Η Γαλλία ενώπιον της αλλαγής εποχής

Η διάλυση της Εθνοσυνέλευσης

Η διάλυση της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης, που ανακοίνωσε ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των ευρωεκλογών, βυθίζει τη Γαλλία στο χάος. Οι σχολιαστές αναρωτιούνται γιατί αυτοκτονεί ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, καθώς το κόμμα του αναμένεται να σφυροκοπηθεί στις βουλευτικές εκλογές. Προφανώς δεν έχουν απάντηση, πιθανώς επειδή θέτουν λάθος την ερώτηση.

Από την πλευρά μου, εξετάζω την υπόθεση ότι δεν ήταν ο Εμανουέλ Μακρόν που πήρε αυτή την απόφαση, αλλά οι επενδυτές που τον τοποθέτησαν στο Ελυζέ. Ο προβληματισμός τους δεν είναι η διατήρηση του σημερινού πρόεδρου. Ο τελευταίος είναι εντελώς απονομισματοποιημένος. Αλλά να λανσάρουν τον επόμενο: έναν διάδοχο ικανό να ακολουθήσει την ίδια πολιτική ενώ θα εκφωνήσει έναν νέο λόγο. Φτάνοντας στην εξουσία θα συνεχίσει το ίδιο έργο εις βάρος των Γάλλων.

Ήδη, οι ευρωεκλογές επέτρεψαν στον Ραφαέλ Γκλυκσμάν να δοκιμαστεί. Πρώην σύζυγος της Eka Zgouladze, υπουργού Εσωτερικών του Μιχαήλ Σαακασβίλι (Γεωργία), μετά αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών του Πετρό Ποροσένκο (Ουκρανία), συζεί σήμερα με την γαλλολιβανέζα δημοσιογράφο Λέα Σαλαμέ, εγγονή του Αρμένιου κοσμηματοπώλη Ρομπέρ Μπογκοσιάν και κόρη του πρώην Λιβανέζου υπουργού Γκασσάν Σαλαμέ.
Ο Ραφαέλ Γκλυκσμάν είναι εγγονός της φιλόσοφου Τζαννέτ Κολομπέλ, πρώην σταλινικής που έγινε φίλη του Ζαν-Πολ Σαρτρ, του Μισέλ Φουκώ και του Ζιλ Ντελέζ. Ο Ραφαέλ είναι επίσης γιος του «νέου φιλοσόφου» Αντρέ Γκλυκσμάν, ο οποίος είναι πρώην υπάλληλος του Freedom House [1].
Ομολογεί την ίδια πρωτογενή ρωσοφοβία με τη γιαγιά του μετά το 1968 και με τον πατέρα του. Θα ήταν καλός διάδοχος του Εμανουέλ Μακρόν σύμφωνα με τους «δωρητές» του.

Ας υπενθυμίσουμε εδώ ότι δεν πιστεύουμε ότι ο Εμανουέλ Μακρόν είναι Rothschild Boy, αλλά προϊόν του Χένρι Κράβις, όπως έγραψα πριν από έξι χρόνια [2]. Από τότε, η σύζυγος του Χένρι Κράβις έγινε πρόεδρος της Λέσχης Μπιλντερμπεργκ και ο φίλος μας Ξαβιέ Νιελ (δίκτυο τηλεφωνίας Free), ο οποίος έπαιξε κεντρικό ρόλο στην εκμετάλλευση των δεδομένων που οδήγησαν στην εκλογή του Εμανουέλ Μακρόν [3], έγινε γαμπρός του Μπερνάρ Αρνό (LVMH), και ορίστηκε διαχειριστής του επενδυτικού ταμείου Κράβις (KKR).

