Καθώς πέρασε σχεδόν απαρατήρητη στη Δύση, η αναβίωση της Συνθήκης του Lancaster House από το Λονδίνο και το Παρίσι εγκαθίδρυσε μια μεγάλη «Εγκάρδια Συνεννόηση» πολύ βαθύτερη από αυτή του 1904. Αφορούσε την αποκατάσταση ενός διπολικού κόσμου και αναπόφευκτα προκαλεί την έξοδο της Γαλλίας από το την Ευρωπαϊκή Ένωση και την επιστροφή των εντάσεων μεταξύ Παρισιού και Βερολίνου.
Το 2010, ο David Cameron και ο Νικολά Σαρκοζί αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις προβολής του Ηνωμένου Βασίλειου και της Γαλλίας [1]. Ο όρος «δύναμη προβολής» εννοεί τις πρώην αποικιακές δυνάμεις. Η Συνθήκη του Lancaster House συνοδευόταν από διάφορα παραρτήματα, από τα οποία το ένα προέβλεπε μια γιγαντιαία κοινή άσκηση Southern Mistral. Αποδείχθηκε, λίγους μήνες αργότερα, ότι η άσκηση μετατράπηκε σε πραγματική κινητοποίηση των ίδιων μονάδων και την ίδια ώρα για ένα πραγματικό πόλεμο κατά της Λιβύης, με την ονομασία Επιχείρηση Harmattan (κυριολεκτική μετάφραση του Southern Mistral) [2].
Την εποχή εκείνη, η βρετανογαλλική πρωτοβουλία ήταν υπό την ηγεσία της Ουάσινγκτον σε εφαρμογή της στρατηγικής της «διοίκησης από τα όπισθεν». Τα στρατεύματα των δύο χωρών έρχονταν στο μπροστινό μέρος της σκηνής, ενώ από τα παρασκήνια η Ουάσιγκτον τους ανέθετε συγκεκριμένες αποστολές.
Η Συνθήκη του Lancaster House στόχευε στο να δημιουργηθεί ένα νομικό πλαίσιο για παρεμβάσεις όπως αυτή κατά της Λιβύης, και να συγχωνευτούν οι δυνάμεις για οικονομία και αποτελεσματικότητα. Η επιλογή αυτή προϋποθέτει μια πραγματική επανάσταση: μια κοινή εξωτερική πολιτική.
Ωστόσο, ο ενθουσιασμός που υπήρξε μετά την υπογραφή της Συνθήκης και η εκστρατεία κατά της Λιβύης σκορπίστηκαν σταδιακά με την ανησυχία της κοινής γνώμης και των βρετανών διπλωματών που ακολούθησε την ιρακινή Αντίσταση κατά της αγγλοσαξονικής κατοχής [3]. Έτσι, από το 2004, το Ηνωμένο Βασίλειο άρχισε να προετοιμάζει μια νέα «αραβική εξέγερση» όπως το 1915, με το όνομα «Αραβική Άνοιξη» [4], στη συνέχεια αρνήθηκε να βομβαρδίσει τη Δαμασκό.
Επί του παρόντος, το Λονδίνο αναδιοργανώνει την άμυνα του μετά το Brexit, την άρνηση του Donald Trump να συνεχίσει να χειραγωγήσει την ισλαμική τρομοκρατία και τη ρωσική εγκατάσταση στη Συρία.
Το Λονδίνο υπέγραψε πρώτα διμερείς συμφωνίες με τη Δανία, τις Κάτω Χώρες, τη Νορβηγία και τα κράτη της Βαλτικής, καθορίζοντας το πλαίσιο για πιθανές μελλοντικές κοινές δράσεις. Στη συνέχεια ξεκίνησε να αναδιοργανώσει τα τζιχαντιστικά δίκτυα της Μέσης Ανατολής γύρω από την Τουρκία και το Κατάρ. Διευκόλυνε τη στρατιωτική προσέγγιση της Τουρκίας, της Σομαλίας, του Σουδάν και του Τσαντ. Τέλος, με βάση τη Συνθήκη του Lancaster House, δημιουργεί σήμερα μια υπερ-μεγάλη «Εγκάρδια Συνεννόηση» («Entente cordiale» ) με τη Γαλλία.
