رئیس جمهوری: عصر به خیر. امروز ایالات متحدۀ آمریکا روابط خود را با مردم کوبا تغییر می دهد
ما در چشمگیرترین تغییرات سیاست خود در بیش از 50 سال اخیر، به یک سیاست کهنه که چندین دهه در پیشبرد منافع ما ناکام مانده، پایان می دهیم و به جای آن روند عادی سازی روابط میان دو کشور را آغاز می کنیم. با این تغییرات ما می خواهیم فرصت های بیشتری را برای مردم آمریکا و کوبا به وجود آوریم و فصل تازه ای را میان کشورهای قارۀ آمریکا بگشاییم.
ایالات متحده و کوبا گذشتۀ پیچیده ای دارند. من متولد سال 1961 هستم – یعنی درست دو سال پس از به قدرت رسیدن فیدل کاسترو در کوبا و تنها چند ماه پس از حمله به خلیج خوک ها، که تلاشی برای سرنگونی رژیم او بود. طی چندین دهه پس از آن روابط میان کشورهای ما متأثر از رویدادهای جنگ سرد و مخالفت شدید آمریکا با کمونیسم بود. فاصلۀ میان ما تنها اندکی بیش از 90 مایل است. اما با گذشت هر سال موانع ایدئولوژیکی و اقتصادی میان دو کشور سخت تر شدند.
در همین حال، جامعۀ تبعیدیان کوبایی در ایالات متحده خدمات چشمگیری را - در زمینه های سیاست، کسب و کار، فرهنگ، و ورزش - به کشور ما ارائه داده اند. کوبایی ها نیز مانند مهاجران پیش از خود به رغم تحمل دلتنگی شدید برای سرزمین و خانواده هایشان، به بازسازی آمریکا کمک کردند. این ها همه سبب شدند تا آمریکا و کوبا در رابطه ای منحصر به فرد، که همزمان هم خانواده و هم دشمن یکدیگر بودند، با هم مرتبط شوند.
ایالات متحده طی این پنج دهه با سربلندی از دموکراسی و حقوق بشر در کوبا حمایت کرده است. ما این کار را در درجۀ نخست از طریق سیاست هایی با هدف به انزوا کشیدن این جزیره انجام دادیم، از ساده ترین سفرها و مبادلات بازرگانی که آمریکایی ها می توانند در جاهای دیگر از آنها بهره مند شوند، جلوگیری کردیم. و به رغم این که این سیاست از حسن نیت سرچشمه گرفته است، اما هیچ کشور دیگری در اعمال این تحریم ها به ما نپیوسته و این تحریم ها تأثیر بسیار اندکی داشته اند و تنها موجب شدند که دولت کوبا دلیلی برای اعمال محدودیت های بیشتر بر مردم خود داشته باشد. امروز کوبا همچنان توسط کاستروها و حزب کمونیست که نیم قرن پیش به قدرت رسید، اداره می شود.
این سیاست سخت گیرانه، که ریشه در رویدادهایی دارد که پیش از به دنیا آمدن بیشتر ما اتفاق افتاده بودند، نه به سود مردم آمریکا است و نه به سود مردم کوبا. توجه کنید که ما برای مدت بیش از 35 سال با چین – کشوری بسیار بزرگتر که آن هم تحت حاکمیت یک حزب کمونیست است – رابطه داشته ایم. ما حدود دو دهۀ پیش روابط خود را با ویتنام از نو برقرار نمودیم؛ یعنی با کشوری که با آن جنگیدیم و تعداد آمریکائیان کشته شده در آن جنگ از همۀ درگیری های دوران جنگ سرد بیشتر بود.
به همین خاطر بود که – وقتی من به قدرت رسیدم – وعده دادم تا سیاست هایمان در قبال کوبا را از نو ارزیابی کنم. برای شروع ما محدودیت های آمریکایی های کوبایی تبار برای مسافرت و فرستادن حواله پولی برای خانواده هایشان در کوبا را لغو کردیم. این تغییرات که زمانی بحث برانگیز بودند، اکنون اموری بدیهی به نظر می آیند. آمریکایی های کوبایی تبار اکنون به خانواده هایشان ملحق شده اند و بهترین سفیران ممکن برای ارزش های ما هستند و از طریق این مبادلات نسل جوانتر آمریکایی های کوبایی تبار سیاستی که تلاش می کند تا کوبا را از جهانی که به هم متصل است، دور نگه دارد، به گونه ای فزاینده زیر سؤال برده است.