Το αναπόφευκτο χάος

Η επόμενη περίοδος είναι περίοδος χάους. Τρεις πολιτικές δυνάμεις φαίνεται να έρχονται αντιμέτωπες, αλλά καμία από τις τρεις δεν προσφέρει ανάλυση της κατάστασης: η Γαλλία είναι μπλοκαρισμένη. Είναι καλύτερα να ζεις με επιδόματα παρά να δουλεύεις με μικρό μισθό. Το δημόσιο χρέος διαμορφώθηκε στα 3.101 δισ. ευρώ στο τέλος του 2023, ήτοι στο 110,6% του ΑΕΠ. Οι διοικήσεις κοστίζουν πολύ ακριβά, αλλά παρέχουν υπηρεσίες κακής ποιότητας.
Οι στρατοί δεν θα άντεχαν τρεις μέρες ενάντια στη Ρωσία. Η αστυνομία έχει κατακλυστεί στις αποικίες της Νέας Καληδονίας και της Μαγιότ [4] και δεν εισέρχεται σε ορισμένες περιοχές στην ηπειρωτική Γαλλία. Η δικαιοσύνη χρειάζεται χρόνια για να δικάσει ένα έγκλημα και οι φυλακές είναι υπερπλήρεις, μερικές φορές πάνω από το 250% [5]. Πολλοί μαθητές με απολυτήριο λυκείου (baccalauréat) μπορούν να αποκρυπτογραφήσουν ένα κείμενο, αλλά δεν μπορούν να διαβάσουν ένα βιβλίο. Το προσωπικό των νοσοκομείων αφιερώνει το ένα τρίτο του χρόνου του συμπληρώνοντας έντυπα και δεν έχει πλέον χρόνο να φροντίσει τους ασθενείς του.
Οι απάτες, ιδιαίτερα στην κοινωνική ασφάλιση και στους φόρους, φαίνεται να αγγίζουν ρεκόρ. Η παράνομη πώληση ναρκωτικών παίζει τόσο σημαντικό οικονομικό ρόλο (γύρω στα 3 δισ. ευρώ) έτσι ώστε να συμπεριλαμβάνεται στον υπολογισμό του ΑΕΠ. Οι ανισότητες είναι τέτοιες που ενώ σχεδόν 3 εκατομμύρια Γάλλοι (4,25% του πληθυσμού) είναι εκατομμυριούχοι σε δολάρια [6], ενώ σχεδόν το ένα τρίτο των Γάλλων ζει με λιγότερα από 100 ευρώ από τις 10 του μήνα [7].

Κανείς δεν ευθύνεται ιδιαίτερα για αυτό το καταστροφικό αποτέλεσμα. Αλλά κανείς δεν έκανε τίποτα για να το αποτρέψει. Ζούμε σε μια μεταβατική περίοδο, προς μια κοινωνία της πληροφορικής, στην οποία οι οργανωτικές αρχές της βιομηχανικής κοινωνίας δεν λειτουργούν πλέον. Δεν μπορούμε λοιπόν να κυβερνήσουμε, ακόμα κι αν διαχειριζόμαστε τα πράγματα με μαεστρία. Πρέπει να εφεύρουμε αυτό που δεν ξέρουμε ακόμη.

Τα πολιτικά κόμματα και τα συνδικάτα, οργανωμένα πυραμιδικά, βασισμένα στο βιομηχανικό μοντέλο, δεν προσφέρουν παρά μόνο λύσεις της βιομηχανικής εποχής, σχεδιασμένες δηλαδή στο παρελθόν, η παράταση των οποίων είναι ακριβώς το πρόβλημα.

Αυτή η κατάσταση δεν είναι συγκεκριμένη για τη Γαλλία, αλλά για όλες τις χώρες που ήταν οι νικήτριές της βιομηχανικής εποχής και οι οποίες, με εξαίρεση τη Ρωσία, αποτελούν τη «συλλογική Δύση». Η Ρωσία είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση στο ότι ήταν μια από αυτές τις νικήτριές, αλλά κατέρρευσε όταν διαλύθηκε η Σοβιετική Ένωση και έκτοτε ξαναχτίστηκε εκτός του παλιού μοντέλου. Δεν ξέρει ωστόσο τι θα ακολουθήσει, αλλά είναι ανοιχτή σε αυτό. Είναι ίσως αυτή η ιδιαιτερότητα που εξηγεί την σημερινή τρέχουσα ρωσοφοβία.

