Έχουν διαρρεύσει νέα έγγραφα σχετικά με την οργάνωση της βρετανικής προπαγάνδας κατά της Συρίας. Μας επιτρέπουν να κατανοήσουμε τον τρόπο με τον οποίο δημοσιογράφοι προσβλήθηκαν μόνιμα από το μύθο της "συριακής επανάστασης", καθώς και γιατί αποσύρθηκε το Ηνωμένο Βασίλειο από τη Συρία παρά την επιτυχία αυτής της επιχείρησης.
Η δημοκρατία προϋποθέτει ότι μπορεί ο καθείς να διεξαγάγει ειλικρινείς δημόσιες συζητήσεις. Επομένως, η προπαγάνδα θα ήταν το προνόμιο των αντιδημοκρατικών καθεστώτων. Ωστόσο, η ιστορία μας διδάσκει ότι η σύγχρονη προπαγάνδα σχεδιάστηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και ότι η ΕΣΣΔ και η Ναζιστική Γερμανία δεν ήταν παρά μόνο χλωμοί αντιγραφείς.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου κατά της Συρίας, έχουμε συχνά εξηγήσει ότι η πραγματικότητα στο έδαφος δεν ανταποκρινόταν καθόλου με την εικόνα που είχαν οι Δυτικοί. Καταγγείλαμε τη κατασκευή αποδεικτικών στοιχείων από τις αμερικανικές, βρετανικές, γαλλικές και τουρκικές μυστικές υπηρεσίες για να κρύβουν τη δυτική επίθεση και να μας κάνουν να πιστέψομε ότι είναι μια επανάσταση εναντίον μιας δικτατορίας.
Ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι πλέον παρόν στο έδαφος από το 2018, ο δημοσιογράφος Ian Cobain μόλις δημοσίευσε στο Middle East Eye επίσημα βρετανικά έγγραφα της τα οποία μας διαφωτίζουν για τον τρόπο με τον οποίο το Λονδίνο δηλητηρίασε bona fide μαζικά δημοσιογράφους, και μετά αποσύρθηκε [1]. Είχε ήδη δημοσιεύσει στη Guardian, το 2016, αποκαλύψεις σχετικά με την οργάνωση του ΜΙ6 στον τομέα αυτό [2].
Πριν απ ’όλα, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι Βρετανοί δεν επιδιώκουν καθόλου τον ίδιο στόχο με αυτόν των συμμάχων τους των ΗΠΑ. Το Λονδίνο έλπιζε να ανακτήσει την επιρροή της αποικιακής εποχής (όπως και το Παρίσι). Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν πίστευε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες σκόπευαν να καταστρέφουν τις κρατικές δομές ολόκληρης της ευρύτερης Μέσης Ανατολής (στρατηγική Rumsfeld / Cebrowski). Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είχε σχεδιάσει τη επιχείρηση της "Αραβικής Άνοιξης" με το μοντέλο της «Μεγάλης Αραβικής εξέγερσης» του Lawrence της Αραβίας (οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι έπαιζαν το σημερινό ρόλο του Ουαχαμπιτών του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου). Επομένως, η προπαγάνδα τους σχεδιαζόταν για να δημιουργήσουν τη Νέα Συρία γύρω από αυτήν την Αδελφότητα και όχι για να την διαιρέσει, όπως ήθελε και θέλει πάντα η CIA.
Οι Δυτικοί είχαν ήδη γνωρίσει τις επαναστάσεις στην Τυνησία, την Αίγυπτο και τη Λιβύη. Επομένως, ήταν ευκολότερο να τους πουλήσουν ένα τέταρτο πεδίο επιχείρησης.