در حالی که من برای مدت زمانی طولانی آمادۀ برداشتن گام های بیشتری بوده ام، اما یک مانع بزرگ بر سر راه ما وجود داشت: حبس غیرقانونی آلن گِروس، یک شهروند ایالات متحده و یک پیمانکار آژانس توسعه بین المللی ایالات متحده (USAID) در کوبا، برای مدت پنج سال. دولت من طی چندین ماه مذاکراتی را پیرامون پروندۀ آلن و دیگر جنبه های رابطۀ ما با دولت کوبا انجام داده است. عالیجناب پاپ فرانسیس نیز شخصا از من و از رائول کاسترو، رئیس جمهوری کوبا درخواست کرد تا پروندۀ آلن را حل کنیم و به پرونده سه مأمور کوبایی که برای مدت بیش از 15 سال در ایالات متحده زندانی بوده اند نیز رسیدگی کنیم.
امروز آلن به خانه بازگشت – او سرانجام پس از مدت ها به خانوادۀ خود پیوست. دولت کوبا آلن را در اقدامی بشردوستانه آزاد کرد. در اقدامی جداگانه و در ازای آزادی یک مأمور کوبایی، امروز کوبا یکی از مهمترین مأموران اطلاعاتی ایالات متحده در کوبا را که برای مدتی نزدیک به دو دهه زندانی بود آزاد کرد. این مرد، که شمار اندکی از فداکاری های او آگاه هستند، اطلاعاتی را در دسترس آمریکا قرار داد که به ما امکان بخشید تا شبکه ای از مأموران کوبایی، از جمله مردانی که امروز به کوبا انتقال داده شدند و همینطور جاسوسان دیگری در ایالات متحده را بازداشت کنیم. این مرد اکنون به سلامت در سواحل کشور ما به سر می برد.
اکنون و با بازگرداندن این دو مرد که برای کشورمان فداکاری کرده اند، گام هایی را بر می دارم تا منافع مردم دو کشور در بطن سیاست ما قرار گیرد.
نخست، آن که من به جان کری، وزیر امور خارجه دستور داده ام تا بی درنگ مذاکرات با کوبا پیرامون از سرگیری روابط دیپلماتیک که از ژانویۀ سال 1961 قطع شده بود را از سرگیرد. در ادامه، ایالات متحده سفارت خود را در هاوانا بازگشایی خواهد کرد و مقامات بلند پایه از کوبا دیدار خواهند نمود.
ما هر جا که بتوانیم منافع مشترکمان را پیش ببریم، این کار را خواهیم کرد – در مسائلی مانند بهداشت، مهاجرت، مبارزه با تروریسم، قاچاق مواد مخدر، و واکنش به بلایای طبیعی. در واقع، ما در گذشته شاهد مزایای همکاری میان کشورهایمان بوده ایم. کسی که کشف کرد که پشه ها ناقل تب زرد هستند، یک کوبایی به نام کارلوس فینلِی بود. کار او به والتر رید کمک کرد تا با این بیماری مبارزه کند. کوبا صدها تن از کارکنان بهداشتی و درمانی را برای مبارزه با ابولا به آفریقا فرستاده است و به باور من، کارکنان بهداشتی و درمانی آمریکایی و کوبایی باید دوشادوش هم برای متوقف کردن شیوع این بیماری مرگبار تلاش کنند.
حال، اگر در مسائلی با هم اختلاف داشته باشیم، این اختلافات را به صورت مستقیم مطرح خواهیم کرد – همچنان که ما در زمینۀ مسائل مربوط به دموکراسی و حقوق بشر در کوبا به انجام این کار ادامه خواهیم داد. اما من بر این باور هستم که ما می توانیم از طریق همکاری و تعامل کارهای بیشتری را برای حمایت از مردم کوبا و ترویج ارزش های خود انجام دهیم. هر چه باشد این 50 سال نشان دادند که منزوی کردن کارساز نبوده است. اکنون زمان یک رویکرد تازه فرا رسیده است.
