روابط بین الملل : آرامش قبل از کدامین طوفان ؟

دوران کنونی ، از زمان اعلام پاسخ روسیه به انهدام هواپیمای ایلیوشین-۲۰ ، تا انتخابات قانونگذاری ایالات متحده در ۶ نوامبر ، وضعیت نامشخصی دارد . تمام عاملان جنگ سوریه در انتظار سیاست آینده ی کاخ سفید نشسته اند ،تا بدانند سیاست قطع رابطه با نظام بین الملل ادامه خواهد داشت ، یا آنکه کنگره در جبهه ی مخالف قرار خواهد گرفت و بلافاصله پرزیدنت ترامپ را کنار میگذارد .

ریشه های جنگ

به وضوح می توان دریافت ،طرح اولیه ی ایالات متحده ، انگلستان ، اسرائیل ، عربستان سعودی و قطر ، تحقق نخواهد یافت . این امر در ارتباط با دو قدرت بزرگ فرانسه و ترکیه که دیرتر وارد جنگ علیه سوریه شدند ،نیز صادق است .

ما نه تنها باید نحوه ی بررسی خود را از اغاز حوادث به یاد آوریم ،بلکه لازم است دریابیم در این ارتباط چه چیزی را کشف کرده ایم . در حالیکه تظاهرات درعا به صورت ٬٬ شورش های خود جوش ٬٬ در برابر ٬٬ دیکتاتور سرکوب گر ٬٬ معرفی می شدند ، برایمان آشکار است ، تدارک این شورش ها از مدت ها پیش آغاز شده [1].

از سوی دیگر ، نباید تصور کنیم اعضای ائتلاف ، برای رسیدن به هدفی مشترک متحد می شوند ،و دارای استراتژی یکسانی هستند . تاثیرات هر کدام هر چه باشد ، هر یک از حکومت ها روایت ، منافع و اهداف خود را در این جنگ دنبال می کند .

ایالات متحده در ادامه ی استراتژی آدمیرال آرتور سبروسکی ، انهدام کلیه ی ساختار های دولتی خاور میانه ی بزرگ را می خواهد [2] . و بر سیاست انگلستان تکیه دارد که استراتژی تونی بلر را دنبال می کند ، تا اخوان مسلمین را در صدر قدرت منطقه قرار دهد [3] . اسرائیل که استراتژی اودد اینون [4] و دیوید وورموسر [5] را ادامه می دهد ،خواستار سلطه ی بر منطقه است . سلاح ها از پیش از سوی عربستان سعودی در مسجد عمر [6] قرار گرفت و قطر داستان دروغین کودکانی را پیش کشید که ناخن هایشان را کنده بودند .

در آن زمان هدف عربستان سعودی ،تحمیل سیاست جدیدی به سوریه و سرنگونی حکومت آن نبوده . ریاض می خواسته فردی غیر سنی در صدر حکومت قرار نگیرد . اما به علت تحولات عجیب تاریخی ، وهابیت که تا دو قرن پیش اعتقاد داشت سنی ها و شیعیان هر دو مرتد می باشند ، و از پیروان خود می خواست در صورتی که آنها مذهب خود را تغییر ندهند ، ریشه کنشان کنند ، امروزه به صورت مدافعین سنی ها و قاتلان شیعیان
در آمده اند .

امیر نشین کوچک قطر ، با توقف ساخت لوله ی انتقال گاز به سوریه از این کشور انتقام گرفته [7] .

فرانسه ، به علت پیمان های لنکستر هاووس ، باید در این توطئه سهیم باشد ، اما کنار گذاشته شده ، چرا که در لیبی دست به اعمال حساب نشده ای زده بود . وزیر امور خارجه ی این کشور - آلن ژوپه - کوشید فرانسه را به جمع توطئه گران وارد کند ، اما سفیر دمشق - اریک شووالیه - که در محل شاهد انحرافاتی در نقل واقعیت موجود بود ، به تندی مانع این حرکت شد [8] .

