Το Παρίσι και το Λονδίνο πολλαπλασιάζουν τις εμφατικές δηλώσεις τους κατά των Ντάες/ΙΚ/(Daesh), της εθνοκάθαρσης και των επιθέσεων τους. Ωστόσο, ετοιμάζουν στα παρασκήνια την εθνοκάθαρση της Βόρειας Συρίας, προκειμένου να δημιουργηθεί εκεί ένα ψευδο-Κουρδιστάν, και την επανατοποθέτηση των Ντάες/ΙΚ/(Daesh) στο αλ-Ανμπάρ στο Ιράκ, για να δημιουργηθεί εκεί ένα Σουνιστάν. Ο Τιερί Μεϊσάν (Thierry Meyssan) αναλύει αυτό το σχέδιο και αναδεικνύει τις πολλές αντιφάσεις του επίσημου λόγου.
Είναι νόμιμη η στρατιωτική επέμβαση της Γαλλίας, του Ισραήλ και του Ηνωμένου Βασιλείου στη Συρία;
Για να ξεκινήσουν νέο πόλεμο στο Ιράκ και τη Συρία, η Γαλλία, το Ισραήλ και το Ηνωμένο Βασίλειο, έθεσαν το ψήφισμα 2249 [1] στο Συμβούλιο Ασφαλείας, στις 20 Νοεμβρίου. Για τον εκπρόσωπο της Γαλλίας στον ΟΗΕ, από τον οποίον προέρχεται το κείμενο, το ψήφισμα επιτρέπει τη συλλογική δράση σύμφωνα με το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, ήτοι της «αυτοάμυνας». Για τον Βρετανό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον, στηρίζει «κάθε ενέργεια εναντίον αυτής της δολοφονικής και διαβολικής σέκτας τόσο στη Συρία όσο και στο Ιράκ" [2].
Ωστόσο, σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες της βιβλιοθήκης της Βουλής των Κοινοτήτων, τίποτα από αυτά δεν ισχύουν. Σε μια λεπτομερή νομική μελέτη, η Arabella Lang, διευκρινίζει ότι το ψήφισμα σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπει τη χρήση βίας, αλλά καλεί εκείνους που έχουν τη νομική δυνατότητα, να διπλασιάσουν τις προσπάθειές τους [3]. Φυσικά, δεν μπορεί παρά να πρόκειται για κράτη που κλήθηκαν να επρέμβουν από το Ιράκ και τη Συρία.
Για τους σκοπούς της υπόθεσης, το Ιράκ απέστειλε λοιπόν επιστολή στον Γενικό Γραμματέα και στο Συμβούλιο Ασφαλείας δηλώνοντας ότι έχει υποστεί επίθεση από τους Νταες (ΙΚ) από τη συριακή επικράτεια, ενώ το Ισλαμικό Εμιράτο ιδρύθηκε στο Ιράκ. Η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχοντας κληθεί από το Ιράκ, τα δύο κράτη -αλλά όχι το Ισραήλ- ισχυρίζονται ότι ασκούν ένα δικαίωμα «συλλογικής αυτοάμυνας». Επιπλέον, το κάθε Κράτος ισχυρίζεται ότι έχει υποστεί επίθεση από τους Νταες από τη Συρία και ισχυρίζονται, επίσης, ότι έχουν ατομικό δικαίωμα αυτοάμυνας.
Δυστυχώς, αυτά τα επιχειρήματα ισχύουν μόνο αν το Παρίσι και το Λονδίνο αποδεικνύουν ότι οι Ντάες προετοιμάζουν επικείμενες επιθέσεις από τη Συρία, γεγονός που δεν ισχύει [4].
Ως εκ τούτου, η στρατιωτική επέμβαση της Γαλλίας, του Ισραήλ και του Ηνωμένου Βασιλείου στη Συρία εξακολουθεί να είναι παράνομη χωρίς την προηγούμενη συγκατάθεση της κυβέρνησης της Αραβικής Δημοκρατίας της Συρίας.
Επενθυμίσουμε επίσης ότι ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών και τα σχετικά ψηφίσματα της Γενικής Συνέλευσης απαγορεύουν απόλυτα τη στρατιωτική υποστήριξη προς μη κρατικές ομάδες που επιδιώκουν να ανατρέψουν ένα κράτος μέλος του ΟΗΕ.
Αυτός είναι ο λόγος που η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, για πολύ καιρό ισχυρίζονταν ότι έστελναν μόνο «αμυντικό εξοπλισμό» στις ένοπλες ομάδες στη Συρία. Δυστυχώς, αυτές οι ομάδες δέχονται μεγάλες ποσότητες επιθετικών όπλων (μεταξύ των άλλων τουφέκια, όλμους, αντιαρματικούς πυραύλους και πυραύλους επιφανείας-αέρος, εκρηκτικές ύλες και ακόμη και δηλητηριώδη αέρια). Αλλά τον Αύγουστο 2014, ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, αναγνώριζε σε συνέντευξη στη Μοντ ότι έχουν παραδοθεί επιθετικά όπλα στους αντάρτες της Συρίας [5]. Θα προσδιορίσει αργότερα, σε συνεντεύξεις με τον δημοσιογράφο Xavier Panon ότι έχουν παραδοθεί από το 2012 [6] κανόνια 20 mm, πολυβόλα, εκτοξευτές πυραύλων και αντιαρματικούς πυραύλους, γεγονός που παραβιάζει ξεκάθαρα το Διεθνής Δίκαιο και τοποθετεί τη Γαλλία στη κατηγορία του «κράτους-παρία» [7].