Καλοπροαίρετοι δημοσιογράφοι είχαν οδηγηθεί από επαναστάτες (στην ούσια από τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες (ΜΙΤ) και του ΝΑΤΟ) σε ένα συριακό χωριό, Τζαμπάλ Αλ-Ζαούια, για να παρακολουθήσουν και να βιντεοσκοπούν συναντήσεις του Ελεύθερου Συριακού Στρατού. Πολλοί δηλητηριάστηκαν και πίστεψαν ότι επρόκειτο για λαϊκή εξέγερση. Όταν αυτή η σκηνοθεσία καταγγέλθηκε από τον Daniel Iriarte στην ισπανική εφημερίδα ABC - διότι είχε αναγνωρίσει επί τόπου όχι Σύρους μαχητές, αλλά Λιβύους, υπό τις διαταγές των Aldelhakim Belhaj και Mehdi al-Harati [3] - ο Τύπος αρνήθηκε να αναγνωρίσει τη χειραγώγηση που είχε υποστεί. Η αδυναμία των δημοσιογράφων να αναγνωρίσουν τα λάθη τους, ακόμη και όταν μερικοί από τους συναδέλφους τους τα καταγγείλουν, παραμένει το καλύτερο ατού των κυρίαρχων της προπαγάνδας.
Όπως πάντα, οι Βρετανοί της RICU (Research, Information and Communications Unit) χρησιμοποίησαν έναν επιστήμονα, εδώ έναν «ανθρωπολόγο», για να εποπτεύει τη χειραγώγηση. Ανέθεσε την εκτέλεση σε διάφορους υπεργολάβους, συμπεριλαμβανομένου ενός "πρώην" αξιωματικού του MI6, συνταγματάρχη Paul Tilley. η λέξη " πρώην " είναι σημαντική εδώ, για να δύναται να αρνηθούν κάθε ευθύνη εάν η επιχείρηση πήγαινε στραβά. Για να προσεγγίσουν το έδαφος, ανοίχτηκαν τρία ad hoc γραφεία από τους υπεργολάβους της MI6 στην Κωνσταντινούπολη, το Reyhanli (Τουρκία) και το Αμάν (Ιορδανία), ενώ η CIA επιχειρεί από τη Γερμανία.
Η επιχείρηση αυτή ξεκίνησε από της υπόθεσης των χημικών όπλων το καλοκαίρι του 2013, όταν η Βουλή των Κοινοτήτων, ζεματισμένη από την προπαγάνδα κατά τη διάρκεια του πολέμου κατά του Ιράκ, είχε απαγορεύσει αυστηρά στο Υπουργείο Άμυνας την ανάπτυξη στρατευμάτων επί τόπου. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο αρχικός προϋπολογισμός του Foreign Office ενισχύθηκε και αναλήφθηκε από το βρετανικό Υπουργείο Άμυνας και από καναδικές και αμερικανικές υπηρεσίες, καθώς οι στρατιωτικοί δεν είχαν άλλα μέσα παρέμβασης.
Τοποθετήθηκε υπό τη διοίκηση ενός αξιωματικού της MI6, Jonathan Allen, ο οποίος έγινε το νούμερο 2 της βρετανικής διπλωματικής αντιπροσωπείας στο Συμβούλιο Ασφαλείας στα Ηνωμένα Έθνη.
Η πρωτοτυπία της επιχείρησης, η οποία διεξάχθηκε μεταξύ άλλων από τις Innovative Communications & Strategies (InCoStrat), είναι ότι παρουσιάστηκε ως εμπορική εταιρική σχέση χωρίς σύνδεση με τις αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου. Οι Σύροι που συμμετείχαν δεν αισθάνονταν ότι προδίδουν τη χώρα τους, αλλά απλώς ότι είχαν βρει την ευκαιρία να κερδίσουν χρήματα για να επιβιώσουν παρά τον πόλεμο. Σε σχέση με το βιοτικό τους επίπεδο, οι αμοιβές που καταβλήθηκαν ήταν πράγματι πολύ σημαντικές.
Το σύστημα των «δημοσιογράφων πολιτών» ήταν πολύ οικονομικό σε σύγκριση με τις 500.000 λίρες στερλίνες του βρετανικού προϋπολογισμού (50 έως 200 δολάρια για ένα βίντεο, 250 έως 500 δολάρια για γραπτές ανεξάρτητες γραπτές εργασίες) για να βρεθούν «πληροφορίες» ή «αποδεικτικά στοιχεία» της καταστολής του καθεστώτος κατά του δικού του ίδιου του πληθυσμού του. Αυτά τα υλικά, μετά από ταξινόμηση, αποστέλλονταν από τη ΜΙ6 στο BBC, το Sky News arabic, την Al-Jazeera (Qatar) και την Al-Arabiya (Σαουδική Αραβία), τέσσερις σταθμούς που συμμετείχαν πλήρως στη δυτική πολεμική προσπάθεια, κατά παράβαση των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών που απαγορεύουν την προπαγάνδα πολέμου. Οι Σύροι συνεργάτες έπρεπε να συμφωνήσουν γραπτώς να παραμείνουν ανώνυμοι, εκτός εάν έχουν ρητά εξουσιοδοτηθεί, και να μην αποκαλύψουν τους δεσμούς τους με οποιαδήποτε εταιρεία.