زمانی که فرانسه به صحن توطئه گران بازگشت ، اهداف سال های ۱۹۱۵ خود رادر استعمار سوریه ، مطابق با پیمان سایک - پیکو - سازانوو دنبال کرد . همانگونه که اختیارات فرانسه بر سوریه ،در مقایسه با استعمار پایدار الجزایر ، موقتی بوده [9] ، و در قرن بیست و یکم ، درارتباط با کنترل ساحل ، اهمیت ثانوی داشته .اما ،پاریس کوشیده تا تعهدات کهن خود را به اجرا در آورد ، و یک مرکز ملی گرای کرد به وجود آورد که مطابق مدل بریتانیایی ۱۹۱۷ ، مانند رابطه ی یهودیان با فلسطینیها باشد . به همین منظور با ترکیه [10] متحد شده ، تا تحت نام ٬٬ سوگند ملی آتاتورک ٬٬ [11] ترکیه ، شمال سوریه را محاصره کند و با اخراج کلیه ی کردهای ترکیه ، آنها را به این منطقه بفرستد .

چنانچه هدف از جنگ چهار معارض اولیه ، با یکدیگر هم خوانی داشته باشد ، دو دولت اخیر با بقیه هم صدا نیست .

از سوی دیگر ، فرانسه ، انگلستان و ترکیه سه ابر قدرت استعمارگر گذشته می باشند . و هر سه خواهان تحمیل قدرت خود بر یک تخت سلطنتی می باشند . جنگ علیه سوریه ، توانسته مخاصمات گذشته ی آنها را احیا کند .

دوران داعش در میان جنگ علیه سوریه و عراق

در پایان ۲۰۱۳ ، پنتاگون طرح های خود را در کادر استراتژی سبرووسکی بررسی کرد . و توانست طرح های مقدماتی خود را بهبود بخشد ،و مطابق با گفته ی رالف پیترز [12] ، طرح رابن رایت را جایگزین آن نماید ، و کشور ٬٬ سنی استان ٬٬ را که میان سوریه و عراق قرار خواهد داشت [13] به وجود آورد .

با این حال ، در سپتامبر ۲۰۱۵ ، با ورود ارتش روسیه به سوریه ، طرح ٬٬ سنی استان ٬٬ که توسط داعش می بایستی عملی شود ، پروژه ی شش کشور هم دست را با شکست مواجه نمود .

سه سال نخست جنگ ، پاسخ به هدف دیگری بود : از یک سو ، به وجود آوردن دولتی میان عراق و سوریه ، در کادر استراتژی سبروسکی ، و از سوی دیگر استفاده از داعش برای قطع جاده ی ابریشم چین ، که زی جینپنیگ ، می خواست آنرا فعال کند و بتواند بخش ٬٬ غربی ٬٬ قاره را به دست بگیرد .

پیروزی سوریه- روسیه ، و تغییر جریان ایالات متحده

موضوع انهدام هواپیمای نظامی ایلیوش- ۲۰ در ۱۷ سپتامبر ۲۰۱۸ ، این فرصت را به روسیه داد تا به این جنگ دامنه دار پایان دهد ، و با کاخ سفید ، در برابر متخاصمین دیگر متحد شود . این بازآفرینی ،در مقیاس کوچکتر ، عکس العمل روسی- آمریکایی ، در بحران کانال سوئز در ۱۹۵۶ می باشد [14]

مسکو ، ارتش عرب سوریه را با ، پدافند ضد هوایی اس- ۳۰۰ ، همراه با سیستم های مراقبتی هم سو با آن ، مجهز نمود . از زمانی که این سیستم عملیاتی شود ، و افسران سوریه بتوانند در این رابطه آموزش ببینند ، سه ماه وقت خواهد گرفت ، برای ارتش های غربی ، دیگر امکان پرواز بر فراز دمشق میسر نخواهد شد [15] .

وزیر امور خارجه ی سوریه - ولید معلم - در تریبون نشست عمومی سازمان ملل ، عقب نشینی بی درنگ و بدون قید و شرط نیروهای اشغال گر خارجی ایالات متحده ، فرانسه و ترکیه ، را درخواست نمود [16].

چنانچه ایالات متحده از منطقه خارج شود ، فرانسوی ها و ترک ها ، دیگر قادر به ماندن نخواهند بود . اسرائیلی ها نیز نمی تواند با پروازهای خود ، سوریه را بمباران کنند . انگستان هم اکنون عقب نشینی کرده است .

تل آویو ، پاریس و آنکارا ، پیوسته امیدوارند تا پرزیدنت ترامپ در انتخابات قانونگذاری ۶ نوامبر شکست بخورد و کناره گیری کند . از این رو منتظر پاسخ نتایج مقدر می مانند تا تصمیم گیری کنند .