Λέμε τρεις δυνάμεις: η Ένωση της Δεξιάς γύρω από την Εθνική Συσπείρωση, η διατήρηση του συστήματος γύρω από τον Εμμανουέλ Μακρόν και το Λαϊκό Μέτωπο που προετοιμάζει μια εποχή Γκλυκσμάν.
• Η Ένωση της Δεξιάς διέρχεται δύο κρίσεις: αφενός το κόμμα «Reconquête» είναι μοιρασμένο μεταξύ του ιδρυτή του, Ερίκ Ζεμούρ, και των σταρ του που, γύρω από την Μαριόν Μαρεσάλ Λεπέν, είναι σύμμαχοι με την «Εθνική Συσπείρωση», από την άλλη, το κόμμα «Les Républicains» που χωρίζονται μεταξύ των ακτιβιστών του από τη μια πλευρά και του προέδρου του, Ερίκ Σιοτί, που φιλοδοξούν σε αυτή την ένωση και, από την άλλη, των αξιωματούχων του που την αρνούνται. Η μοίρα του Reconquête έχει κριθεί, επειδή ο Ερίκ Ζεμούρ είναι μόνος του, ενώ η μοίρα των Ρεπουμπλικανών παίζεται στα δικαστήρια, καθώς το Πολιτικό Γραφείο τους, μετά από μια διακριτική μασονική συνάντηση, αποφάσισε παράνομα να αποκλείσει τον πρόεδρό τους.
• Το στρατόπεδο του Εμανουέλ Μακρόν, που βαπτίστηκε «Μαζί για τη Δημοκρατία», δεν μπορεί να βασιστεί στον -καταστροφικό- απολογισμό του για προεκλογική εκστρατεία. Επομένως, βασίζεται στον φόβο που προκαλούν οι άλλοι. Όχι περισσότερο από αυτούς, δεν δίνει λύση, αλλά διασφαλίζει ότι θα επιβραδύνει την πτώση της χώρας.
• Το «Νέο Λαϊκό Μέτωπο» συσπειρώνει πολιτικά κόμματα που μέχρι πρόσφατα ισχυρίζονταν ότι είναι ασυμβίβαστα. Ο φόβος της δικής τους πτώσης όμως τους οδήγησε σε συμφωνία. Ο διχασμός δεν ήρθε μεταξύ των κομμάτων, αλλά μέσα σε ένα από αυτά. Λίγες ώρες μετά τη δημοσιοποίηση της λίστας των υποψηφίων τους, πέντε πρώην βουλευτές του «Η Ανυπότακτη Γαλλία» (LFI) που δεν προκρίθηκαν κατήγγειλαν τη δικτατορία του ιδρυτή του κόμματός τους. Αυτός είναι ο τρόπος που τα βλέπουν. Θα μπορούσαμε επίσης να σημειώσουμε ότι ήταν οι μόνοι αριστεροί αντίπαλοι του Ραφαέλ Γκλυκσμάν που αρνήθηκαν να δεχτούν την ακαταμάχητη άνοδό του.

Κανένας από αυτούς τους τρεις συνασπισμούς δεν προτείνει την προσαρμογή των κανόνων του παιχνιδιού στις απαιτήσεις της εποχής. Όλοι οι ακτιβιστές τους, αποπροσανατολισμένοι, προσκολλώνται σε μερικές ιδέες που δεν ανταποκρίνονται πλέον στην εποχή, ή ακόμα και σε πεποιθήσεις που δεν μοιράζονται με την πλειοψηφία των άλλων πολιτών.

Στον ιστότοπό της, η Εθνική Συσπείρωση θέτει τρία θέματα:
- καταγγέλλει μια κυβερνητική μελέτη σχετικά με τις εξοικονομήσεις που θα πραγματοποιούνταν με την από-προσαρμογή των κοινωνικών παροχών και των συντάξεων γήρατος.
- καταγγέλλει την απαγόρευση της κυβέρνησης για τις ισραηλινές εταιρείες στην έκθεση Άμυνας και Ασφάλειας, Eurosatory.
- τέλος, ανακοίνωσε την υποβολή καταγγελίας ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τη διανομή των νέων μεταναστών στα κράτη μέλη και των πρόστιμων που επιβάλλονται στα κράτη που τις αρνούνται.
Τρία δελτία τύπου που στόχο έχουν να δείξουν τη φροντίδα του κόμματος για την υπεράσπιση του βιοτικού επιπέδου των Γάλλων και την καταπολέμηση της μετανάστευσης, καθώς και ένα υποσυνείδητο μήνυμα σύμφωνα με το οποίο η ξενοφοβία του υπερισχύει σήμερα του αντισημιτισμού των ιδρυτών του.