دوم این که، من به جان کری، وزیر امور خارجه دستور داده ام تا دربارۀ شناسایی کوبا به عنوان یک دولت حامی تروریسم بازنگری کند. این بازنگری بر اساس واقعیت ها و قانون انجام خواهد پذیرفت. تروریسم طی چند دهۀ گذشته تغییر کرده است. در دورانی که تمرکز ما بر تهدیدات القاعده و داعش متمرکز است، کشوری که شرایط ما را دارا بوده و استفاده از تروریسم را محکوم می کند نباید با این تحریم رو به رو شود.
سوم این که، ما گام هایی را برای افزایش مسافرت، بازرگانی، و مبادلۀ اطلاعات به کوبا و برعکس برمی داریم. این مسئله در اصل به آزادی و باز بودن کشور مربوط می شود و همچنین بیانگر باور من به قدرت تعامل مردم با مردم است. با تغییراتی که من امروز اعلام می کنم سفر به کوبا برای آمریکایی ها آسان تر خواهد شد و آمریکایی ها قادر خواهند بود تا در این جزیره از کارت های اعتباری و نقدی بانک های آمریکایی خود استفاده کنند. هیچکس نمی تواند بهتر از مردم آمریکا نمایندۀ ارزش های آمریکا باشد و من بر این باور هستم که این تماس در نهایت برای تقویت مردم کوبا مؤثرتر خواهد بود.
من همچنین بر این باورم که باید منابع بیشتری در اختیار مردم کوبا قرار بگیرند. به همین خاطر ما مقدار پولی که می تواند به کوبا فرستاده شود را به میزان چشمگیری افزایش می دهیم و محدودیت سقف مبلغ حواله هایی را که از طرح های انسان دوستانه، مردم کوبا، و بخش خصوصی در حال ظهور کوبا حمایت می کنند، برمی داریم.
به باور من نباید نسبت به کسب و کارهای آمریکایی اجحاف شود و این افزایش مبادلات بازرگانی برای آمریکایی ها و کوبایی ها سودمند است. به همین خاطر ما تراکنش های مجاز میان ایالات متحده و کوبا را تسهیل خواهیم کرد. موسسات مالی ایالات متحده اجازه خواهند داشت تا حساب هایی را در مؤسسات مالی کوبا باز کنند. و فروش کالا به کوبا برای صادرکنندگان آمریکایی آسان تر خواهد بود.
من به جریان آزاد اطلاعات باور دارم. متاسفانه تحریم های ما علیه کوبا از دسترسی کوبایی ها به فناوری هایی که سبب توانمندی مردم در سراسر جهان شده، جلوگیری کرده است. از این رو من اجازۀ افزایش ارتباطات مخابراتی بین ایالات متحده و کوبا را صادر کرده ام. به این ترتیب کسب و کارها خواهند توانست کالاهایی را که کوبایی ها را قادر به برقراری ارتباط با ایالات متحده و دیگر کشورها خواهند کرد، به فروش برسانند.
این ها گام هایی هستند که من به عنوان رئیس جمهوری می توانم برای تغییر این سیاست بردارم. تحریمی که برای مدت چندین دهه اعمال شده بود، اکنون در درون قوانین مدون شده و جای گرفته اند. با اعلام این تغییرات من امیدوارم که کنگره را نیز در گفتگوهایی صادقانه و جدی پیرامون لغو این تحریم ها مشارکت دهم.
