Τόπος εβραϊκού, χριστιανικού και μουσουλμανικού προσκυνήματος, το μαυσωλείο του Ιωάννη του Βαπτιστή στο Μέγα Τέμενος των Ομεϋαδών της Δαμασκού.

Ο σουνίτης στρατηγός Χασάν Τουρκμάνι είχε σχεδιάσει την άμυνα της Συρίας αρχής γινόμενης από τους κατοίκους του [1]. Σύμφωνα με τον ίδιο, ήταν δυνατό να φροντίσει ο ένας τον άλλον και κάθε κοινότητα να παίξει το ρόλο της, με τις ιδιαίτερες πολιτιστικές της σχέσεις, για να υπερασπιστεί τη χώρα.

Ήταν μόνο μια θεωρία, αλλά μόλις επαληθεύσαμε ότι είναι σωστή. Η Συρία επιβίωσε της επίθεσης του μεγαλύτερου συνασπισμού της ανθρώπινης Ιστορίας, όπως, κατά τη διάρκεια των ρωμαϊκών χρόνων, επέζησε από τους Καρχηδονιακούς Πόλεμους.

« Carthago delenda » (Η Καρχηδόνα πρέπει να καταστραφεί [2]), έλεγε ο Κάτων, « Ο Μπασάρ πρέπει να φύγει! » συνέχισε η Χίλαρι Κλίντον.

Όσοι εξακολουθούν να ελπίζουν να καταστρέψουν τη Συρία, γνωρίζουν τώρα ότι πρέπει πρώτα να εξοντώσουν το θρησκευτικό μωσαϊκό της. Συκοφαντούν επομένως τις μειονότητες και ενθαρρύνουν ορισμένα στοιχεία της πλειοψηφούσας κοινότητας να επιβάλουν τη λατρεία τους στις άλλες.

Τυχαίνει η Συρία να έχει μακρά ιστορία διαθρησκευτικής συνεργασίας. Στο τρίτο αιώνα, η βασίλισσα Ζηνοβία η οποία επαναστάτησε εναντίον της δυτικής τυραννίας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και έγινε επικεφαλής των Αράβων της Αραβίας, της Αιγύπτου και ολόκληρου του Λεβάντε, έκανε την Παλμύρα [3] πρωτεύουσα της. Εξασφάλισε όχι μόνο την ανάπτυξη των τεχνών, αλλά και την προστασία όλων των θρησκευτικών κοινοτήτων.

Στη Γαλλία, βιώσαμε τον 16ο αιώνα τρομερούς θρησκευτικούς πολέμους μεταξύ δύο κλάδων του χριστιανισμού: του καθολικισμού και του προτεσταντισμού.
Μέχρι τη στιγμή που ο φιλόσοφος Montaigne κατάφερε να φανταστεί διαπροσωπικές σχέσεις που μας επιτρέπουν σε όλους να ζήσουμε ειρηνικά.

Το συριακό σχέδιο, όπως περιγράφεται από τον Χασάν Τουρκμάνι, πηγαίνει ακόμη πιο μακριά. Δεν πρόκειται απλά να ανέχεσαι ότι άλλοι, που πιστεύουν στον ίδιο Θεό με το δικό σου, τον λατρεύουν με διαφορετικό τρόπο από το δικό σου. Πρέπει για προσεύχεσαι μαζί τους. Έτσι, κάθε μέρα, το κεφάλι του Ιωάννη του Βαπτιστή λατρευόταν στο Μέγα Τέμενος των Ομεϋαδών ταυτόχρονα από τους Εβραίους, τους Χριστιανούς και τους Μουσουλμάνους [4]. Είναι το μοναδικό τέμενος όπου οι μουσουλμάνοι προσευχήθηκαν με έναν πάπα, τον Ιωάννη Παύλο Β’, γύρω από κοινά λείψανα.

