Putin yargılanmalı mı ?

İkinci Dünya Savaşı boyunca, Cumhuriyeti ortadan kaldıran Fransız Devlet Başkanı Philippe Pétain, özgür Fransa’nın başkanı haline gelen eski veliahdı Charles De Gaulle’ü yargılatıp ölüme mahkum ettirdi.

Bunu örnek alan Fransız Cumhuriyetinin bugünkü Cumhurbaşkanı François Hollande, Suriye’de işlenen savaş suçlarına ilişkin bir uluslararası hukuk sürecinin başlatılması ve sadece Suriye Arap Cumhuriyeti Devlet Başkanı Beşar Esat’ı değil ama Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin’in de yargılanması olasılığını dile getirdi [1]. Aynı görüşler, BM genel sekreteri Ban Ki-moon tarafından da yarım ağızla tekrarlandı.

Bu beyanlar, Kanada, ABD, Hollanda ve Birleşik Krallığın Doğu Halep’te Hizbullah, İran, Rusya ve Suriye’ye karşı cihatçıları desteklediği bir sırada yapılıyor [2].

Vladimir Putin’i mahkum ettirme iradesi yeni bir şey değil (sırasıyla İkinci Çeçenistan Savaşı, Ukrayna ve bundan böyle Suriye için), ABD’li yeni muhafazakarlar ve İsraillilerin yinelenen bir düşüncesidir. 2012 yılındaki Rus Başkanlık seçimi kampanyası sırasında ABD, Vladimir Putin’i kendilerine teslim etmeyi taahhüt etmesi halinde, Devlet Başkanı Medvedev’i Vladimir Putin’e karşı aday olmasını, seçim kampanyasını finanse etmeyi ve gezegenin yönetici çevresine rahatlıkla girmesini sağlamayı önerdi.

29 Temmuz 2015’te yeni muhafazakarlar Victoria Nuland’ın (Demokrat Dışişleri Bakanı Hillary Clinton’un sözcülüğünü yapan Cumhuriyetçi lider Robert Kagan’ın eşi ve bugün Dışişleri Bakanının Avrupa ve Avrasya’dan sorumlu yardımcısı) hazırladığı bir metni Güvenlik Konseyine sundular [3]. Tasarıda Ukrayna’da düşürülen ve 298 kişinin öldüğü MH17 sefer sayılı uçağın düşürülmesi felaketinin sorumlularını yargılamak üzere Uluslararası bir özel mahkeme kurulması öneriliyordu. Metin, Rusya’nın da resmen üyesi olacağı ama diğer üyelerin onu dışladığı bir Uluslararası Soruşturma Komisyonuna göndermede bulunuyordu. Dolayısıyla Rusya’yı suçlu göstermek, yargılamak ve mahkum ettirmek mümkün olabilecekti.

Rusya, sadece basit bir olay için Uluslararası Mahkeme kurulmasının saçmalığını değil ama aynı şekilde bu prosedürün özel niteliğini de ortaya koyarak tasarıyı veto etti. Batı basını olayı geçiştirdi.

Washington, Vladimir Putin’i SSCB’nin dağılmasından ve Boris Yeltsin’in (kabinesi NED tarafından oluşturulan) yağmasından sonra, tam anlamıyla Rusya’nın yeniden inşasının mimarı olarak görüyor. Bu kez yanılarak, Putin’i oyundan ihraç ederek, Rusya’yı bundan 20 yıl önceki düzeye geri düşürmenin mümkün olabileceğini hayal ediyor.

Cumhurbaşkanı Hollande, Rus mevkidaşını, Paris’teki yeni Ortodoks Katedralinin 19 Ekim’deki açılışı sırasında ona eşlik edemeyeceği ama sadece Elysée Sarayında kabul etmekle yetineceği konusunda bilgilendirdi. Dolayısıyla da görüşme sadece Suriye’deki durum üzerine yapılabilecekti.

Devlet Başkanı Putin, Fransa ziyaretini belirsiz bir ileri tarihe erteledi. Sözcüsü, Putin’in Fransız mevkidaşı kendisini iyi hissettiğinde Paris’e gitmeye hazır olduğunu açıkladı. Kapris yapan bir çocuğa gösterilen tepkiyi hatırlatan bir yanıt.

Hollande ve Rusya Federasyonu arasındaki güncel ihtilaf, hem Ukrayna sorunu (Kiev’in Nazi askeri darbesinin reddi, Kırım’ın bağlanması ve Donbass Cumhuriyetine verilen destek), hem de Suriye sorununa (cihatçıların darbesinin reddi ve Suriye Arap Cumhuriyetine destek) dayanıyor. Hollande’ın beş yıllık görev süresinin sonuna kadar ya da anketlerin tahmin ettiği gibi ardılının Juppé olması durumunda bir çözüm bulması çok az ihtimaldir. Bu iki adam da, ellerinde Suriyeli kanıyla kişisel geleceklerini Washington ile sağlama almışlardır.

Resmi olarak Fransa’nın girişiminden yana olan İngiliz Dışişleri Bakanı Boris Johnson, yurttaşlarını Londra’daki Rus Büyükelçiliği önünde gösteri yapmaya çağırdı: Birleşik Krallığın geri çekilmesini önceden simgeleyen bir destek türüdür bu.