Το Ιράν στριμωγμένο στη γωνία

Καθώς το Πεντάγωνο αποσύρεται από την "Ευρύτερη Μέση Ανατολή" για να επενδύσει στη «Λεκάνη της Καραϊβικής», ο Λευκός Οίκος ετοιμάζεται να αναδιοργανώσει τους συμμάχους του στην περιοχή.
Για το σκοπό αυτό, στις 14 και 15 Φεβρουαρίου, θα πραγματοποιηθεί στη Βαρσοβία μια « υπουργική διάσκεψη για την Προώθηση της Ειρήνης και της Ασφάλειας στη Μέση Ανατολή ». Θα συμμετάσχουν όλοι οι σύμμαχοι των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά όχι οι εταίροι τους: ούτε η Ρωσία ούτε η Κίνα.  

Στις 10 Ιανουαρίου, σε διάλεξη στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο του Καΐρου, ο υπουργός Εξωτερικών Mike Pompeo έθεσε τους στόχους:
– αντίσταση στο «ιρανικό καθεστώς» και τους «εντολοδόχους του»,
– δημιουργία μιας εβραιο-σουνιτικής στρατηγικής συμμαχίας ενάντια στο σιιτικό Ιράν [1].

Η επιστροφή του Elliott Abrams

Δεν μπορεί παρά μόνο να λυπόμαστε για την δογματοποίηση της πίστης της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ. Πρέπει να προσεγγιστεί με την επιστροφή του Elliott Abrams [2] στο υπουργείο Εξωτερικών μετά από 30 χρόνια απουσίας. Εκείνος ο τροτσκιστής, που συσπειρώθηκε το 1980 με τον Ρεπουμπλικανικό πρόεδρο Ρέιγκαν, είναι ένας από τους ιδρυτές του νεοσυντηρητικού κινήματος. Είναι επίσης ένας από τους εμπνευστές της θεοπολιτικής, αυτής της σχολής σκέψης που συνδυάζει εβραίους και χριστιανούς σιωνιστές κατά τους οποίους η Γη θα είναι σε ειρήνη, όταν θα διαθέτει μια παγκόσμια κυβέρνηση με έδρα την Ιερουσαλήμ [3].

Αντίθετα με την κοινή πεποίθηση, οι νεοσυντηρητικοί δεν είναι εχθροί του Ιράν, ούτε φίλοι έξαλλου. Πάντα έκριναν ότι ήταν απαραίτητο να διατηρηθεί μια ισορροπία μεταξύ Αράβων και Περσών. Έτσι, ο Elliott Abrams συμμετείχε στην «επιχείρηση Ιράν-Κόντρας», που ήταν μεταξύ άλλων να πουληθούν ισραηλινά όπλα μέσω του σεΐχη Χασάν Ρουχανί (σημερινού προέδρου του Ιράν) στον αγιατολάχ Χασεμί Ραφσαντζανί (που έγινε με την ευκαιρία ο πιο πλούσιος άνθρωπος στη χώρα του) για να αντισταθεί στην ιρακινή επίθεση (επίσης με εντολοδόχο την Ουάσινγκτον). Η επιχείρηση αυτή διεξήχθη χωρίς τη γνώση του Κογκρέσου, καταδικάστηκε και στη συνέχεια δόθηκε αμνηστία από τον πρόεδρο Μπους τον πρεσβύτερο.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, εμπλάκηκε σε πολλές σφαγές στη Γουατεμάλα, το Σαλβαδόρ και τη Νικαράγουα.

Οι τροτσκιστές του περιοδικού American Jewish Committee, Commentary, το οποίο συσπειρώθηκε, όπως ο ίδιος, γύρω από τον Ρήγκαν επιδίωκαν τόσο να παλεύουν ενάντια στη Σοβιετική Ένωση για να συνεχίσουν τον αγώνα του Λέον Τρότσκι εναντίον του Ιωσήφ Στάλιν όσο και να επιτευχθεί ένα παγκόσμιο πραξικόπημα, υπό την προϋπόθεση ότι η έννοια αυτή έχει νόημα. Ο Elliott Abrams ως εκ τούτου, συμμετείχε στη δημιουργία του US Institute of Peace (το οποίο χειραγώγησε το ανθρωπιστικό για να προωθήσει τον ιμπεριαλισμό) και του National Endowment for Democracy (το οποίο πραγματοποίησε τις χρωματιστές επαναστάσεις), του οποίου εξακολουθεί να είναι ένας από τους διευθυντές. Υπό αυτή την έννοια πρέπει να κατανοήσουμε την θεοπολιτική, ως θρησκευτική δικαιολογία για την ανάληψη της παγκόσμιας εξουσίας.

