Irak’ta sıkıntılı Kürdistan’ın bağımsızlığı referandumu

Irak Bölgesel Kürt Yönetimi Başkanı Mesud Barzani, uluslararası topluluğun yeni bir öneride bulunmaması durumunda 25 Eylül 2017 pazartesi günü öngörülen bağımsızlık referandumu gerçekleştirileceğini açıkladı.

Birleşmiş Millet Güvenlik Konseyi, ne bir çözüm (uluslararası hukukta karşılığı olan), ne de başkanının açıklama yapması (Konsey Üyelerinin bakış açışını yansıtan) konusunda uzlaşmayı başaramadı ve sadece olası bölünmeyi mahkum eden bir basın açıklaması yayınlamakla yetindi. Güvenlik Konseyinin bazı üyeleri, halka karşı sahadaki niyetlerini gizlemeyi başaramayan bir söylem içerisindedirler.

Referandum sadece Kürdistan özerk bölgesinde değil ama aynı zamanda IŞİD’le bağlantılı Barzanilerin ilhak ettiği bölgede de gerçekleştirilecektir. Referandum Erbil’in, Millet Meclisi, Federal Hükümet ve Bağdat yüksek mahkemesi tarafından kınanan tek taraflı kararıdır. Şimdi gerçekleştiriliyor çünkü 3 milyondan fazla Kürt olmayan Barzani’ler tarafından etnik temizlik nedeniyle bölgeden kaçtı ve Türkiye ve Suriye’ye sığındı. Bölgede halen yaklaşık 8 milyon Kürt yaşamaktadır.

Öte yandan, gerçekleştirilen askeri harcamalar ve varili sadece 70 dolarlar civarında olan petrol fiyatı dikkate alındığında bağımsız Kürdistan’ın finansmanını sağlamak zor olacaktır.

Fransız Total şirketi Şaykan sahasını azami şekilde işletiyor. Rus Rosneft şirketi bir milyar dolar değerinde yeni bir doğalgaz boru hattı inşa etmek için Başkan Barzani ile yakın zamanda bir sözleşme imzaladı. İngiliz Gulf Keystone Petroleum de aynı şekilde bölgedeki yatırımlarını geliştirmeye hazırlanıyor.

Öte yandan, Kürt-Türk boru hattının işletmecisi BOTAŞ Petroleum Pipeline Corporation’ın sahibi Türkiye, Ceyhan limanına petrol akışını beklenmedik bir anda kesebilir. Türk Ordusu, resmi olarak askeri tatbikat kapsamında Irak Kürdistanı sınırına asker yığıyor. Bölge basını Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bir askeri müdahalede bulunmaya hazır olduğu değerlendirmesinde bulunuyor.

Bir uzlaşmaya varılabilir. Bu durumda referandumun ertesinden bağımsızlık ilan edilmeyecektir.