Στην Ευρώπη, μετά από τα δεινά των δύο παγκόσμιων πολέμων, οι ιερείς των διαφόρων θρησκειών κήρυξαν ότι πρέπει να φοβόμαστε τον Θεό εδώ και ότι θα ανταμειφτούμε στο παραπέρα [5]. Η θρησκευτική πρακτική προχώρησε, αλλά οι καρδιές ξεθώριασαν. Αλλά ο Θεός δεν έστειλε τους προφήτες του για να μας απειλήσουν. Τριάντα χρόνια αργότερα, οι νέοι, που ήθελαν να απελευθερωθούν από αυτή τη πίεση, απέρριψαν ξαφνικά την ίδια την ιδέα της θρησκείας. Η εκκοσμίκευση [6], που ήταν μια μέθοδος διακυβέρνησης για να ζήσουμε μαζί με το σεβασμό των διαφορών μας, έγινε όπλο ενάντια σε αυτές τις διαφορές.

Να μη κάνουμε το ίδιο λάθος.

Ο ρόλος των θρησκειών δεν είναι ούτε να επιβάλει τη δικτατορία ενός τρόπου ζωής, όπως έκανε το Ντάες, ούτε να τρομοκρατήσει τη συνείδησή μας, όπως έκαναν οι Ευρωπαίοι στο παρελθόν.

Ο ρόλος του κράτους δεν είναι να διαιτητεύει τις θεολογικές διαμάχες, πόσο μάλλον να επιλέγει μεταξύ των θρησκειών. Όπως και στην Δύση, τα πολιτικά κόμματα δεν γερνούν καλά στον αραβικό κόσμο, αλλά και από της δημιουργίας τους, το SSNP [7] και το Μπάαθ [8] αποσκοπούσαν στη δημιουργία ενός κοσμικού κράτους, δηλαδή ότι εγγυούνται την ελευθερία στον καθένα να ασκήσει τη λατρεία του χωρίς φόβο. Αυτή είναι η Συρία.

Τιερί Μεϊσάν
Μετάφραση
Κριστιάν Άκκυριά
Πηγή
Ινφογνώμων Πολιτικά (Ελλάδα)

[1] Ο στρατηγός Χασάν Τουρκμάνι (1935-2012) ήταν αρχηγός του επιτελείου και στη συνέχεια υπουργός άμυνας. Ήταν επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας, το οποίο εξοντώθηκε από τον μαζικό βομβαρδισμό του ΝΑΤΟ στις 18 Ιουλίου 2012. Σχεδίασε τα αμυντικά σχέδια της Συρίας.

[2] Η Καρχηδόνα (στην σημερινή Τυνησία) ήταν αποικία της Τύρου (σήμερα στο Λίβανο). Μετά την καταστροφή της Καρχηδόνας και τη γενοκτονία όλων των κατοίκων της, ο Αννίβας διέφυγε στη Δαμασκό. Η Ρώμη τον κυνηγούσε και απείλησε να καταστρέψει και αυτή την πόλη. Τελικά, ο Αννίβας παραδόθηκε και υπογράφηκε μια σύμβαση μη διάδοσης. Η Συρία δεν είχε πλέον το δικαίωμα να εκτρέφει ελέφαντες πολέμου, Ρωμαίοι επιθεωρητές μπορούσαν να επισκεφθούν τη χώρα για να επαληθεύσουν το σεβασμό της συνθήκης.

[3] Η Παλμύρα ήταν μια ευημερούσα πρωτεύουσα, βρίσκεται στον Δρόμο του Μεταξιού που συνδέει την κινεζική πρωτεύουσα Xi’an με τα μεσογειακά λιμάνια της Τύρου και της Αντιόχειας. Οι καταστροφές και οι εκτελέσεις του Ντάες στο Αρχαίο Θέατρο της Παλμύρας ήταν αναφορές σε αυτό το περίφημο παρελθόν.

[4] Στις περισσότερες μουσουλμανικές κουλτούρες, τα τζαμιά προορίζονται για τους πιστούς αυτής της θρησκείας. Αυτό δεν συνέβη ποτέ στη Συρία, όπου οι τόποι λατρείας κάθε θρησκείας είναι ανοιχτοί σε όλους.

[5] Η πεποίθηση κατά την οποία οι καλοί θα δεχθούν από παρθένες στον Παράδεισο βασίζεται στο Κοράνι. Πρόκειται όμως για ένα λάθος κατανόησης. Το Κοράνι δεν είναι γραμμένο στα σύγχρονα αραβικά, αλλά σε μια παλαιότερη γλώσσα με πολλές αραμαϊκές εκφράσεις.

