بمباران سوریه یا نمایش اقتدار دونالد ترامپ بر همپیمانانش

امروز صبح، ایالات متحده 59 موشک کروز از مدیترانه به هدف تخریب پایگاه هوائی سوریه به نام الشعیرات پرتاب کرد. این حرکت یکجانبه به قصد تنبیه حملۀ شیمیائی که به ارتش عرب سوریه نسبت داده اند انجام گرفت.

شگفت زده در مقابل وسعت حرکت ایالات متحده، همۀ مفسران فوراً نتیجه گرفتند که رویکرد دولت ترامپ روی مسئلۀ سوریه 180 درجه تغییر کرده و گوئی کاخ سفید سرانجام موضعگیری جبهۀ مخالفانش در ایالات متحده و همپیمانان بریتانیائی، فرانسوی و آلمانی را پذیرفته است.

ولی آیا واقعاً چنین است ؟

واقعیت با گزارشات تطبیق نمی کند

موشکهای کروز آمریکائی بی هیچ مانعی از منطقۀ زیر کنترل سلاح های نوین روسیه عبور کرده اند، در حالی که این تجهزات را معمولاً برای جلوگیری از ارتباطات و فرماندهی ناتو مستقر کرده بودند. با آگاهی به این امر که به گفتۀ ژنرال فیلیپ بریدلاو Philip Breedlove، در مقام فرمانده ارشد ناتو، این جنگ افزارها به روسیه اجازه داد که در زمینۀ جنگ کلاسیک از ایالات متحده پیشی بگیرد. در نتیجه این تجهیزات می بایستی سامانه های هدایت شوندۀ این موشکها را مختل کنند، ولی عمل نکرده اند.

با این حساب دو فرضیه می تواند مطرح شود : یا پنتاگون پاسخ فنی نوینی را در اختیار داشته و یا اینکه تجهیزات بدست خود روسها از کار انداخته شده بوده اند.

پدافند هوائی سوریه از مجموعه سامانه های اس 300 زیر کنترل ارتش عرب سوریه و اس 400 که بدست ارتش روسیه به خدمت گرفته می شوند تشکیل شده است. این سامانه ها دارای قابلیت رهگیری موشکهای کروز است، گرچه این قابلیتها هنوز آزمون جنگ واقعی را پشت سر نگذاشته است. این سامانه ها معمولاً به شکل خودکار واکنش نشان می دهند و می بینیم که عمل نکرده اند. هیچ موشک ضد موشکی نه از سوی ارتش سوریه و نه از سوی ارتش روسیه شلیک نشده است.

وقتی موشکهای کروز ایالات متحده به اهداف خودشان اصابت می کنند، در واقع روی پایگاه نظامی سوریه فرود می آیند که کمی پیش کاملاً تخلیه شده بود. در نتیجه آشیانه، رادارها و هواپیماهای از کار افتادۀ قدیمی، انبارها و خانه های مسکونی را تخریب می کنند. با وجود این، دوازده قربانی بر جا می گذارند که 6 نفر از آنها کشته می شوند.

در حالی که هیچ موشکی رسماً گم نشده، فقط 23 و نه 59 فروند از آنها به پایگاه الشعیرات اصابت می کند.

مفهوم این صحنه پردازیها کدام است ؟

رئیس جمهور ترامپ از بدو ورودش به کاخ سفید در پی تغییر سیاست کشورش بود، و بر آن بود که صورتبندی را به شکل همکاری جایگزین منازعات کنونی نماید. دربارۀ مسئلۀ «خاورمیانۀ بزرگ» او تصمیم گرفت که سازمانهای جهادطلب را از بین ببرد، و نه اینکه مثل رئیس جمهور پیشین فقط به کاهش آنان بسنده کند.

در روزهای گذشته، ترامپ قانونیت جمهوری عرب سوریه و در نتیجه حفظ رئیس جمهور بشار اسد که به شکل دموکراتیک برگزیده شده بود را باز شناسی کرد. او از رئیس جمهور مصر، مارشال عبدل فتاح السیسی متحد سوریه استقبال به عمل آورد و به او برای مبارزاتش علیه جهاد طلبان تبریک گفت. علاوه بر این ترامپ کانال ارتباط مستقیم بین واشنگتن و دمشق را ایجاد کرد.

در هر صورت، مسئلۀ ترامپ این بود که همپیمانانش را متقاعد کند که با وجود همۀ سرمایه گذاریهایشان برای سرنگونی جمهوری عرب سوریه راهکار سیاسی او را به اجرا بگذارند.

مطمئناً ممکن است که رئیس جمهور ترامپ در سه روز فقط با دیدن یک ویدئوی منتشر شده در یوتوب تغییر جهت داده باشد، ولی احتمالاً ممکن است که حرکت نظامی امروز صبح او در منطق حرکت دیپلماتیک پیشین او باشد.

رئیس جمهور ترامپ با چنین حمله ای مخالفان خود را خشنود کرده و پس از این عملیات نمی توانند مخالفتی داشته باشند. دیروز، هیلاری کلینتون برای پاسخگوئی به حملۀ شیمیائی خواستار بمباران سوریه شده بود.

پس از آگاه کردن همۀ جهان و از جمله روسیه و سوریه، دونالد ترامپ فرمان شلیک موشکهای کروز را روی پایگاه تخلیه شدۀ صادر کرد.

دمشق با قربانی کردن این پایگاه و زندگی چند نفر اجازه داد که عملیات گسترده ای علیه آنانی که جنگ افزار شیمیائی به کار می برند آغاز شود. بر این اساس، تا امروز، سازمان ملل متحد یگانه افرادی که از این جنگ افزار استفاده کرده اند را شناسائی کرده است، و این افراد نیز جهاد طلبان بوده اند.

داعش نیز که از سوی فرماندهان بریتانیائی، فرانسوی و آلمانی از حملۀ ایالات متحده آگاه شده بودند، فوراً به حمص که از پایگاه هوائی محروم مانده بود حمله کردند.

در روزهای آینده خواهیم دید که چگونه واشنگتن و همپیمانانش به پیشرویهای جهاد طلبان واکنش نشان خواهند داد. فقط در وهله است که می توانیم ببینیم که حرکت دونالد ترامپ و انتظارات ولادیمیر پوتین و بشار اسد برآورده واقع خواهد شد یا نه.