Küresel askeri harcamanın başını çeken ABD/NATO…

Kriz ama hangi kriz ? 2012 yılında İtalya, dünyanın en çok askeri harcamalarının olduğu ülkeler içinde 2011 yılında onbirinci sırada olduğu yerinden ikinci sıraya yükseldi. Bu bilgi, küresel askeri harcamalar üzerine son verilerini dün yayımlayan ve merkezi Stockholm’de bulunan uluslararası ünlü enstitü SIPRI (Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü) ’den geliyor. İtalya’nın verileri yıllık bazda yaklaşık 26 milyar euroya denk gelen 34 milyar dolara çıkıyor. Bu da ülke dışındaki silahlı güçler, askeri görevler ve silahlandırmalar için kamusal paradan harcanan günde 70 milyon euro anlamına geliyor. Oysa, işsizlik için ödenecek fonlar eksik bile kalıyor.

2012 yılında 1753 milyar dolara tırmanan küresel askeri harcamaların başını çekenler küresel toplamın yaklaşık %40’ına denk gelen 682 milyar dolar ile yine Birleşik Devletlerdir. Müttefikler de dahil, NATO’nun askeri harcaması, küresel toplamın %57’sini temsil eden yıllık 1.000 milyardan fazlaya çıkıyor.

« G-10 » ülkeleri -ABD, Çin, Rusya, Büyük-Britanya, Japonya, Fransa, Suudi Arabistan, Hindistan, Almanya, İtalya- içinde askeri harcaması küresel harcamanın dörtte üçüne denk gelen Birleşik Devletler diğer dokuz bileşeninden daha fazla harcıyor. Pentagon bütçesinin tanıtımında ABD’nin « en idmanlı, en iyi yönetilen ve tarihte daha önce hiç olmadığı kadar iyi donanımlı silahlı güçlere » sahip olduğunu ve bu üstünlüğü elde tutmaya kararlı oldukları hatırlatılıyor.

Pentagon’un amacı Birleşik Devletlerin kuvvetlerini daha çevik, daha uysal ve çok daha hızlı bir biçimde savaş düzenine girmeye hazır hale getirmek. Libya savaşı ile denenen Kara kuvvetlerinin küçültülmesi yeni bir stratejiye işaret ediyor: Birleşik Devletlerin hava ve deniz kuvvetlerinin ezici üstünlüğünü kullanmak ve en büyük yükümlülüğü müttefiklere taşıtmak. Bu, savaşların daha ucuza mal olması anlamına gelmiyor: gerekli fonlara Senato ve Temsilciler Meclisi tarafından bir zaman sonra izin verildi ve bu fonlar Pentagon bütçesine eklendi.

Gelecek on yıl için, yıllık 45 milyar olarak ilan edilen Birleşik Devletlerin askeri bütçe kesitlerinin tamamen doğrulanması kalıyor. Bunun dışında, Pentagon’un yıllık bütçesinden de fazla, Birleşik Devletlerin gerçek harcamasını 900 milyarın üzerine çıkaran federal harcama içindeki askeri nitelikli diğer kalemleri de – bunlar arasında emekli askerler için yıllık 140 milyar, « ulusal bilgi programı » için 53 milyar, « vatanın güvenliği » için 60 milyar – göz önünde bulundurmak gerekir –ki bu, dünya harcamasının yarısından fazladır.

Ötekilerin rekabeti

ABD’nin stratejisi, NATO’nun içindeki veya dışındaki müttefiklerin askeri harcamasını yükseltme amacı da güder ; çünkü silahlanmanın büyük bir bölümünü onlara sağlayan Birleşik Devletlerin savaş endüstrisidir. Sonuçlar öngörüldüğü gibi: Doğu Avrupa’nın 2012 askeri harcaması bir önceki yıla göre %15 arttı. Polonya, silahlı kuvvetlerinin gücünü artırmak için (ABD’den ithal edilen teknolojilerle) kendi « füze kalkanını » ABD/NATO’unki içinde gerçekleştirerek on yıl içinde askeri bütçesine 33,6 milyar euro ekleyecek.

Orta-doğulu müttefiklerin askeri harcamalarında da önemli bir artış var. Bu, bir yılda %8’den fazlaya denk gelen bir artış: en üstte %51’lik artış ile Umman ve %12 ile Suudi Arabistan bulunuyor. %7,8’lik bir artış ile Kuzey Afrika’nın askeri harcamasındaki büyüme de göze çarpıyor. Latin Amerika’da %51’lik yıllık artış ile Paraguay başı çekerken Meksika’da %10’luk civarında büyüme görülüyor.

SIPRI’nin değerlendirmelerinde, Çin, 2012 yılı için dünya harcamasının %9,5’ine denk gelen 166 milyar dolarlık bir harcama ile dünya sıralamasında ikinci sırada yer alıyor. Ancak büyüme hızı (2003-2012 yılları arasında %175) diğer ülkelerinkinden fazla. Bu hızı temel olarak ABD’nin Asya/Pasifik bölgesindeki stratejisinin odak merkezini giderek daha fazla kaydırarak Çin’in « kontrol altında tutulması » politikasını yürütmesine borçlu. 90 milyar dolar ile dünyada üçüncü sıraya yerleşen Rusya’nın harcaması da hızla artmaktadır.

SIPRI’nin verilerini benimseyenler takımı, Birleşik Devletler askeri harcamalar içindeki « kesitler » e ve İtalya’nın harcamasının « çökmesi »ne övgüler düzerek gerçeği saklamanın gülünç bir denemesine girişti: askeri harcamaların dipsiz kuyularında dünya nüfusunun yarısının içinde bulunduğu yoksulluk koşullarını şiddetlendirerek yeni savaşlara hazırlanmaya yarayan akıl almaz kaynaklar, yaşama dair sorunları çözmek için kullanılmak yerine, heba ediliyor.