چنانچه دونالد ترامپ در انتخابات میان دوره ی کنگره پیروز شود ، سوال دیگری پیش خواهد آمد . آیا کشورهای غربی از نبرد در سوریه دست خواهند کشید ، و یا به این جنگ بی پایان ادامه خواهند داد ؟ در واقع ، این حقیقتی است که تمام کارشناسان بر آن اتفاق نظر دارند : طبقه ی حاکمه ی غرب به قدری پر مدعا و انتقام جو است ، که نخواهد خواست در پس قدرتهای نوین آسیایی ، از مقام خود تنزل کند .

عقل حکم می کند ، که با شکست در جنگ ، طرف های متخاصم عقب نشینی کنند . اما جو فکری غرب مانع می شود . جنگ زمانی پایان می گیرد ، که آنها استخوان تازه ای برای جویدن پیدا کنند .

تنها انگلستان تصور کرده ، پاسخ خود را یافته است . و مشخص است لندن فشار دیپلماتیک خود را از طریق ٬٬ گروه کوچک ٬٬ ادامه خواهد داد ، و این کشور به سمت ٬٬ بازی بزرگ ٬٬ - دوران مخاصمات انگلستان با تزار روسیه در قرن نوزدهم - روی آورده . با ماجرای تخیلی اسکریپال ، مدل ٬٬ تلگرام زینویو ٬٬ را تکرار کرده است [17] . لندن توانسته سرویس های اطلاعات خارجی روسیه را حین کشف عملیات در ارتباط با منع سلاح های شیمیایی ( او پ و س ) درون سازمان ، دستگیر نماید .

این نظریه ی ژئوپلیتیک ، از کلیه ی حوادثی که به صورت بهانه به کار می روند ، حالت مستقلی دارد . ٬٬ بازی بزرگ ٬٬ استراتژی امپراطوری انگلستان بوده . و به کار گیری مجدد آن توسط بریتانیای کنونی ، نتیجه ی برکسیت و سیاست ٬٬ بریتانیای جهانی ٬٬ می باشد .
مانند قرن نوزدهم ، این حالت ضد روسی ،در پایان ، به رقابت شدیدی میان لندن و پاریس خواهد انجامید . و برعکس ، در صورت شکست ترزا می ، و مورد پرسش قرار دادن برکسیت ، و حضور مجدد انگلستان در اتحادیه ی اروپا ، تمام این طرح ها با شکست مواجه خواهند شد .

چنانچه فرانسه از هم اکنون قصد ترک خاور میانه را داشته باشد ، و تمرکز خود را بر ساحل افزایش دهد ، موقعیت ایالات متحده با مشکل مواجه خواهد شد . از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ ، پنتاگون از نوعی استقلال عمل بهره برده . ده فرمانده ی جنگی ، نیروهای مسلح ، نمی توانند از سوی رئیس ستاد ارتش فرمانی دریافت نمایند ،و تنها از وزیر دفاع اطاعت می کنند . به مرور زمان ، اختیارات آنها به صورت ٬٬ نیابت پادشاه ٬٬ در ٬٬ امپراطوری ایالات متحده ٬٬ در آمده است . و حاضر نیستند ، موقعیت خود را توسط پرزیدنت ترامپ از دست بدهند . برخی از میان آنها ، مانند فرمانده ی امریکای لاتین ( ساوت کام ) [18] می خواهد استراتژی آدمیرال سبروسکی را علیرغم منع کاخ سفید ، دنبال نماید .

از این ابهامات موجود زیاد می باشند . تنها قدم مفید در رابطه با داعش بوده : به مدت سه ماه ، کشورهای غربی ، با ارسال سلاح به آنها ، مدعی شکست دادن این گروه تروریستی بوده ا ند . امروزه دونالد ترامپ ، دستور داده تا به تجربه ی دولتی تروریستی پایان داده شود - خلافت و ارتش سوریه و روسیه ، توانستندعناصر جهادی را عقب برانند . کشورهای غربی نمی خواهند ٬٬ شورشیان معتدل ٬٬ آنها ٬٬ تروریست ٬٬ نامیده شوند و نزد آنها برگردنند . از این رو ،بدون آنکه اعتراف کنند ، خواهان مرگ و انحلال آنها در سوریه می باشند .
انتخابات میان دوره در ایالات متحده ، نشان خواهد داد ، جنگ در سوریه ادامه خواهد یافت ، یا آنکه به میدان جنگ دیگری منتقل می شود .