Το Διαιτητικό Δικαστήριο της Χάγης αποφάνθηκε υπέρ των Φιλιππίνων κατά της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας της οποίας καταδίκασε τις εδαφικές διεκδικήσεις στη Θάλασσα της Κίνας επί των νησών Spratly.
Για το δυτικό Τύπο, είναι ένα σημάδι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δίκιο να καταγγείλουν τον κινεζικό επεκτατισμό.
Στην πραγματικότητα, το διαιτητικό δικαστήριο δεν είναι αρμόδιο για τις συνοριακές διαφορές, έπρεπε οι Φιλιππίνες να αποταθούν στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, που βρίσκεται επίσης στη Χάγη.
Το Διαιτητικό Δικαστήριο δεν είναι παρά μια συνάντηση διαιτητών -και όχι δικαστών-, που συνεδριάζει κεκλεισμένων των θυρών, για να "διαιτητεύσει" -και όχι για να δικάσει- διαφορές μεταξύ ιδιωτικών οργανισμών, ΜΚΟ η πολυεθνικών και κρατών.
Η διαδικασία κινήθηκε από τις Φιλιππίνες το 2013 και δεν μπορούσε παρά να σχετίζεται με τα δικαιώματα που συνδέονται με τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982.
Η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, η οποία δεν υπέγραφε ποτέ τις Συμβάσεις του 1899 και 1907 (σε αντίθεση με τη Δυναστεία Τσινγκ) για την ίδρυση του δικαστηρίου, αρνήθηκε να συμμετάσχει επικαλούμενη την αναρμοδίοτητα του Δικαστηρίου Διαιτησίας για συνοριακές διαφωνίες.
Συγκεκριμένα, οι πέντε διαιτητές είναι:
– Thomas Aboagye Mensah (Πρόεδρος), Αμερικανός νομικός από την Γκάνα·
– Jean-Pierre Cot, πρώην Γάλλος σοσιαλιστής υπουργός για τη Συνεργασία,
– Stanislaw Pawlak, πρώην πρεσβευτής της Πολωνίας στη Συρία και στον ΟΗΕ,
– Alfred H. A. Soons, σύμβουλος της ολλανδικής κυβέρνησης,
– Rüdiger Wolfrum, Γερμανός νομικός.
Όλοι είναι επίσης μέλη του Διεθνούς Δικαστηρίου για το Δίκαιο της Θάλασσας (στο Αμβούργο) η αρμοδιότητα του οποίου δεν είναι να οριοθετήσει τις θαλασσιές ζώνες, αλλά να κρίνει την εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, του 1982 για τις σημαίες η τα δικαιώματα αλιέας.
Στην απόφασή τους, οι διαιτητές αμφισβήτησαν τις ιστορικές αξιώσεις της Κίνας σε αυτές τις ακατοίκητες νησίδες, κινεζικές έως το δέκατο όγδοο αιώνα (και στη συνέχεια εγκαταλείφθηκαν κατά τη διάρκεια της αποικιοκρατίας), και ως εκ τούτου διαιτήτευσαν.
Αυτή η απόφαση -όχι ετυμηγορία- απορρίφθηκε τόσο από την Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, η οποία κατήγγειλε μια «φάρσα» όσο και από τη Δημοκρατία της Κίνας (Ταϊβάν). Δεν έχει σχολιαστεί από το σουλτανάτο του Μπρουνέι, τη Μαλαισία και το Βιετνάμ, τα οποία όμως είναι μέρος της διαφοράς.