Το Ιδρυτικό Συνέδριο της θεοπολιτικής χρηματοδοτήθηκε από την Izmaïlovskaya, μια ρωσική εγκληματική οργάνωση της οποίας, σύμφωνα με την ισπανική δικαιοσύνη, οι Michael Cherney, Oleg Deripaska και Iskander Makhmudov ήταν μέλη τότε [4].

Υπό τη προεδρία του Μπους του νεότερου, ο Abrams επέστρεψε διακριτικά στο Λευκό Οίκο δίπλα στην Liz Cheney (κόρη του αντιπροέδρου Cheney). Στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας, επέβλεψε το πραξικόπημα ενάντια στον πρόεδρο της Βενεζουέλας, Ουγκό Τσάβεζ [5]. Αντιτάχθηκε, αλλά λίγο αργά, στην ανισορροπία που δημιουργήθηκε από την Ουάσιγκτον η οποία, με την εξάλειψη τόσο των Ταλιμπάν όσο και του πρόεδρου Σαντάμ Χουσεΐν, επέτρεπε στη Τεχεράνη να επιβάλλεται σε περιφερειακό επίπεδο. Εργάστηκε στο «Iran Syria Policy and Operations Group» και μετά έγινε υπεύθυνος του «Global Democracy Strategy» [6]. Ήταν ο κυριότερος εμπειρογνώμονας της σύμβουλου για την εθνική ασφάλεια, Condoleezza Rice, κατά τη διάρκεια του ισραηλινού πολέμου του 2006 κατά του Λιβάνου.

Η Διάσκεψη της Βαρσοβίας

Η « υπουργική διάσκεψη για την προώθηση ενός μέλλοντος ειρήνης και της ασφάλειας στη Μέση Ανατολή » αναμένεται να συν-προεδρεύεται από τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Mike Pompeo, και την αντιπρόεδρο της πολωνικής κυβέρνησης, Μπεάτα Σίντλο, η οποία δεν έχει καμία κατάρτιση για το θέμα.  

Εφεξής, θεωρώντας ότι τα κράτη που εμπλέκονται στο πόλεμο κατά της Συρίας θα είναι προνομιακά, το Ισραήλ διεκδικεί πολλές αντι-συριακές επιχειρήσεις κατά της Συρίας για τις οποίες είχε αρνηθεί να σχολιάσει μέχρι τώρα. Ο αρχηγός του Επιτελείου των ΕΔ, στρατηγός Gadi Eisenkot, δήλωσε έτσι ότι το εβραϊκό κράτος είχε υποστηρίξει τους τζιχαντιστές από την αρχή των γεγονότων, τους είχε στείλει πολλά όπλα, και τους είχε υποστηρίξει στρατιωτικά με βομβαρδισμούς των συριακών δυνάμεων. Όλα αυτά τα πράγματα τα οποία λέμε εδώ και οκτώ χρόνια και είναι πλέον επίσημα.

Ανησυχώντας για το τι θα μπορούσε να αποφασιστεί στη Βαρσοβία, η Μόσχα έστειλε μια αντιπροσωπεία υψηλού επιπέδου στο Τελ Αβίβ για να βολιδοσκοπήσει το Ισραήλ.