[6] Η γαλλική εκκοσμίκευση είναι ένας τρόπος κυβέρνησης που εγκαθιδρύθηκε σταδιακά από τους βασιλιάδες της Γαλλίας οι οποίοι ήθελαν να στεφθούν από την Καθολική Εκκλησία, αλλά αρνιούνταν η τελευταία να παρεμβαίνει στη βασιλεία τους. Τον δέκατο έκτο αιώνα, ο Ερρίκος Δ’ ένωσε τους Προτεστάντες και τους Καθολικούς υπό την καθολική του εξουσία (γεγονός το οποίο αμφισβήτησε ο Λουδοβίκος ΙΔ’). Η Συνέλευση των Τάξεων του 1789 προσπάθησε να δημιουργήσει μια λιγότερο εξαρτημένη από τη Ρώμη Καθολική Εκκλησία στη Γαλλία. Αλλά το «Σύντομο» Quod Aliquantum του Πάπα Πίου ΣΤ’ διατάζει τους επισκόπους να καταργήσουν τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη που είχαν ψηφίσει. Ακολούθησαν νέες φρικαλεότητες, συμπεριλαμβανομένου του πολέμου της Βανδέας. Δεν είναι παρά μόνο στον εικοστό αιώνα, όταν ανατρέπεται η απόλυτη μοναρχία, που ήταν δυνατόν να διακηρυχθεί ο διαχωρισμός των εκκλησιών και του κράτους σύμφωνα με το πολιτικό σχέδιο των βασιλέων της Γαλλίας. Σήμερα, η εκκοσμίκευση χρησιμοποιείται προς την αντίθετη κατεύθυνση από τους αντιπάλους της θρησκείας ή από εκείνους του Ισλάμ.

[7] Το Συριακό Κοινωνικό Εθνικιστικό Κόμμα (SSNP) ιδρύθηκε το 1932 από πέντε άτομα, μεταξύ των οποίων ο χριστιανός Antoun Saadé και ο πατέρας του πρώην αντιπροέδρου μας, ο πρίγκιπας Issa El Ayoubi, για την επανένωση της Μεγάλης Συρίας που είχε διαιρεθεί από τον ευρωπαϊκό αποικισμό. Αυτό το πολύ προοδευτικό κόμμα αγωνίστηκε αμέσως για την ισότητα των φύλων. Κατά τη διάρκεια του αγώνα του κατά της Γαλλικής Αυτοκρατορίας, το κόμμα έπεσε στην βρετανική επιρροή. Η ισραηλινή προπαγάνδα το έχει κατατάξει στην άκρα δεξιά, ισχυρισμός ο οποίος είναι εντελώς ψευδής. Σήμερα πολλοί διανοούμενοι από τη Κύπρο, το Ιράκ, την Ιορδανία, το Κουβέιτ, το Λίβανο, την Παλαιστίνη και τη Συρία έχουν περάσει από το SSNP, αλλά δεν έμειναν σε αυτό. Το κόμμα το ίδιο έχει χωριστεί σε πολλούς πολιτικούς σχηματισμούς.

[8] Το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Αραβικής Ανάστασης, το Κόμμα Μπάαθ, ιδρύθηκε το 1947 γύρω από τον Χριστιανό Michel Aflak. Διαφέρει από το SSNP στο ότι όχι μόνο επιδιώκει την ανασυγκρότηση της Μεγάλης Συρίας, αλλά και την ενοποίηση όλων των περιοχών του αραβικού πολιτισμού. Κάθε αραβική χώρα έχει το δικό της κόμμα Μπάαθ, ομοσπονδιακό παρακλάδι του συριακού Μπάαθ. Το ιρακινό Μπάαθ πήρε την ανεξαρτησία του με τον Σαντάμ Χουσεΐν. Στη δεκαετία του 1980, το ιρακινό Μπάαθ έσπασε τους δεσμούς με τον κοσμικό χαρακτήρα του κράτους, υποστήριξε την Μουσουλμανική Αδελφότητα και κήρυξε «επιστροφή στην πίστη». Αυτό το κίνημα μόλυνε άλλα κόμματα Μπάαθ, μερικοί από τους ηγέτες των οποίων άφησαν επιδεικτικά τα γένια τους και κάλυψαν τις συζύγους τους με το παραδοσιακό ισλαμικό πέπλο.