Η «Αναγέννηση», το κόμμα του Εμανουέλ Μακρόν, δεν διαθέτει παρά μόνο έναν σύντομο ιστότοπο. Αναδεικνύει 12 αξίες, συμπεριλαμβανομένης της προόδου, της πρωτοβουλίας των εδαφών και του φεμινισμού· αξίες που θα καθορίσει αργότερα. Δεν ξέρουμε πώς θα συμφιλιώσει ορισμένες από αυτές, όπως την Ευρώπη με το Έθνος, την Δημοκρατία και την κοσμικότητα. Δεν πειράζει, οι ακτιβιστές του χρειάζονται συνθήματα, όχι σκέψη.

Τα 12 αριστερά ή περιβαλλοντικά πολιτικά κόμματα εξακολουθούσαν να υβρίζουν το ένα το άλλο πριν από μια εβδομάδα. Κατάφεραν όμως μέσα σε τέσσερις μέρες να σχηματίσουν συνασπισμό, το Νέο Λαϊκό Μέτωπο. Υπέγραψαν επίσης ένα κοινό πρόγραμμα, το οποίο έχει την αξία του ότι υπάρχει, αλλά το οποίο καταλαβαίνουμε ξεκάθαρα ότι καταρτίστηκε βιαστικά. Όλοι έχουν γλιστρήσει στα αγαπημένα τους θέματα, χωρίς να έχουν λυθεί οι αντιφάσεις. Δεν πειράζει, οι ψηφοφόροι θα απαντήσουν στα πολλά συνθήματα που περιέχει. Παρεμπιπτόντως, η υποστήριξη της Ουκρανίας εναντίον της Ρωσίας επικυρώθηκε από όλους.
Οι 12 ιστότοποι των κομμάτων-μελών επιδεικνύουν την κοινή τους πίστη στην ανθρώπινη προέλευση της κλιματικής αλλαγής και τις ιστορικές τους αναφορές στους κοινωνικούς αγώνες, αλλά αποφεύγουν να σημειώσουν την αντίθεσή τους στα προγράμματα των άλλων συνιστωσών του συνασπισμού. Είμαστε κάπως έκπληκτοι όταν βλέπουμε μια τροτσκιστική πολιτοφυλακή, την «Αντιφασιστική Νεαρή Φρουρά» (JGA) και ένα κόμμα ανεξαρτησίας, το «Euskal Herria Bai» (EHB), να περιλαμβάνονται σε αυτόν τον συνασπισμό.

Εξάλλου, η διαίρεση σε τρία μπλοκ αντιστοιχεί στην εκλογική προσφορά, όχι σε πραγματικές διαιρέσεις. Το καθένα παράγει θεματικές διαφημίσεις, καμία ανάλυση της κρίσης του πολιτισμού και ακόμη λιγότερη ανταπόκριση σε αυτήν. Η ρητορική ταυτότητας που επανεμφανίστηκε κατά τη διάρκεια της προεδρικής εκστρατείας δεν επικεντρώθηκε στο Έθνος ενώπιον της Ευρώπης ή στην μετανάστευση, αλλά στα σημεία αναφοράς που θα παραμείνουν στην κοινωνία του μέλλοντος.

Προβολή

Είναι προφανές ότι τα πολιτικά κόμματα δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στην τρέχουσα κρίση, παρά μόνο και μόνο για να επουλώσουν αυτή ή την άλλη πληγή.

Η μεταβατική περίοδος είναι πιθανό να είναι μεγάλη. Το τέλος του Αρχαίου Καθεστώτος και η αρχή μιας νομικά ισότιμης κοινωνίας χρειάστηκαν 92 χρόνια, συμπεριλαμβανομένων 10 ετών Επανάστασης. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι πολίτες κινήθηκαν περισσότερο από τα πάθη τους παρά από τη λογική τους. Υπάρχει επομένως επείγουσα ανάγκη για ταχεία κατάρτιση στις πολιτικές επιστήμες και τη διάδοση πλουραλιστικών πληροφοριών.