Οι δυτικοί καλόπιστοι δημοσιογράφοι, που δεν μπορούν να απευθυνθούν στους Σύρους «δημοσιογράφους πολίτες» και να ελέγξουν το πλαίσιο των βίντεο και άλλων «αποδεικτικών στοιχείων» - που είναι ο λόγος ύπαρξης της ένωσης τους -, πείστηκαν από το θόρυβο των τεσσάρων τηλεοπτικών σταθμών.
Τα έγγραφα του Ian Cobain επιβεβαιώνουν το γεγονός ότι σε αυτό το διεθνή στόχο προσθετόταν ένας στόχος στη Συρία. Το Λονδίνο ευχόταν να προκαλέσει μια αλλαγή στάσης του πληθυσμού υπέρ των «μετριοπαθών» ενάντια στους «εξτρεμιστές». Σε αυτό το σημείο, δεν φαίνεται ότι το Middle East Eye συνειδητοποίησε ότι αυτές οι λέξεις δεν πρέπει να ερμηνεύονται με τη συνήθη έννοια, αλλά με βάση τις αποφάσεις του πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ. Ο τελευταίος, κατά την ανάπτυξη του σχεδίου της «Αραβικής Άνοιξης», είχε θέσει ότι η διοίκηση της Αυτού Μεγαλειότητας έπρεπε να θεωρεί ως συμμάχους τους «μέτρια αντιιμπεριαλιστικούς» ηγέτες όπως τους Αδελφούς Μουσουλμάνους, ενώ οι αντίπαλοι ήταν "αντιιμπεριαλιστικοί εξτρεμιστές όπως «το εθνικιστικό καθεστώς του συριακού Μπάαθ» [4].
Ο ανθρωπολόγος που επόπτευε το πρόγραμμα υποδείκνυε εξάλλου την ανάγκη δημιουργίας υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης στο έδαφος (η Free Police και τα Λευκά Κράνη του πρώην αξιωματικού της MI6, James Le Mesurier), όχι τόσο να βοηθήσουν το πληθυσμό, αλλά για να του δώσουν εμπιστοσύνη στα θεσμικά όργανα που θα έρχονταν μετά την ήττα του καθεστώτος της Εθνικής Ένωσης γύρω από το Μπάαθ. Σε αυτό το σημείο, αναφέρθηκε στο σχέδιο ολικής και άνευ όρων παράδοσης της Συρίας, το οποίο συνάχτηκε από τον Γερμανό Volker Perthes για τον νούμερο 2 του ΟΗΕ, τον Jeffrey Feltman [5], τον οποίο οι Βρετανοί συνεπώς παρερμήνευσαν.
Αυτή η διαφωνία είναι η κύρια αιτία της σύγχυσης αυτής της επιχείρησης όταν η Ουάσινγκτον προσπάθησε να δημιουργήσει το «Σουννιστάν» με το Ντάες και το «Ελεύθερο Κουρδιστάν» με το τουρκικό ΡΚΚ και το ιρακινό PDK. Οι Βρετανοί, θεωρώντας ότι δεν ήταν πλέον ο πόλεμος τους, αποφάσισαν τότε να αποσυρθούν.
Το πρόγραμμα της MI6 περιείχε τρία κεφάλαια:
– Συριακή ταυτότητα:
«Να ενωθούν οι Σύροι με τη θετική επιβεβαίωση κοινών πολιτισμών και πρακτικών και αποκατάσταση της εμπιστοσύνης μεταξύ γειτόνων, ενώ παράλληλα απεικονίζοντας τη δύναμη των ενωμένων Σύρων».
– Ελεύθερη Συρία:
«Επιδίωξη ενίσχυσης της εμπιστοσύνης σε μια μελλοντική Συρία απαλλαγμένη από εξτρεμιστικά καθεστώτα».
