MH-17 sefer sayılı uçuşu gerçekleştiren uçağın karadan-havaya fırlatılan bir füzeyle vurulduğu yorumuna hala karşı çıkan Rus yetkililer, kazayla ilgili Hollandalı araştırma komisyonunun vardığı sonuçları yalanlayan bilgiler üzerindeki gizliliği kaldırdı.

Malaysia Airlines’ın, 17 Temmuz 2014’te Amsterdam’dan Kuala Lumpur’a giden17 sayılı seferi Kiev’deki darbeci hükümeti ve Donbass’taki bağımsızlık yanlılarını karşı karşıya getiren ve 298 kişinin ölümüne yol açan çatışmalar sırasında, Donetsk (Ukrayna) bölgesinde havada imha edildi. O günden beri her bir taraf uçağın düşmesiyle ilgili sorumluluğu birbirinin üzerine atıyor: Ukrayna isyancıları karadan-havaya Buk füzesi fırlatmakla suçlarken, Rusya sivil Boeing uçağını Ukrayna hava kuvvetlerinin düşürmekle suçluyor.

Moskova, bunun üzerine Kiev’in yanıtını bilmediği ona yakın soru ortaya atar [1].

BM Güvenlik Konseyi 2166 sayılı kararla « ayrıntılı, kapsamlı ve bağımsız bir uluslararası soruşturma » açar [2].

Bu soruşturmaya, Ukrayna dışında, Almanya, ABD, Fransa, Malezya, Birleşik Krallık ve Rusya katılmaktadır. Hollanda tarafından koordine edilmektedir. Öte yandan, saldırgan olmakla suçlanan Rusya hızlı bir şekilde yürütülen çalışmaların dışına çıkarılır.

Hakikat arayışı Doğu-Batı anlaşmazlığının gölgesinde kalır. Böylece ABD bu suç için Devlet Başkanı Putin’i Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde yargılamayı hayal eder ve Bellingcat internet sitesi (Atlantic Council’e bağlı) Hollandalı komisyona ipuçları sağlar.

7 Ekim 2014’te olay anındaki Hollanda Dışişleri Bakanı ve halen Avrupa Komisyonu Birinci Başkan Yardımcısı Frans Timmermans, yolculardan birinin bir oksijen maskesi kullanma zamanını bulduğunu ifşa etmişti ki bu da füze varsayımını yalanlamaktadır [3].

8 Ekim’de, Alman gizli servisi (Bundesnachrichtendienst – BND) Bundestag’ın İstihbaratı denetlemekle sorumlu komisyonu önünde gizli oturumda ifade verdi. Spiegel’e göre, (1) Ukrayna hükümeti tarafından sunulan fotoğrafların sahte olduğunu ve (2) Rusya’nın uçağın Ukrayna Ordusu tarafından düşürüldüğü ve Ukrayna jetlerinin uçağa yaklaştıklarına ilişkin açıklamaları da aynı şekilde doğru değildir [4].

Rus Mühendisler Birliği Başkan Yardımcısı Profesör İvan A. Andrievskii tarafından uçağın kalıntıları üzerinde yapılan ayrıntılı incelemeye göre, uçak havada iken makineli tüfek mermilerine maruz kaldı [5].

Bir subayın tanıklığını aktaran Komsomolskaïa Pravda’ya göre, uçak Ukrayna hava savunması tarafından düşürülmüştür [6].

22 Mart 2016’da, Hollandalı milletvekili Pieter Omtzig (Hıristiyan Demokrat) Meclis Araştırma Komisyonunun gizli oturumda aldığı ifadeleri tamamladı. Uçağı sadece Ukrayna düşürmüş olabilir [7].

24 Mayıs 2018’da Uluslararası Komisyon –Rusya’nın katılımı olmaksızın–, Amsterdam’da düzenlediği bir basın toplantısında gerçekleştirdiği çalışmanın sunumunu yapar. Uçağın Rusya’nın Kursk’ta bulunan 53ncü Hava Savunma Tugayına ait karadan-havaya bir Buk füzesiyle vurulduğunu açıklar. Hollanda ve Avustralya varılan bu sonuçları Rusya’ya tebliğ eder [8], Rusya, Komisyonun çalışmasında bir dizi anormalliği listeleyerek bunu reddeder [9].

17 Eylül 2018’de, Komisyonun fotoğraflarına dayanan Rusya, füzenin gövdesi ve motorundan hareketle numarasına ulaşır. Olayın yaşandığı dönemde bu cephanenin Rusya değil, ama Lvov’daki Ukrayna kuvvetlerine bağlı bir birim tarafından kullanıldığı sonucuna ulaşır. Bununla ilgili olarak Hollanda’ya kanıtlar gönderir.

Çeviri
Osman Soysal

[1« Vol MH17, les 10 questions de Moscou à Kiev », Réseau Voltaire, 20 juillet 2014.

[2« Résolution 2166 sur le vol MH 17 de la Malaysia Airlines et débats », Réseau Voltaire, 21 juillet 2014.

[5« Analyse des causes de l’accident du vol MH17 », par Ivan A. Andrievskii, Оdnako (Russie) , Réseau Voltaire, 28 octobre 2014.

[6« Capitaine Voloshin : "L’avion était au mauvais endroit, au mauvais moment" », par Dmitry Steshin, Nicholas Varsegov, Vladimir Sungorkin, Traduction Hélios, Komsomolskaïa Pravda (Russie) , Réseau Voltaire, 6 janvier 2015.

[7Only Ukraine could bring down MH17”, Regnum (Russia) , Voltaire Network, 21 March 2016.