« Modası » geçmemiş NATO, Mattis ile birlikte başka savaşlara hazırlanıyor

15 Şubat’ta Brüksel’de başlayan Kuzey Atlantik Konseyi toplantısında İtalyan Savunma Bakanı Pinotti ve diğer Avrupalı savunma bakanları rahat nefes aldılar: Trump’ın söylediği gibi NATO’nun modası geçmemiş. ABD’nin yeni Savunma Bakanı James Mattis, dün Brüksel’de yaptığı ilk resmi konuşmasında, NATO’nun « ABD için temel ilke » olmaya devam ettiğini belirtti.

Mattis Brüksel’e uçarken, daha önce bu yükü bizzat kendisinin üstlendiği, karargahı ABD’de olan NATO’daki tek komutanlığını Dönüşüm için Müttefik Yüksek Komutanlığı (SACT) olmasından hareketle, ABD’nin ittifak içerisindeki taahhüdünü kanıt göstererek, gazetecilere « askeri ittifakın, tarihteki en büyük başarıyı elde ettiğini » söyledi. Askeri Komitenin (NATO’nun en yüksek askeri otoritesi) sorumlusu SACT, « İttifakın güç ve yeteneklerini sürekli dönüşümünü desteklemekte ve denetlemektedir ». Mattis, son 20 yıl içerisinde NATO’nun kendini dönüştürdüğünü (gerçekten de üçü eski SSCB’den ve üçü eski Yugoslavya’dan olmak üzere, eskiden Varşova Paktına üye tüm ülkeleri bünyesine almıştır) ama « Rusya ile bazı ortaklıkların yürütülmesine yönelik umutların akamete uğradığının ortaya çıktığı dönüm noktası bir yıl olan 2014’te yaşananlara kendini uyarlaması için dönüşmeye devam etmesi gerektiğini » vurguladı. Bunun için, « transatlantik bağının güçlü kaldığından emin olmak gereklidir ». NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, Sekreter Mattis ile birlikte yaptığı ortak açıklamada bunun kanıtı olarak dün, « ABD’nin bu çalkantılı dönemde Avrupa’nın yanında olma konusundaki kararlılığını açıkça gösterecek şekilde ABD birlik ve donanımlarının Polonya’ya ve Baltık ülkelerine intikal etmekte olduğunu » teyit etti.

Başkan Trump’ın Moskova ile müzakere başlatmaya yönelik niyetini ifade etmesine karşın, ABD komutası altındaki (Avrupa’daki Müttefik Yüksek Komutanlığını üstlenen) NATO böylece Doğu’ya doğru gelişimini, Rusya karşıtı işlev görmek üzere Doğu cephesindeki konuşlanışını güçlendirmeyi sürdürmektedir. NATO aynı zamanda yeni askeri düzeneklerle güney cephesindeki yeteneklerini arttırmaktadır. Stoltenberg, « bugün, Napoli’deki ortak kuvvet komutanlığımız nezdinde Güney için yeni bir aktarma merkezi oluşturma konusunda karar vereceğiz » açıklamasını yaparak, « bu bize, buradaki NATO genel karargahında oluşturulan yeni İstihbarat biriminin yerine getirdiği işi tamamlayacak şekilde, bölgeden kaynaklanan tehditleri değerlendirme ve bunlarla baş etme imkanı verecektir » dedi.

İtalyan Savunma Bakanı Pinotti’de büyük memnuniyet uyandıracak şekilde, Stoltenberg’in Kuzey Atlantik Konseyinin açılış konuşmasında « istikrarın sınırlarımızın dışına yansıtılması » olarak tanımladığı şeyde İtalya’nın önemi artıyor. Napoli’ye tesis edilecek yeni « güney için aktarma merkezi», Kuzey Afrika ve Ortadoğu’yu ama aynı zamanda bunların da ötesindeki alanları da içine alan, sınırları belirsiz bir « bölgeye » kara, hava ve deniz kuvvetlerinin yansıtılması için harekat merkezi olacaktır. Mevcudu 40 000 askere yükseltilen, NATO’nun « çok yüksek operasyon hızına sahip seçkin gücü » olan « Mukabele Gücü » bu tür operasyonlar için 48 saat içerisinde « her zaman her yere » yansıtılabilir durumdadır. Merkez karargahı Lago Patria’da (Napoli) bulunan ortak müttefik güç komutanlığı nezdinde gerçekleştirilecek yeni « Güney için aktarma merkezi », NATO Komutanlığının tepesindeki isim olmak dışında aynı zamanda Avrupa ve Afrika için ABD deniz kuvvetlerinin komutanı olan savaşa alışkın ABD’li Amiral Michelle Howard‘ın emri altında olacaktır. « Güney için Aktarma Merkezi » aynı şekilde Pentagon’un komuta zinciri içerisinde faaliyet gösterecektir.

Tabi bütün bunların bir bedeli var. Mattis, tüm Avrupalı müttefiklerin « Savunma »ya yönelik harcamalarını GSYİH’larının en az %2’sine yükseltmelerine ilişkin kesin talebi anımsattı. Sadece beş üye devlet bu düzeye ulaşmış ya da bunu aşmış durumda: ABD (%3,6), Yunanistan, İngiltere, Estonya ve Polonya. İtalya GSYİH’sının % 1,1’iyle « az farkla » arkadan gelmektedir ama halen bu alanda büyük gelişmeler kaydetmektedir: NATO’nun resmi verilerine göre, İtalya’nın « Savunma » harcamaları 2015-16 yıllarında 17 642 milyon Euro’dan 19 980 milyon Euro’ya yükseltildi, bu da ortalama olarak günlük 55 milyon Euro’ya karşılık gelir. Efektif askeri harcama bundan çok daha yüksektir, çünkü « Savunma » bilançosu, Ekonomi ve Maliye Bakanlığının bir özel fonu tarafından finanse edilen yurtdışı askeri görevlerini ve yine İstikrar Yasası tarafından finanse edilen önemli orandaki silahlanma bedellerini içermemektedir. Stoltenberg mutlu bir edayla, 2015-2016 yıllarında askeri harcamasını reel terimlerle % 3,8 oranında yani yaklaşık olarak 10 milyar dolara yükselterek NATO’nun nihayet « bir sayfayı çevirdiğini » duyurdu. Savunma Bakanı Pinotti İtalya’nın %2 düzeyine ulaşacağına, yani « Savunma » için günde 100 milyon Euro harcayacağına güvenmektedir.

Kuşkusuz işsizlik artacaktır ama en azından Napoli’de yeni bir « güney için aktarım merkezi »ne sahip olmanın mutluluğunu yaşayacağız.