– Υπονόμευση:
« Επιδίωξη υποβάθμισης της αποτελεσματικότητας των βίαιων εξτρεμιστικών δικτύων (VE) στη Συρία, υποσκάπτοντας την αξιοπιστία των αφηγημάτων και των δραστών VE απομονώνοντας τις οργανώσεις VE από τον πληθυσμό ».
Σύμφωνα με τα έγγραφα του Ian Cobain, οι υπεργολάβοι της MI6 εκπαίδευσαν επίσης εκπρόσωπους της συριακής αντιπολίτευσης, ανέπτυξαν λογαριασμούς σε κοινωνικά δίκτυα και οργάνωσαν γραφεία τύπου που λειτουργούσαν 24 ώρες την ημέρα. Δεν αναφέρουν τον σχεδιασμό των λογότυπων και των σκηνοθεσιών του Χόλιγουντ που έχουμε αναφέρει, όπως τη στρατιωτική παρέλαση στη Γκούτα με άρματα μάχης που ξαναδιέρχονταν μπροστά από την κάμερα και με κομπάρσους.
Τα γραφεία Τύπου αποσκοπούσαν στη σύνδεση των εκπροσώπων της συριακής αντιπολίτευσης με τους δυτικούς δημοσιογράφους και στην ενημέρωσή τους πριν από τις συνεντεύξεις. Με τον τρόπο αυτό, ο δυτικός Τύπος πίστευε με καλή πίστη ότι έπαιρνε τις πληροφορίες του από ανεξάρτητες πηγές και με χαμηλό κόστος. Εάν, στην αρχή, κατά τη διάρκεια της φάσης αποσταθεροποίησης (έως τα μέσα του 2012), όλα τα διεθνή μέσα ενημέρωσης έστελναν δημοσιογράφους στο έδαφος (το οποίο οι Βρετανοί χειραγωγούσαν), δεν υπάρχει πλέον κανένας σήμερα. Οι Δυτικοί πήραν την συνήθεια να πιστεύουν το πρακτορείο ειδήσεων της MI6 στο Λονδίνο με τους Αδελφούς Μουσουλμάνους, ήτοι το Συριακό Παρατηρητήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, αν και το τελευταίο δεν έχει τα μέσα να γνωρίζει οτιδήποτε για μερικά από τα γεγονότα που ισχυρίζεται ότι καλύπτει.
[1] “REVEALED: The British government’s covert propaganda campaign in Syria”, Ian Cobain & Alice Ross, Middle East Eye, February 20th, 2020.
[2] “How Britain funds the ’propaganda war’ against Isis in Syria”, Ian Cobain, Alice Ross, Rob Evans, Mona Mahmood, The Guardian, May 3rd, 2016.
[3] «Islamistas libios se desplazan a Siria para «ayudar» a la revolución», por Daniel Iriarte, ABC (España), 17 de diciembre de 2011. Version française : « Des islamistes Libyens en Syrie pour « aider » la révolution », traduction Mounadil Al-Djazaïri Réseau Voltaire, 18 décembre 2011.
[4] Sous nos yeux. Du 11-Septembre à Donald Trump, Thierry Meyssan, éditions Demi-Lune.
[5] “Η Γερμανία και ο ΟΗΕ κατά της Συρίας”, του Τιερί Μεϊσάν, Μετάφραση Κριστιάν Άκκυριά, Ινφογνώμων Πολιτικά (Ελλάδα) , al-Watan (Συρία) , Δίκτυο Βολταίρος, 28 janvier 2016.
“Draft Geneva Communique Implementation Framework”, “Confidence Building Measures”, “Essential Principles”, “Representativness and Inclusivity”, “The Preparatory Phase”, “The Transitional Governing Body”, “The Joint Military Council and Ceasefire Bodies”, “The Invitation to the International Community to Help Combat Terrorist Organizations”, “The Syrian National Council and Legislative Powers during the Transition”, “Transitional Justice”, “Local Governance”, “Preservation and Reform of State Institutions”, “Explanatory Memorandum”, “Key Principles revealed during Consultations with Syrian Stake-holders”, “Thematic Groups”, United Nations Department of Political Affairs (DPA), 2012-2014 (unpublished).