Η τιμή του υποβιβασμού

Από της διακοπής της παύσης των εχθροπραξιών του Μπαϊραμιού, ένα αυξανόμενο χάσμα σκάβεται μεταξύ της ανέμελης ατμόσφαιρας των δυτικών κοινωνιών και της σοβαρότητας των ρωσικών και κινεζικών κοινωνιών.

Στη Μόσχα, οι τηλεοράσεις διαδίδουν εκπομπές για αντιπυρηνικά καταφύγια, νέφος και ομαδικά παιχνίδια «Πορεία του Μαχητή». Ενώ στην Ουάσιγκτον, κοροϊδεύουν την παράνοια των Ρώσων οι οποίοι πιστεύουν στη πιθανότητα ενός Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου.

Ωστόσο, και οι δύο Μεγάλοι αλληλοστέλνουν μηνύματα που σηκώνουν τα μαλλιά στο κεφάλι μας. Μετά τις αμερικανικές απειλές για επιδρομές στη Συρία, η Μόσχα κατήγγειλε τη συμφωνία για τον περιορισμό των αποθεμάτων στρατιωτικού πλουτωνίου και ρύθμισε το σύστημα εκτόξευσης των πυρηνικών βομβών της εκτοξεύοντας τρεις διηπειρωτικούς πυραύλους. Ο εκπρόσωπος του ρωσικού στρατού προειδοποίησε τους ομολόγους του και ανακοίνωσε ότι ο εξοπλισμός του ήταν σε θέση να καταστρέψει όλους τους τύπους αεροσκαφών των ΗΠΑ, είτε πρόκειται για πυραύλους Κρουζ ή αεροπλάνα stealth. Ο Αρχηγός του Επιτελείου του Στρατού ξηράς των Ηνωμένων Πολιτειών αντέτεινε περήφανα ότι σε περίπτωση μετωπικού πολέμου, οι αεροπορικές δυνάμεις και το πολεμικό ναυτικό των δύο στρατών θα εξουδετερωθούν γρήγορα, και ότι η Ουάσιγκτον θα νικήσει στη ξηρά. Ο πολεμικός λόγος του δεν εντυπωσίασε τους Ρώσους, αλλά ανησύχησε τα μέλη του Κογκρέσου, μέχρι το σημείο που 22 εξ αυτών έγραψαν στον πρόεδρο Ομπάμα για να του ζητήσουν να δεσμευθεί ότι δεν θα ενεργοποιήσει πρώτος τον πυρηνικό πόλεμο. Η Μόσχα έδωσε εντολή στους διπλωμάτες της σε χώρες του ΝΑΤΟ να επαναπατριστούν τις οικογένειές τους και να είναι έτοιμοι να πράξουν το ίδιο οι ίδιοι.

Μια φορά και έναν καιρό, οι Ρωμαίοι έλεγαν ότι " Αν θέλετε την ειρήνη, προετοιμαστείτε για πόλεμο! "(Si vis pacem, para bellum). Η ιδέα είναι ότι σε περίπτωση διεθνούς διαφωνίας, η νίκη θα ανήκει, χωρίς πόλεμο, σε όποιον φαίνεται ότι μπορεί να επικρατήσει με τη βία.

Και γεγονός είναι ότι ο ρωσικός πληθυσμός προετοιμάζεται για πόλεμο (για παράδειγμα, αυτή την εβδομάδα 40 εκατομμύρια Ρώσοι μετέχουν σε ασκήσεις εκκένωσης κτιρίων και καταπολέμησης πυρκαγιών), ενώ οι Δυτικοί χοροπηδάνε στα εμπορικά κέντρα.

Προφανώς μπορούμε να έχομε την ελπίδα ότι ο λόγος θα επικρατήσει και ότι θα αποφύγουμε τον Παγκόσμιο Πόλεμο. Εν πάση περιπτώσει, αυτές οι λογομαχίες πιστοποιούν ότι αυτό που διακυβεύεται, εδώ στη Συρία εδώ και πέντε χρόνια, δεν είναι ό, τι πιστεύουμε. Εάν καταρχάς επρόκειτο για το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να πραγματοποιήσει το σχέδιό του της «Αραβικής Άνοιξης», δηλαδή την ανατροπή των κοσμικών καθεστώτων στην περιοχή με την αντικατάσταση τους από τους Αδελφούς Μουσουλμάνους, η Ρωσία και η Κίνα γρήγορα κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο κόσμος δεν μπορούσε πλέον να κυβερνηθεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες· ότι οι τελευταίες δεν επιτρεπόταν πλέον να αποφασίσουν για τη ζωή και το θάνατο των Λαών.

