Ο Τζον Κέρι δεν έχει πολιτική, αλλά τακτική

Τρία γεγονότα αναστάτωσαν τη διεθνή σκηνή: από τη μια πλευρά, η κρίση μεταξύ της Δύσης με τη Ρωσία σχετικά με την Ουκρανία, από την άλλη, ο μυστικός πόλεμος που τα κράτη του Κόλπου κήρυξαν το ένα στο άλλο, τέλος η υιοθέτηση από το Συμβούλιο του Συριακού Λαού (Κοινοβούλιο) ενός εκλογικού νόμου που αποκλείει de facto την υποψηφιότητα πολιτών, οι οποίοι εγκατέλειψαν τη χώρα κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν προγραμματίσει ένα τέταρτο συμβάν, μια «χρωματιστή επανάσταση» στη Βενεζουέλα, αλλά η αντιπολίτευση δεν κατόρθωσε να συσπειρώσει γύρω της τα λαϊκά στρώματα. Θα πρέπει να παίξει αυτό το χαρτί αργότερα.

Η Ουάσινγκτον θέλει να μετατρέψει την ήττα της στην Ουκρανία σε μια νίκη για την οικονομία της

Η κρίση στην Ουκρανία είχε ετοιμαστεί και εφαρμόστηκε από τη Δύση, πήρε τη μορφή ενός πραξικοπήματος σε φόντο τηλεοπτικών βιαιοτήτων.
Η Ρωσία απάντησε με επιδεξιότητα, ακολουθώντας τη στρατηγική του Sun Tzu, παίρνοντας την Κριμαία χωρίς μάχη και αφήνοντας τα προβλήματα της χώρας, οικονομικά και πολιτικά στους αντιπάλους της.
Παρά τις συνθηματολογίες των Βρυξελλών και της Ουάσιγκτον, οι Δυτικοί δεν θα παίξουν τη δεύτερη βολή και δεν θα πάρουν σημαντικές οικονομικές κυρώσεις εναντίον της Μόσχας: Η ΕΕ εξάγει το 7% της παραγωγής της προς τη Ρωσία (123 δισ. ευρώ σε εργαλειομηχανές, αυτοκίνητα, χημικά ...) και εισάγει το 12% των στοιχείων ενεργητικού της (215 δις ευρώ, κυρίως υδρογονάνθρακες,).
Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία, η Ιταλία, οι Κάτω Χώρες, η Πολωνία και η Γαλλία θα επηρεαζόνταν ιδιαίτερα.
Το Σίτυ χρηματοδοτείται σε μεγάλο βαθμό από ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που έχουν αρχίσει να εξατμίζονται, όπως προκύπτει από εσωτερικό σημείωμα της Downing Street που φωτογραφήθηκε από το βρετανικό τύπο.
Εταιρείες όπως η BP, η Shell, η Eni, η Volkswagen, η Continental, η Siemens, η Deutsche Telecom, Reiffsen, Unicredit -και σίγουρα πολλές άλλες- θα βυθίζονταν.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η κατάσταση είναι καλύτερη, αλλά μερικές πολυεθνικές, όπως η δεύτερη μεγαλύτερη εταιρεία στη χώρα, η Exxon, έχουν τεράστια περιουσιακά στοιχεία στη Ρωσία.

Ό τι και να ισχύει, η Ουάσιγκτον εκφωνεί έναν πολύ ισχυρό λόγο ο οποίος θα την υποχρεώσει να αντιδράσει.
Όλα συμβαίνουν σαν το πραξικόπημα να είχε προετοιμαστεί από τους ριζοσπαστικούς του καθεστώτος (Βικτορία Νούλαντ, Τζον Μακέιν ...) και να είχε ενοχλήσει αρχικά τον πρόεδρο Ομπάμα, αλλά του προσέφερε μια ανέλπιστη ευκαιρία για την επίλυση της οικονομικής κρίσης του σε βάρος των συμμάχων του: οι αναταραχές στην Ουκρανία, αν γενικεύονται στο οικονομικό η πολιτικό τομέα στην Ευρώπη, θα ωθήσουν τα σημερινά επενδυμένα κεφάλαια στη γηραιά ήπειρο προς τη Wall Street.
Αυτό θα ήταν η εφαρμογή τόσο του δόγματος Γούλφοβιτς το 1992 (να εμποδιστεί η ΕΕ από το να γίνει ένας εν δύναμη ανταγωνιστής των Ηνωμένων Πολιτειών) τόσο και της θεωρίας της Χριστίνας Ρόμερ (Christina Romer) το 2009 (να σωθεί η αμερικανική οικονομία με απορρόφηση των ευρωπαϊκών κεφαλαίων όπως στο τέλος της κρίσης του 1929).
Για αυτό το λόγο, θα πρέπει να αναμένουμε το πάγωμα των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ της Ουάσιγκτον και της Μόσχας, φαινομενικά τουλάχιστον, και μια πιθανή ύφεση στην Ευρώπη το 2014.

