Rusya, beşinci nesil savaş uçağına sahip olmamasına rağmen, Rus bombardıman uçakları altı ay süren kampanyaları süresince Suriye’de çok etkili olmayı başarabildiler.

Bu arada, Rusya ve ABD 27 Şubat 2016 itibariyle karşılıklı olarak saldırılara son verme konusunda anlaştıktan sonra, Devlet Başkanı Vladimir Putin, Hmeymim Hava Üssünde konuşlandırılan 54 ila 56 adet arasındaki Su-24, Su-25, Su-30, Su-34 ve Su-35 savaş uçağından 46’sının geri çekilmesi emrini vermişti. Ancak bu geri çekme kararı karşı tarafça yanlış değerlendirildi. ABD, verdiği taahhüdü ihlal ederek, El-Kaide ve IŞİD dahil olmak üzere cihatçılara gelişmiş silahlar tedarik etmeyi sürdürdü [1]. Durum böyle olunca, Suriye Arap Ordusu Palmira’nın kurtarılmasından sonra, IŞİD’e karşı gerçekleştirdiği taarruzu Rakka ve Deir ez-Zor’a genişletme imkanı bulamadı [2]. Halep bölgesinde El Nusra Cephesi (El Kaide’nin Suriye kolu) karşısında ağır kayıplar verdi.

Bunun dışında, Suriye Hava Kuvvetleri Suriye’nin Kuzeyinde bir ay içerisinde, saldırılara son verilmesi anlaşmasının yürürlüğe girmesinden sonra ülkeye bol miktarlarda sokulan İslamcılara ait karadan-havaya taşınabilir roketatarlar düşürülen üç savaş uçağını (MiG-21, MiG-23 ve Su-22) kaybetti. Bu nedenle, Suriye Hava Kuvvetleri günde en fazla 10 adet İslamcı hedefini vurabiliyor ki bu da kara birlikleri için yetersiz kalıyor. Suriye Arap Ordusu zor durumda ve bu arada Devlet Başkanı Putin’in yüksek bütçe ve ekonomik nedenlerle Suriye’den bombardıman uçaklarını geri çekme emri nedeniyle Rus Ordusunun eli kolu bağlanmış durumda. Rus Hava Kuvvetleri Komutanı General Viktor Bondarev’in yeni Yak-130 savaş uçaklarının havadan karaya taarruz görevlerinde deneme amaçlı olarak kullanılması önerisinin de Kremlin tarafından kabul görmediği anlaşılıyor [3].

Kabul gören tek seçenek, aktif hizmetteki tek uçak gemisi olan Amiral Kuznetsov’un Akdeniz’de, Suriye kıyısı yakınlarında konuşlandırılması oldu. Ancak sorun şu ki, 2015 yılında Sevmaş ve Severodvinsk tersanelerinde onarım ve modernizasyon sürecine alınan bu uçak gemisi, ancak 2016 sonunda deniz kuvvetlerine teslim edilebilecek. Modernizasyon uçak gemisinin eski Su-33 savaş uçakları yerine, yeni üretilen Mig-29 K/KUB uçaklarının kullanımına uyarlanması anlamına geliyor. Uçak gemisinin pilotları geçen yıl, Saki (Yevpatoriya-vestul Crimeii) ve Yeisk (Azov Denizi kıyısında) yer alan ve uçak gemisinin güvertesi taklit edilerek özel olarak hazırlanmış pistlerde (Nitka), MiG-29 K/KUB uçaklarıyla iniş ve kalkış eğitimleri gerçekleştirdiler.