Τα ιρανικά λάθη

Είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν πολέμησαν ποτέ ενάντια στο Ιράν εν γένει, αλλά επέλεξαν σχεδόν πάντα ποιος θα έπρεπε να το κυβερνήσει. Έτσι, το 1941, βοήθησαν τους Βρετανούς να εκθρονίσουν τον Reza Shah για να εγκαταστήσουν τον Mohammad Reza Pahlavi. Ήταν οι ίδιες που, το 1953, ανάγκασαν τον σάχη να χωρίσει από τον εθνικιστή Mohammad Mossadegh για να επιβάλουν τον ναζί στρατηγό Fazlollah Zahedi. Ήταν εκείνες που ώθησαν τον σάχη το 1979 να αποσυρθεί και οργάνωσαν την επιστροφή του Αγιατολάχ Ρουολάχ Χομεϊνί. Κλπ.

Το σύγχρονο Ιράν παγιδεύτηκε στις αντιφάσεις του. Καταρχάς μεταξύ του λόγου του και της πραγματικότητας. Η Ισλαμική Δημοκρατία εξακολουθεί να παρουσιάζει το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία ως απόλυτους εχθρούς της. Ωστόσο, τα γεγονότα έρχονται σε αντίθεση τόσο με τη ρητορική της Τεχεράνης, όσο και με αυτή του Τελ Αβίβ και του Ριάντ. Για παράδειγμα, οι τρεις χώρες πολέμησαν μαζί, το 1992-95, στο πλευρό του ΝΑΤΟ και των Μουσουλμάνων της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Ή ακόμη, η εταιρεία EAPC που διαχειρίζεται σήμερα τον αγωγό Eliat-Ashkelon ανήκει από κοινού στο Ιράν και το Ισραήλ [7].

Δεύτερον, ακόμη και αν κάνουν μπλοκ κατά των ξένων, οι ηγέτες του Ιράν είναι εξαιρετικά διαιρεμένοι μεταξύ του Οδηγού της Επανάστασης (Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ), του πρόεδρου (σεΐχη Χασάν Ρουχανί) και του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης (του πρώην πρόεδρου Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ, που έχει τεθεί σε κατ ’οίκον περιορισμό εδώ και ένα έτος και του οποίου οι κύριοι συνεργάτες έχουν φυλακιστεί μετά από μυστικές δίκες) [8].

Ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα διαπραγματεύτηκε μυστικά, στο Ομάν, στο τέλος της δεύτερης θητείας του Αχμαντινετζάντ με την ομάδα Rafsanjani-Rohani.
Αναγνωρίστηκε τότε η αρχή της πυρηνικής συμφωνίας. Ο Αγιατολάχ Χαμενεΐ ενέργησε έτσι ώστε να απομακρυνθεί ο υποψήφιος του Αχμαντινετζάντ στις προεδρικές εκλογές από τον Αγιατολάχ Αχμάντ Τζανατί και ευνόησε την εκλογή του σεΐχη Χασάν Ρουχανί, ενδεχομένως, αγνοώντας ορισμένες πτυχές της συμφωνίας που είχε συνάψει με τον Ομπάμα.

Ο σεΐχης Χασάν Ρουχανί πόνταρε στη μυστική του συμφωνία με τους Αμερικανούς Δημοκρατικούς. Προκατάβαλλε την άρση των αμερικανικών κυρώσεων και υποσχέθηκε χαρούμενες μέρες στους ψηφοφόρους. Μόλις εκλεγεί, διάλυσε το σύστημα καταστρατήγησης των κυρώσεων και στη συνέχεια προσποιήθηκε ότι διαπραγματευόταν στην Ελβετία με τις μεγάλες δυνάμεις αυτά που είχαν ήδη συμφωνηθεί μόνο με τις ΗΠΑ. Ωστόσο, η υπογραφή της συμφωνίας 5 + 1 δεν ακολουθήθηκε από την άρση των κυρώσεων.

Η ιρανική οικονομία η οποία δεν ήταν πλέον σε θέση να τις παρακάμψει καταστράφηκε. Όταν ο Ντόναλντ Τραμπ έφτασε στον Λευκό Οίκο, έσκισε τη συμφωνία με το Ιράν, βυθίζοντας την ομάδα Ρουχανί σε πανικό. Η τελευταίοα έκανε το λάθος να πιστεύει ότι ο πρόεδρος αυτός θα απομακρυνόταν γρήγορα και ότι οι Δημοκρατικοί θα επανέρχονταν γρήγορα στην εξουσία. Απέρριψε την προσφορά διαπραγμάτευσης του Ντόναλντ Τραμπ και βρίσκεται τώρα στραγγαλισμένη οικονομικά.

