Nieuwe consultaties voor Syrië in Genève

De Verenigde Naties bereiden vier thematische werkgroepen voor « teneinde een positief momentum in de richting van een Syrisch basisdocument te beginnen voor de tenuitvoerlegging van het Communiqué van Genève », volgens de presentatie die Staffan de Mistura er in de Veiligheidsraad van heeft gegeven [1].

En dat is juist waar het probleem ligt: nooit hebben Lakhdar Brakimi, noch Staffan de Mistura het gehad over de sinds 30 juni 2012 door de Arabisch Syrische republiek geleverde inspanningen om aan deze tekst te voldoen.

Laten we ons drie jaar terug verplaatsen. Het Arabisch Syrische leger had juist de takfiristen overwonnen. Het Islamitische emiraat van Baba Amr had zich overgegeven en er waren geheime akkoorden met Frankrijk en Turkije gesloten voor de restitutie van buitenlandse officieren die gevangen waren genomen in ruil voor de vrede. De Verenigde Staten en Rusland bespraken de verdeling onder elkaar van het Nabije Oosten en hadden de « Actiegroep voor Syrië » laten komen om het « Communiqué van Genève » op te stellen. Men weet dat dit akkoord tussen de twee grote machten zes dagen later werd weggevaagd door de Conferentie van de « Vrienden van Syrië » in Parijs, gevolgd dor het spectaculaire ontslag van Kofi Annan. Een tweede oorlog begon, veel moorddadiger. Die woedde slechts marginaal tussen de Syriërs onderling, maar hoofdzakelijk tussen buitenlandse Jihadisten en Syriërs.

Het Communiqué is gebaseerd op het zespuntenplan van Kofi Annan, dat weer rust op de vijf voorstellen van president Bashar al-Assad. Het voorziet in: stopzetting van geweldplegingen onder controle van de Verenigde Naties; bevrijding van de gevangenen; vrij verkeer van buitenlandse journalisten, vrijheid van vereniging en van demonstratie [2]. Bovendien noemt het Communiqué voor de overgang van oorlog naar vrede de creatie van een regeringsorgaan, omvattend, in gemeenschappelijk overleg, de uitwerking van een nieuwe Grondwet en een verbintenis tot een nationale reconciliatie.

Wat is er sindsdien gebeurd? In de eerste plaats hebben bepaalde ondertekenaars van het Communiqué (de Verenigde Staten, Frankrijk, Koweit, Qatar, Verenigd koninkrijk, Turkije) hun woord gebroken en hebben de oorlog met de « Vrienden van Syrië » weer gelanceerd door het organiseren van de aanvervoer van honderdduizenden strijders. In de tweede plaats hebben de « Nationale raad » en de individuen die zich erbij aansloten binnen de « Nationale coalitie van de oppositionele en revolutionaire strijdkrachten » de toepassing van het communiqué opgeschort tot de « val van het regime », en hebben het terrorisme ondersteund. Ten derde zijn de Arabisch Syrische republiek, de loyalistische oppositie en de voormalige groepen gewapende ex-rebellen begonnen, alleen tegen allen, aan de toepassing van het Communiqué, en vechten samen tegen het terrorisme.

Aldus hebben talrijke gevangenen kunnen profiteren van kwijtscheldingen, honderden buitenlandse journalisten hebben het land vrijelijk kunnen bezoeken, politieke partijen hebben zich volgens hun behoeften kunnen ontwikkelen. De Republiek en de groepen rebellen hebben een groot aantal reconciliatie-akkoorden gesloten. De president is tot kabinetswisselingen overgegaan om de vertegenwoordigers van de nieuwe politieke families binnen een Regering van nationale eenheid op te nemen, in overeenstemming met de beschrijving dat het Communiqué geeft van een regering-overgangsorgaan.

Er is nog een lange weg te gaan. Allereerst het terrorisme overwinnen —met de hulp van de CVVO— en de totalitaire ideologie van de Moslimbroeders. Vervolgens de vernieuwing van de Grondweg afmaken, gemeenteverkiezingen uitschrijven in december, en kabinetsverkiezingen zo gauw het staakt-het-vuren is afgekondigd. Laten we hopen dat er deze keer niemand meer in de weg zal gaan staan, dat iedereen hieraan deelneemt en de wil van het soevereine volk democratisch zal accepteren.