Gaz türbinleriyle çalışan 65 000 tonluk Amiral Kuznetsov (Proje 1143.5) uçak gemisi, o dönem Ukrayna Sovyet Cumhuriyeti topraklarında bulunan 444 numaralı Güney Nikolaev tersanelerinde Aralık 1990 tarihinde denize indirildi. 52 ila 55 adet uçak ve helikopter taşımak üzere tasarlandı. Amiral Kuznetsov uçak gemisinde sekiz adet AK-630 (2x30 mm) AA hava savunma topu sistemi, 18 adet 3K95 Kinzhal AA füze rampası, 12 adet gemiden gemiye P-700 Granit (620 km menzil ve Mach 2.5 hızında) füze rampası ve iki adet UDAW-1 denizaltı taarruz füze rampası bulunmaktadır.

Rusya Federasyonu Savunma Bakanı, uçak gemisinin onarımının tamamlanma tarihinin 1 Temmuz 2016’ya çekildiğini açıkladı. Bu nedenle gemide sadece MiG-29 K/KUB uçakları bulunmayacak, Su-33 savaş uçaklarının bir kısmı da gemide kalacak. Uçak gemisinin yeni konfigürasyonunda 12 adet çok amaçlı Su-33, 28 adet çok amaçlı MiG-29 K/KUB savaş uçağı, 4 adet eğitim ve havadan karaya taarruz uçağı Su-25UTG/UBP ve 8 adet denizaltı taarruz helikopteri Ka-27 yer alıyor.

Uçak gemisinden havalanacak olan Su-33 ve MiG-29 K/KUB savaş uçakları azami silah ve yakıt yük kapasitelerinin ancak %30-40’ını (6-9 ton) yüklenebilecekler. Ancak bu kısıtlama, onların hedefler üzerinde Suriye’deki harekatlarda kullanılan Su-24 ve Su-34 bombardıman uçaklarıyla aynı etkiyi elde etmelerine engel olmayacak. Su-24 ve Su-34 uçaklarının her biri tümü lazer, kamera ya da GPS güdümlü olan iki adet 250 kg’luk KAB-250 S/LG ya da 500 kg’luk KAB-500 L/Kr ya da KAB-1500 L/Kr bombaları veya lazer ya da kamera güdümlü iki adet Kh-29 L/T ve Kh-25 T tipi havadan karaya füze taşıyabiliyorlardı. Avcı görevleri için tasarlanan Su-33 ve MiG29 K/KUB savaş uçaklarında ayrıca kısa ve orta menzilli füzeler de bulunacak.

Küçük Rus uçak gemisi, buna ancak ABD’ye ait 11 adet nükleer enerjili, 100 000 tonun üzerindeki ve 78 adet savaş uçağı (F/A-18E/F, EA-18G, E-2) ve 12 adet SH-60F helikopter taşıyabilen uçak gemilerinden biriyle karşılık verebilecek olan Suriye’de faaliyet gösteren cihatçıları vurmak için yeterli olacaktır. Amiral Kuznetsov MiG-29 K/KUB savaş uçaklarının kullanılabileceği tek uçak gemisi değildir. 43 000 tonluk eski Rus uçak gemisi Amiral Gorskov Severodvinsk tersanelerine yeniden inşa edilip modernize edildikten sonra 2014 yılında Vikramaditya adıyla Hindistan Deniz Kuvvetlerinin hizmetine girmiştir. Bu uçak gemisi toplamda ancak 36 adet savaş uçağı taşıyabiliyor: 26 adet MiG-29 K/KUB ve 10 adet Kamov Ka-28/31 helikopteri.

Çeviri
Osman Soysal

[1« Les États-Unis violent le cessez-le-feu en Syrie et arment Al-Qaïda », Réseau Voltaire, 25 avril 2016. « Qui arme les jihadistes durant le cessez-le-feu ? » (Vidéo), par Thierry Meyssan, Télévision nationale syrienne , Réseau Voltaire, 30 avril 2016.

[2«Les opérations de l’armée arabe syrienne après la libération de Palmyre», Valentin Vasilecu, Traduction Avic, Réseau international, 3 avril 2016.

[3«Des avions YAK-130 russes en Syrie ?», Valentin Vasilecu, Traduction Avic, Réseau international, 21 avril 2016.