Υπό αυτές τις συνθήκες, δεν βλέπουμε πώς θα μπορούσε να υλοποιηθεί η συμφωνία για τη γενική ειρήνη στη Μέση Ανατολή, ενώ το κάθε κομμάτι της σκακιέρας ήταν έτοιμο να βρει τη θέση του.
Ήδη, το σχέδιο της Γενεύης 3 για τη Συρία αναστέλλεται επ ’αόριστον.
Ενώ αυτό της «ειρήνης» μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων, το οποίο είχε προχωρήσει με την επιστροφή του Μοχάμεντ Νταχλάν, τορπιλίστηκε από τον Αραβικό Σύνδεσμο ο οποίος αντιτίθεται -για την ώρα- στην αναγνώριση του Ισραήλ ως «εβραϊκό κράτος».

Τα κράτη του Κόλπου αλληλοσκίζονται σχετικά με τους Αδελφούς Μουσουλμάνους

Ένα άλλο νέο στοιχείο: ο μυστικός πόλεμος που διεξάγεται από δω και στο εξής μεταξύ των κρατών του Κόλπου.
Το Κατάρ υποστήριξε μια απόπειρα πραξικοπήματος της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα το Νοέμβριο.
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σαουδική Αραβία και το Μπαχρέιν διέκοψαν πρόσφατα τις διπλωματικές σχέσεις με το Κατάρ και η Σαουδική Αραβία χρηματοδότησε μια βομβιστική επίθεση στη Ντόχα.
Το Κατάρ δεν φαίνεται έτοιμο να εγκαταλείψει τη Μουσουλμανική Αδελφότητα για το θρίαμβο της οποίας η Ουάσινγκτον είχε οργανώσει τις «Αραβικές Άνοιξεις» πριν να τις εγκαταλείψει.

Η πολιτική των κρατών του Κόλπου έγινε ένας απίθανος σάκος κόμβων στο βαθμό που μονάρχες οπερέτας ανακατεύουν τα κρατικά συμφέροντά τους με τις προσωπικές τους φιλοδοξίες και τις κοσμικές προτιμήσεις τους.
Ξεχάστηκαν τα αναθέματα μεταξύ του Υπηρέτη-των-δύο-ιερών-τζαμιών και του Οδηγού της ιρανικής επανάστασης, οι οποίοι διαπραγματεύονται τη συμφιλίωση τους, και η διαμάχη της ημέρας περιστρέφεται γύρω από τη Μουσουλμανική Αδελφότητα η οποία δεν θεωρείται πλέον ως ιδεολογικό κίνημα, αλλά ως τραπουλόχαρτο.

Η Συρία δεν θέλει πια να διαπραγματευτεί την ειρήνη με τους Σαουδάραβες

Το τρίτο νέο στοιχείο είναι η συζήτηση, που μεταδόθηκε στη συριακή τηλεόραση, από το Συμβούλιο του Λαού για το επόμενο εκλογικό νόμο στη Συρία.
Οι βουλευτές υιοθέτησαν τελικά μια διάταξη σύμφωνα μα την οποία οι υποψήφιοι για την προεδρική εκλογή θα πρέπει να έχουν ζήσει τα τελευταία δέκα χρόνια στη χώρα. Η διάταξη αυτή αποκλείει εκ των πραγμάτων τους πολίτες που εγκατέλειψαν τη Συρία κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Ο ειδικός απεσταλμένος των Γενικών Γραμματέων του Αραβικού Συνδέσμου και του ΟΗΕ, Λακντάρ Μπραχίμι (Lakhdar Brahimi), δήλωσε αμέσως ότι αυτή η επιλογή θα μπορούσε να τερματίσει τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης της επίλυσης της σύγκρουσης.
Η Γαλλία υπέβαλε σχέδιο δήλωσης του Συμβουλίου Ασφαλείας για την αναζωογόνηση της διαδικασίας της Γενεύης. Αν και δεν υπάρχει καμία αναφορά στο νέο εκλογικό νόμο, είναι η τελευταία δυτική προσπάθεια να θεωρήσει τον πόλεμο στη Συρία ως «επανάσταση» και να εξετάσει την ειρήνη ως μια συμφωνία μεταξύ της Δαμασκού και ενός ομοιώματος αντιπολίτευσης εξ ολοκλήρου στα χέρια της Σαουδικής Αραβίας.
Η πρώην εκπρόσωπος του Συριακού Εθνικού Συμβουλίου Basma Kodmani, η οποία μεγάλωσε σε πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας, διαβεβαίωσε ότι «το καθεστώς της Δαμασκού» δεν θα είναι σε θέση να οργανώσει τις προεδρικές εκλογές και πρότεινε να θεωρηθεί αυτή η αποτυχία στη μέση του πολέμου ως απόδειξη ότι πρόκειται για δικτατορία.
Και έτσι το ΝΑΤΟ μπορεί κάλλιστα να επιστρέψει στο μπροστινό μέρος της σκηνής και να τελειώσει με τον Μπασάρ αλ-Άσαντ, όπως είχε προγραμματιστεί από το 2003 και παρά τις χαμένες ευκαιρίες των «σφαγών» του 2011 και του «χημικού βομβαρδισμού» του 2013.
Ωστόσο, αφού συμφιλιώθηκε με το Ριάντ, οργανώνοντας τη Γενεύη 2 κατά την κρίση της, η Ουάσιγκτον δεν δείχνει και πάλι κανένα ενδιαφέρον προς τους Σύρους και Σαουδάραβες σύμμαχους της.