Ο σεΐχης Χασάν Ρουχανί, ο οποίος έκανε εκστρατεία το 2013 με τη συνεχή επανάληψη ότι η χώρα του δεν θα πρέπει να ξοδέψει ένα ριάλ για την απελευθέρωση της Παλαιστίνης και την υποστήριξη της Χεζμπολάχ και της Συρίας, δεν έκανε τίποτα με αυτούς τους συμμάχους μετά την εκλογή του. Σταδιακά, οι Φύλακες της Επανάστασης σταμάτησαν να υπερασπίζονται τη Συρία και προσέφεραν τη βοήθειά τους στη Δαμασκό μόνο για να βοηθήσουν τη σιιτική μειονότητα. Για σχεδόν δύο χρόνια, η Τεχεράνη δεν όρισε πρεσβευτή στη Δαμασκό. Μόλις τον Δεκέμβριο του 2018 έστειλε ανώτερους κυβερνητικούς αξιωματούχους στη Συρία. Υπέγραψαν οικονομικές συμφωνίες που ήταν έτοιμες εδώ και πέντε χρόνια και οι οποίες δεν ανταποκρίνονται πλέον στις ανάγκες των Σύρων.

Προσπαθώντας να πείσει τον Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ να αποσύρει τους Φύλακες των Επαναστάσεων από τη Συρία, ο πρόεδρος σεΐχης Χασάν Ρουχανί έχει προσεγγίσει την Τουρκία (με την οποία οι φίλοι του διατηρούσαν άριστες σχέσεις) και τη Ρωσία. Ωστόσο, ο Σεΐχ Ροχάνι είχε επίσης διαπραγματευτεί με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Αυστρία την παράδοση ιρανικού πετρελαίου στους Ευρωπαίους αντί για τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες. Όντως, οι τρεις χώρες αρχικά προσέγγισαν τις απόψεις τους. Ωστόσο, η τελευταία συνάντηση στην Τεχεράνη με τους Ππροέδρους Βλαντιμίρ Πούτιν και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απέτυχε. Αμέσως ακολούθησε μια ρωσοτουρκική συνάντηση όπου λύθηκαν οι διάφορες χωρίς τους Ιρανούς.

Ταυτόχρονα, η οικονομική και χρηματοπιστωτική κατάρρευση του Ιράν δεν επιτρέπει πλέον στον Οδηγό της Επανάστασης να στηρίξει τις πολιτοφυλακές του στο Ιράκ και τη Χεζμπολάχ. Η τελευταία δεν είναι πλέον σε θέση να πληρώσει τους μισθούς των μαχητών του. Μόνο το 60% των μισθών καταβλήθηκε τον Ιανουάριο.

Για αρκετούς μήνες, το Ισραήλ βομβαρδίζει ιρανούς στόχους στη Συρία χωρίς να τους προστατεύει η ρωσική άμυνα. Στη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων, η Μόσχα προσέφερε πύαυλους S-300 στη Δαμασκό, επιτρέποντάς της να εξασφαλίσει η ίδια την αεράμυνα της χώρας. Ωστόσο, οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί κατά των Ιρανών συνεχίστηκαν. Στα τέλη Ιανουαρίου, σύμφωνα με το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, δύο μονάδες του Συριακού Αραβικού Στρατού πολέμησαν η μια την άλλη. Η πρώτη ήταν πλαισιωμένη από Ρώσους αξιωματικούς, η δεύτερη από Ιρανούς.

Η διάσκεψη της Βαρσοβίας παρέμβαίνει καθώς οι Αμερικανοί Δημοκρατικοί ξαναπήραν τη πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων, όμως ο Σέιχ Ροχάνι δεν θα σωθεί από εκείνους. Είναι πιθανό η χώρα του να πληρώσει σκληρά για την ασυνέπεια της πολιτικής του.