Αν και η συνθήκη που διαπραγματεύθηκε από τους Ντέιβιντ Κάμερον και Νικολά Σαρκοζί θα μπορούσε να φαίνεται σαν μια ευκαιρία για να κάνουν πόλεμο κατά της Λιβύης, η αναβίωση αυτής της συνθήκης από την Τερέζα Μέι και τον Εμανουέλ Μακρόν είναι το αποτέλεσμα μιας μελετημένης μακροπρόθεσμης επιλογής [5]. Αυτή η νέα φάση έχει αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης από την σύμβουλο του προέδρου Μακρόν, Jean-Pierre Jouyet, νέο πρεσβευτή της Γαλλίας στο Λονδίνο.
Το Λονδίνο και το Παρίσι συμμετέχουν και τα δύο στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Έχουν το πυρηνικό όπλο. Μαζί, έχουν ένα στρατιωτικό προϋπολογισμό 30% υψηλότερο από αυτόν της Ρωσίας (αλλά χαμηλότερο από εκείνους των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας).
Επιλέγοντας να ευνοήσει τη στρατιωτική συμμαχία του με το Λονδίνο, το Παρίσι απομακρύνεται από το Βερολίνο το οποίο προετοιμάζει το στρατιωτικό επανεξοπλισμό του και επιθυμεί να αναλάβει την ηγεσία των άλλων ευρωπαϊκών στρατών [6]. Εάν συνεχιστεί αυτή η διαδικασία, το Παρίσι θα πρέπει με τη σειρά του να βγει από την Ευρωπαϊκή Ένωση, της οποίας το Βερολίνο έχει ήδη αναλάβει πράγματι την ηγεσία.
Οι δηλώσεις του Εμανουέλ Μακρόν και η δημιουργία από την Τερέζα Μέι μιας στρατιωτικής μονάδας κατά των ρωσικών «ψεμάτων» [7] ανακοινώνουν την επιστροφή ενός διπολικού κόσμου και τη λογοκρισία των πληροφοριών που προέρχονται από τη Μόσχα. Η εγκατάλειψη του γαλλογερμανικού ζεύγους για μια γαλλοβρετανική Αντάντ προαναγγέλλει την επιστροφή στις τόσο επίφοβες εντάσεις ανάμεσα στο Παρίσι και το Βερολίνο.
[1] “Treaty between the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland and the French Republic for Defence and Security Co-operation”, Voltaire Network, 2 November 2010.
[2] « Washington regarde se lever "l’aube de l’odyssée" africaine », par Thierry Meyssan, Réseau Voltaire, 19 mars 2011.
[3] “Letter of the 52 Diplomats to Tony Blair”, Voltaire Network, 26 April 2004.
[4] When progressives threat with reactionaries. The British State flirtation wih radical Islamism (Όταν προοδευτικοί απειλούν με αντιδραστικούς. Το φλερτ του βρετανικού Κράτους με τον ριζοσπαστικό ισλαμισμό), Martin Bright, Policy Exchange, 2004.
[5] “UK-France declaration on security and defence 2010”, “UK-France declaration on security and defence 2012”, “UK-France declaration on security and defence 2014”, “UK-France declaration on security and defence 2016”, “UK-France declaration on security and defence 2018”, Voltaire Network.
[6] « Pour Berlin, prendre le leadership de l’Otan, ça en vaut la peine », par German Foreign Policy, Traduction Christine Maurel, Réseau Voltaire, 7 septembre 2017.
[7] « L’armée britannique se dote d’une unité contre la propagande russe », Réseau Voltaire, 24 janvier 2018.