Φράζοντας τον ιστορικό Δρόμο του Μεταξιού στη Συρία, και ύστερα τον Νέο Δρόμο του Μεταξιού στην Ουκρανία, η Ουάσιγκτον έβαλε εμπόδιο στην ανάπτυξη της Κίνας και της Ρωσίας. Τους έσπρωξε τον έναν στην αγκαλιά του άλλου. Η απρόσμενη αντίσταση του συριακού λαού έχει αναγκάσει τις ΗΠΑ να διακυβεύονται τη παγκόσμια κυριαρχία τους. Ο κόσμος ο οποίος είχε γίνει μονοπολικός το 1991 με τη "καταιγίδα της Ερήμου", είναι έτοιμος να ανατραπεί και να γίνει διπολικός, και ίσως πολυπολικός ύστερα.

Το 1990-91, η μεταβολή στην παγκόσμια τάξη είχε πραγματοποιηθεί χωρίς πόλεμο (η εισβολή στο Ιράκ δεν ήταν η αιτία αλλά η συνέπεια), αλλά με κόστος την εσωτερική κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Το βιοτικό επίπεδο των πρώην Σοβιετικών μειώθηκε δραστικά· οι κοινωνίες τους αποδιοργανώθηκαν βαθύτατα· λεηλατήθηκαν οι εθνικοί πώροι τους με το πρόσχημα των ιδιωτικοποιήσεων· και η προσδοκία ζωής τους οπισθοδρόμησε πάνω από 20 χρόνια. Έχοντας πιστέψει ότι αυτή η ήττα ήταν αυτή του σοβιετικού συστήματος, γνωρίζουμε πλέον σήμερα ότι η πτώση της ΕΣΣΔ ήταν επίσης -ίσως προπαντός- το αποτέλεσμα του σαμποτάζ της οικονομίας από τη CIA.

Δεν είναι λοιπόν αδύνατο να επιτευχθεί μια νέα παγκόσμια εξισορρόπηση, χωρίς γενικευμένη αντιπαράθεση. Και, για να αποφευχθεί ο Παγκόσμιος Πόλεμος, η συζήτηση μεταξύ του Τζον Κέρι και του Σεργκέι Λαβρόφ έχει μετατοπιστεί από τη μάχη του Χαλεπιού σε μια γενική κατάπαυση του πυρός ταυτόχρονα στη Συρία και τη Υεμένη. Έτσι, μόλις ανακοινώθηκε μια κατάπαυση του πυρός 8 ωρών στο Χαλέπι και 72 ωρών και την Υεμένη.

Το πρόβλημα είναι ότι οι ΗΠΑ δεν θα μπορέσουν να υποβιβαστούν από την αδιαμφισβήτητη πρώτη θέση –την οποία είχαν πάρει και την χρησιμοποίησαν τόσο άσχημα- σε ισοπαλία με τη Ρωσία, χωρίς να πληρώνουν το τίμημα, οι ίδιοι ή οι σύμμαχοι τους.

Περιέργως, τα πέντε αραβικά κράτη, η Τουρκία και το Ιράν, τα οποία κλήθηκαν το Σάββατο στη Λωζάνη από τους Κέρι και Λαβρόφ, βγήκαν ικανοποιημένα από τη συνάντηση. Και όμως, για το μέλλον τους έγινε η συνάντηση. Κανένα από αυτά τα κράτη δεν φαίνεται να πιστεύει ότι θα πέσουν κεφάλια, όπως έπεσαν εκείνα των ηγετών του Συμφώνου της Βαρσοβίας.

Στην παρούσα κατάσταση, είναι δυνατόν να αποφευχθεί η καταστροφή ενός μέρους της ανθρωπότητας, αλλά το μέγεθος της αμερικανικής οπισθοδρόμησης θα μετρηθεί από τον αριθμό των συμμάχων που θα θυσιαστούν.