Mart 2015’te Rus Savunma Bakan Yardımcısı Yuri Borisov, Kommersant gazetesine 2016’da başlanması öngörülen beşinci nesil savaş uçağı serisi Sukhoi Su T-50’lerin seri üretimlerinin 2017’ye ertelendiğini açıkladı. 2020 yılında 52 adet Su-T-50 uçağının satın alımına ilişkin ilk plandaki uçak sayısı da 12’ye düşürüldü.

Su T-50’nin (İzdeliya 30) motorunun yer testlerine 2014 yılında başlandı ve havadaki testleri ise 2017 yılında tamamlanacak. Bugüne kadar Su T-50 uçaklarının prototiplerinde, Su-35 uçağının motoru olan Saturn AL41F1 (117S) motorları kullanıldı. Dolayısıyla da Su T-50 (PAK FA) uçağının geliştirilmesi programı donduruldu sanılıyordu [1].

Rus askeri gazetesi Zvezda’ya göre, Su T-50’nin geliştirilmesi projesi durdurulmamıştı ama prototiplerinin uçuşta denenmesine paralel olarak, ABD’lilerin F-22A ve F-35 uçaklarının tasarımında karşılaştıkları bir engeli aşmak gerekiyordu. Havacılık uzmanları için büyük bir sürpriz olacak şekilde, ABD’nin iki beşinci nesil uçağı da, 4++ nesil uçakları tarafından kullanılan uzun menzilli havadan-karaya ya da havadan deniz silahlarının çoğuyla uyumsuz olduğu ve ancak küçük bir bölümünün F-22A ve F-35 uçaklarına uyarlanabileceği ortaya çıktı. Bu da bu uçakların görev yelpazesini sınırlandırıyor.

Beşinci nesil savaş uçakları, zayıf yansıma yüzeyleri nedeniyle radarlara « görünmüyorlar ». Bu yansımanın az olmasına katkıda bulunan unsurlardan biri de silahların harici bağlantı noktaları yerine iç bölmelere yerleştiriliyor olmasıdır. Çok amaçlı bir savaş uçağının iç alanının kısıtlı olmasından dolayı, çok büyük dahili bölmeler yaratmak mümkün değildir.

ABD’lilerin düştükleri hataları dikkate alan Rus uzmanlar, sadece Su T-50’ye özel olmak üzere, bu uçağın sahip olduğu gelişmiş havacılık elektroniğiyle uyumlu olan 14 türden farklı yüksek hassasiyette yeni silahlar geliştirdi ya da uyarladı. Su T-50 uçağı, 8’i dahili bölmelere yerleştirilmiş 16 bağlantı noktasına sahiptir. Kabinle motorlar arasında birbiri ardı yerleştirilmiş ve tamamen aerodinamik biçim verilmiş, 4,6 x 1 m boyutlarında, iki temel dahili bölmeye sahiptir. Diğer iki küçük dahili bölme ise, gövde ile kanatların birleştiği noktada yer almaktadır. Böylece çift motorlu Su T-50, daha üstün performansına ek olarak, ABD’li çift motorlu savaş uçağı F-22A’dan (dahili bölmeleri 3,9x0,9 m) daha büyük silahlar taşımasını sağlayacak bir dahili kapasiteye sahiptir.

F-35 daha küçük boyutlu bir tek motorlu uçak olarak, F22’den daha küçük iki dahili bölmeye sahiptir (yaklaşık olarak 3,6 x 0,6 m).

Dikey kalkış ve iniş kabiliyetli F-35B varyantında ise bölmeler daha da küçüktür. Ama, uçağın dengede kalmasını sağlayan ve önde bulunan 19 000 kgf gücündeki motor nedeniyle bu aerodinamik biçimli bölmelere erişim zordur.

Beşinci nesil savaş uçakları, silahları dahili bölmelerde taşıyarak, radara yakalanmadan uçuyor, bu da onlara düşman hava (AA) savunmasında güvenli koridorlar oluşturarak hava üstünlüğünü ele geçirme imkanı veriyor. Bu koridorlar daha sonra 4 ++ nesil savaş ve bombardıman uçaklarınca yer hedeflerini etkisiz hale getirmek için kullanılacaktır. Su T-50 uçaklarının belli başlı hedefleri, AWACS erken uyarı uçakları, hava savunma (AA) füze bataryaları ve kıyı kesimini koruyan uzun menzilli hava savunma (AA) füzeleri taşıyan savaş gemileridir.

Karadaki veya denizdeki hava savunma (AA) füzelerinin yönlendirme sistemlerini ortadan kaldırmak için, Su T-50 savaş uçağı her biri 650 kg ağırlığında olan dört adet Kh-58UShK anti-radar füzesiyle donatılmıştır. Mach 3,5 hızında uçan ve menzili 260 km olan yeni Kh-58UShK füzeleri, KH-58 füzelerinden tamamen farklıdır.

Su T-50 uçağı deniz hedeflerine karşı, her biri 145 kg ağırlığında olan dört adet X-35UE füzesi kullanabilir. X-35UE füzesi, 260 km azami menziliyle küçük bir seyir füzesidir.

Başlangıçta sadece Su T-50 uçaklarında kullanılması öngörülen Kh-31 füzeleri, her biri 600 kg ağırlığında olan dört adet X-74M2 füzesiyle değiştirilmiştir. X-74M2 füzesi Mach 4 hızında, 76 ila 245 km arasında değişen menzilli ve radarlara yakalanmasını önlemek amacıyla son yaklaşım aşamasını (son 50 km kilometre) düşük irtifada gerçekleştirebilmektedir.

Su T-50, aerodinamik biçimli bölmelerinde dört adet Kh-38M füzesiyle donatılabilir. Bunlar 520 kg ağırlığında ve 250-280 kg’lık savaş başlığına sahiplerdir. Mach 2,2 hızıyla uçan, 40 km menzilli bu füzeler radar, lazer, kızılötesi ya da GPS koordinatlarıyla güdümlenebilirler.

Kara hedeflerine karşı isr Su T-50 uçakları sekiz adet « akıllı » KAB 250 ya da dört adet KAB-500 ile donatılabilirler. Düşmanın AWACS ve avcı uçaklarını vurmak için dört adet K-77M tipi BVR (« beyond-visual-range » yani « göz menzilinin ötesinde ») kullanılmaktadır. Düşman avcı savaş uçaklarıyla yakın hava muharebesinde Su T-50’nin, iki küçük dahili bölmesinde ayrıca dört adet 40 km menzilli K-74M2 füzesine sahiptir.

Gerektiğinde aerodinamik biçim verilmemiş bağlantı noktalarıyla birlikte Su T-50 savaş uçağı, 4ncü nesil savaş uçakları Su 30SM ve Su-35 için var olan tüm füze ve bomba cephaneliğini taşıyabilir.

Çeviri
Osman Soysal

[1«Par manque d’argent, la Russie "gèle" le programme de l’avion Su T-50», Valentin Vasilescu, Traduction Avic, Réseau international, 14 Haziran 2015.