλούσε έτσι. Αναγκάστηκε να παραιτηθεί από το FBI, που οργάνωσε το σκάνδαλο του Watergate εναντίον του. Ωστόσο, όλοι συμφωνούν να αναγνωρίσουν ότι ήταν ένας πολύ καλός πρόεδρος, που τερμάτισε τον πόλεμο του Βιετνάμ και εξισορρόπησε τις διεθνείς σχέσεις με την λαϊκή Κίνα ενάντια στη Σοβιετική Ένωση. Είναι εκπληκτικό να δούμε τον Τύπο της παλαιάς Ευρώπης να επαναλάβει τη πουριτανική άποψη, θρησκευτική, κατά του λεξιλογίου του Αντονι Σκαραμούτσι για να κρίνει τη πολιτική ικανότητα της ομάδας Τραμπ· και τον ίδιο τον πρόεδρο Τραμπ να τον απολύσει μόλις τον είχε διορίσει.

Πίσω από ό, τι μπορεί να φαίνεται ότι είναι μόνο μια διαμάχη μεταξύ φραξιών, παίζεται το μέλλον του κόσμου. Είτε σχέσεις σύγκρουσης και κυριαρχίας, είτε συνεργασίας και ανάπτυξης.