من دیروز با رائول کاسترو پیرامون نهایی کردن آزادی آلن گروس و مبادلۀ زندانیان، و چگونگی پیشبرد این کار گفتگو کردم. من باور خود مبنی بر این که جامعۀ کوبا به خاطر محدودیت های اعمال شده بر شهروندان این کشور در تنگنا قرار دارد را به روشنی بیان کردم. افزون بر بازگشت آلن گروس و آزادی مامور اطلاعاتی مان، ما از تصمیم کوبا برای آزاد کردن شماری از زندانیانی که پرونده های آنها مستقیماً از سوی تیم من با دولت کوبا در میان گذاشته شده بود، استقبال می کنیم. ما از تصمیم دولت کوبا برای افزایش بیشتر دسترسی شهروندان این کشور به اینترنت و ادامۀ افزایش تعامل با نهادهای بین المللی مانند سازمان ملل متحد و کمیتۀ بین المللی صلیب سرخ که ارزش های جهانی را ترویج می کنند، استقبال می کنیم.
اما در عین حال به هیچ وجه از موانعی که همچنان بر سر راه آزادی کوبایی های معمولی قرار دارند، غافل نیستم. ایالات متحده بر این باور است که هیچ فرد کوبایی نباید صرفاً به خاطر استفاده از حق جهانی خود در ابراز عقیده اش مورد آزار و بازداشت و شکنجه قرار گیرد، و ما به حمایت خود از جامعۀ مدنی در آن جا ادامه خواهیم داد. در حالی که کوبا اصلاحاتی را برای گشایش تدریجی اقتصاد خود انجام داده است، ما همچنان بر این باوریم که کارگران کوبایی باید از حق تشکیل اتحادیه برخوردار باشند و شهروندانشان هم باید برای شرکت در روند سیاسی آزاد باشند.
افزون بر این با توجه به پیشینۀ کوبا، من پیش بینی می کنم که این کشور در برخی مقاطع، سیاست های خارجی که به شدت با منافع آمریکا در تضاد است را اتخاذ کند. من انتظار ندارم که تغییراتی که من امروز اعلام می کنم یک شبه در جامعۀ کوبا تغییر ایجاد کند. اما بر این باورم که از طریق در پیش گرفتن سیاست تعامل ما می توانیم بیشتر از ارزش های خود دفاع کنیم و به مردم کوبا کمک کنیم تا همزمان با ورود قرن بیست و یکم، به خودشان کمک کنند.
من خطاب به کسانی که با اقداماتی که امروز اعلام می کنم مخالف هستند می گویم که من به نقطه نظر شما احترام می گذارم و در تعهد شما نسبت به آزادی و دموکراسی سهیم هستم. پرسش این است که ما چگونه باید از این تعهد پاسداری نماییم. من باور ندارم که بتوانیم کاری را برای مدت پنج دهه انجام دهیم و انتظار به دست آوردن نتیجۀ متفاوتی را داشته باشیم. افزوده بر این، تلاش برای راندن این کشور به پرتگاه فروپاشی نه در خدمت منافع آمریکا است و نه به سود مردم کوبا. حتی اگر هم این راهکار نتیجه می داد – که البته در 50 سال گذشته نتیجه بخش نبوده است – ما از تجربه ای که به سختی به دست آورده ایم، فهمیده ایم کشوری که مردم آن در معرض هرج و مرج قرار نگیرند، به احتمال زیاد از انتقالی پایدارتر برخوردار خواهد شد. ما از کوبا می خواهیم تا با پایان بخشیدن به محدودیت های غیرضروری فعالیت های سیاسی، اجتماعی، و اقتصادی از توانایی های بالقوۀ 11 میلیون کوبایی بهره مند شود. در همین راستا، ما نباید اجازه دهیم که تحریم های آمریکا بار بیشتری را بر دوش مردم کوبا، که ما خواهان کمک به آنها هستیم، بگذارد.
من خطاب به مردم کوبا می گویم که آمریکا دست دوستی به سوی شما دراز می کند. بسیاری از شما به ما به عنوان چشمه امید نگریسته اید و ما همچنان به افروختن پرتو آزادی ادامه خواهیم داد. برخی دیگر ما را به چشم استعمارگران پیشین که می خواهند آیندۀ شما را به دست گیرند نگاه می کنند. زمانی خوزه مارتی گفت: "صادقانه بگویم که آزادی حق هر انسان است." امروز، من با شما صادق هستم. ما هرگز نمی توانیم گذشته ای که میان ما وجود دارد را پاک کنیم. اما ما بر این باور هستیم که شما باید قدرت بیابید تا با منزلت و با حق تعیین سرنوشت خود زندگی کنید. کوبایی ها در مورد زندگی مثلی دارند: "No es facil" – زندگی آسان نیست. امروز ایالات متحده می خواهد در آسان تر، آزادتر، و مرفه تر کردن زندگی مردم عادی کوبا مشارکت نماید.