Αν δεν υπάρχει Γενεύη 3, η Δύση θα πρέπει είτε να επιτεθεί στη Συρία (όχι περισσότερο εφικτό από το να πάρει πίσω τη Κριμαία, όπως ήδη δοκιμάστηκε αυτό το καλοκαίρι) είτε να αφήσει τη κατάσταση να σαπίσει για πάνω από μια δεκαετία, είτε ακόμα να ισχυρίζεται ότι η «επανάσταση» κατασχέθηκε από τους τζιχαντιστές και να παραδεχθεί ότι ο πόλεμος είναι πλέον ένα αντιτρομοκρατικό ζήτημα παγκόσμιου ενδιαφέροντος.

Ο δισεκατομμυριούχος Τζον Κέρι, ο οποίος είναι πρώτα επιχειρηματίας και μετά διπλωμάτης, δεν έχει προκαθορισμένη πολιτική, αλλά μια τακτική.
Ως συνήθως, η Ουάσιγκτον δεν θα επιλέξει μια λύση παρά μια άλλη, αλλά θα βάλει όλα τα μέσα για να ευνοήσει ένα αποτέλεσμα που θα της είναι προτιμότερο, κρατώντας τις άλλες εναλλακτικές επιλογές για κάθε περίπτωση.
Μη μπορώντας πλέον να διαπραγματευτεί με τη Ρωσία, θα το κάνει με τον άλλο στρατιωτικό σύμμαχο της Συρίας, το Ιράν.
Εδώ και ένα χρόνο τώρα, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει συνομιλίες με την Ισλαμική Δημοκρατία, πρώτα κρυφά στο Ομάν, και μετά επίσημα με το νέο πρόεδρο Ροχανί (Rohani).
Αλλά τα πράγματα μπλοκάρονται από τους χομεϊνικούς, για τους οποίους δεν επιτρέπεται να μιλήσεις με τους ιμπεριαλιστές, αλλά μόνο να τους πολεμάς μέχρι θανάτου.
Λόγω των εσωτερικών αντιφάσεων του Ιράν, η Ουάσιγκτον έχει αυξάνει τις προσπάθειες και τις υποχωρήσεις της αλλά η υπόθεση προοδεύει πιο αργά από το αναμενόμενο.

Αν δεν υπάρχει επείγουσα ανάγκη για τις Ηνωμένες Πολιτείες για την επίλυση του ζητήματος της Συρίας, είναι ζωτικής σημασίας, αντιθέτως, να εξασφαλιστεί με κάθε τρόπο η διαιώνιση του εβραϊκού αποικισμού της Παλαιστίνης.
Για αυτό το ζήτημα, το Ιράν υπενθυμίσθηκε στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ: με διαταγή του, η Ισλαμική Τζιχάντ βομβάρδισε ξαφνικά τα ισραηλινά σύνορα.
Η Τεχεράνη, η οποία είχε αποκλεισθεί από τη Γενεύη 2, ως εκ τούτου αυτο-καλέστηκε σε κάτι το πολύ πιο σημαντικό: στη περιφερειακή διαπραγμάτευση.

Σε αυτό το πνεύμα, η αμερικανική γερουσία θα οργανώσει ένα δωδεκαήμερο ακρόασης σχετικά με «Η Συρία μετά την Γενεύη».
Η διατύπωση υπονοεί ότι έβαλαν σταυρό για την επέκταση αυτής της «ειρηνευτικής διάσκεψης».
Οι γερουσιαστές δεν θα ακούσουν αυτή τη φορά τους εμπειρογνώμονες των ισραηλινών think tanks της Ουάσιγκτον, όπως κάνουν συνήθως όταν πρόκειται για τη Μέση Ανατολή, αλλά την υπεύθυνη για το θέμα στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, την καλύτερη στρατηλάτη του ανταρτοπόλεμου, και έναν από τους δύο κορυφαίους ειδικούς τους σχετικά με το Ιράν.

Τελικά, η περιφερειακή «ειρήνη», εάν θα υπάρξει, δεν μπορεί παρά να είναι ακριβώς όπως τη φαντάστηκε ο Τζον Κέρι: θυσιάζοντας το παλαιστινιακό λαό παρά την εβραϊκή αποικία.
Ο Χασάν Νασράλα προειδοποίησε για αυτή την αδικία, αλλά ποιος θα αντιταχθεί ενώ οι κύριοι Παλαιστίνοι ηγέτες ήδη πρόδωσαν τους ανθρώπους που αντιπροσωπεύουν;