خطاب به آنها که از این اقدامات حمایت کرده اند، می گویم که از این که در تلاش های ما مشارکت کرده اید، از شما سپاسگزاری می کنم. به ویژه من می خواهم از عالیجناب پاپ فرانسیس سپاسگزاری کنم که الگوی اخلاقی او اهمیت تلاش برای دستیابی به جهان به گونه ای که باید باشد، و نه پذیرفتن جهانی که هم اکنون وجود دارد، را به ما نشان می دهد؛ دولت کانادا که میزبانی مذاکرات ما با دولت کوبا را بر عهده داشت؛ و یک گروه دو حزبی از نمایندگان کنگره که به گونه ای خستگی ناپذیر برای آزادی آلن گِروس و برای دستیابی به رویکرد تازه ای جهت پیشبرد منافع و ارزش هایمان در کوبا تلاش کردند.
در پایان باید بگویم که تغییر سیاست ما در قبال کوبا همزمان با رهبری جدید در کشورهای قارۀ آمریکا صورت می گیرد. در ماه آوریل آینده ما آماده می شویم تا کوبا نیز در همایش کشورهای قاره آمریکا به دیگر کشورهای این نیمکره بپیوندد. اما ما تأکید خواهیم کرد که جامعۀ مدنی نیز به ما بپیوندد تا نه تنها رهبران، بلکه شهروندان نیز آیندۀ ما را شکل دهند. و من از رهبران دیگر کشورها نیز می خواهم که در دل این منشور میان کشورهای قاره آمریکا، معنای تازه ای به تعهد به دموکراسی و حقوق بشر ببخشند. بیایید میراث استعمار و کمونیسم، استبداد قاچاقچیان مواد مخدر، دیکتاتورها، و انتخابات ساختگی را پشت سر بگذاریم. اگر ما با یکدیگر همکاری کنیم دست یافتن به آینده ای همراه با صلح، امنیت، و توسعۀ دموکراتیک ممکن خواهد بود— نه این که بخواهیم قدرت را حفظ کنیم، منافع موجودمان را تضمین نماییم، بلکه بخواهیم آرزوهای شهروندانمان را تحقق بخشیم.
هم میهنان آمریکایی من. شهر میامی تنها حدود 200 میل با هاوانا فاصله دارد. هزاران هزار کوبایی به میامی آمده اند – برخی با هواپیماها و یا با قایق های موقتی، و برخی تنها با پیراهنی که بر تن داشتند و امیدی در دل. امروزه، اغلب میامی را پایتخت آمریکای لاتین خطاب می کنند. اما این شهر یک شهر به شدت آمریکایی هم هست – مکانی است که به ما یادآوری می کند که آرمان ها مهم تر از رنگ پوست ما یا شرایط تولد ما هستند. این شهر نمادی از آن چه کوبایی ها می توانند به دست آورند، و از باز بودن درهای ایالات متحده به روی خانواده های ما در جنوب است.Todos somos Americanos (همۀ ما آمریکایی هستیم.)
تغییر – در زندگی ما و زندگی ملت ها – دشوار است. و هنگامی که ما کوله بار سنگین تاریخ را بر دوش هایمان می کشیم، این تغییر دشوارتر نیز می شود. اما امروز ما این تغییرات را انجام می دهیم، به این خاطر که کاری درست است. امروز آمریکا تصمیم گرفته است تا از شر قید و بندهای گذشته خلاص شود تا بتواند به آینده ای بهتر – برای مردم کوبا، برای مردم آمریکا، برای سراسر این نیمکره، و برای جهان – دست یابد.
سپاسگزارم. خداوند یار و نگهدار شما و یار و نگهدار ایالات متحدۀ آمریکا باد.