Το επαίσχυντο σχέδιο της Γαλλίας, του Ισραήλ και του Ηνωμένου Βασιλείου
Από τις 20 Νοεμβρίου η Γαλλία προσπαθεί να συγκεντρώσει ένα συνασπισμό -και πάλι- εναντίον των Ντάες, ειδικά για τη κατάληψη της Ράκκας. Αυτή η ρητορική, η οποία επαρκεί για να πείσει τους Γάλλους για τη βούληση της κυβέρνησης τους να ανταποκριθεί στις επιθέσεις της 13ης Νοεμβρίου στο Παρίσι, κρύβει όμως ελάχιστα τις αποικιοκρατικές προθέσεις του Προέδρου Ολάντ.
Πράγματι, να εκδιωχτούν οι Ντάες από τη Ράκκα, φυσικά, αλλά με ποιες χερσαίες δυνάμεις και σε όφελος ποιανού;
Η ρωσική αεροπορική εκστρατεία υποστηρίζει στο έδαφος τον Συριακό Αραβικό Στρατό, ενώ σύμφωνα με τον Γάλλο Υπουργό Εξωτερικών, Laurent Fabius, η γαλλο-βρετανική εκστρατεία μπορεί να υποστηρίξει τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό [που οργανώθηκε από μέλη της Αλ Κάιντα στη Λιβύη], αραβο-σουνιτικές δυνάμεις [ήτοι τις τουρκμενικές πολιτοφυλακές που υποστηρίζονται από τον τουρκικό στρατό] και τους Κούρδους [τόσο του συριακού YPG και όσο και τους Πεσμαργκά της Κουρδικής Περιφερειακής Κυβέρνησης του Ιράκ].
Σε περίπτωση που αυτές οι δυνάμεις καταφέρουν να πάρουν τη Ράκκα, η πόλη θα παραδοθεί στη Κουρδική Περιφερειακή Κυβέρνηση του Ιράκ, η οποία θα την προσαρτήσει. Επρόκειτο να κηρυχτεί ένα «Κουρδιστάν» αλληλεπικαλυπτόμενο του Ιράκ και της Συρίας, και μετά να εκδιωχτούν οι συριακοί πληθυσμοί που ζουν εκεί, και μετά πάλι, να μεταφερθούν 10 εκατομμύρια Κούρδοι της Τουρκίας σε αυτό το νέο Κράτος.
Το σχέδιο Ζιππέ
Το 2011, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Αλέν Ζιπέ και ο Τούρκος ομόλογός του, Αχμέτ Νταβούτογλου, υπέγραψαν μια μυστική συνθήκη. Γνωρίζουμε ότι περιλάμβανε αρκετές αμοιβαίες δεσμεύσεις, μεταξύ των άλλων να «λύσει το κουρδικό ζήτημα» χωρίς «να υπονομεύεται η ακεραιότητα του τουρκικού εδάφους», δηλαδή, να δημιουργηθεί ένα ψευδο-Κουρδιστάν στη Συρία.
Πάντα πεπεισμένοι ότι ο Ζιπέ εξακολουθεί να είναι γκωλλικός, οι Γάλλοι δεν κατάλαβαν τη στροφή του το 2005. Εκείνη την εποχή, καταδικάστηκε σε 14 μήνες φυλάκισης με αναστολή και ένα έτος μη εκλεξιμότητας για χρηματοδότηση του πολιτικού του κόμματος με εκτροπή δημόσιων χρημάτων. Έφυγε από τη Γαλλία και πήγε να διδάξει στο Μόντρεαλ. Ωστόσο, ο ίδιος είχε μικρή παρουσία στον Καναδά και παρακολούθησε κρυφά μια ειδική εκπαίδευσή σε τρίτη χώρα.
Σήμερα, ενώ είναι μέλος της αντιπολίτευσης, είναι ένας από τους κύριους υποκινητές της πολιτικής στη Μέση Ανατολή που ο πρόεδρος Ολάντ εφαρμόζει σε πείσμα της ιστορίας και των συμφερόντων της Γαλλίας.
Κουρδιστάν και Συρία
Οι Κούρδοι είναι ένας λαός που, εδώ και αιώνες, ζει σε ένα έδαφος που σήμερα μοιράζεται μεταξύ της Τουρκίας, του Ιράκ και του Ιράν. Κατά την απογραφή του 1962, υπήρχαν μόνο 169.000 Κούρδοι στη Συρία, ήτοι ένα απειροελάχιστο τμήμα του γενικού πληθυσμού. Αλλά κατά τη διάρκεια του τουρκικού εμφυλίου πολέμου των χρόνων 1980 - 1990, 2 εκατομμύρια Κούρδοι της Τουρκίας κατέφυγαν στη Συρία. Η ιδέα της Γαλλίας, του Ισραήλ και του Ηνωμένου Βασιλείου είναι να τους κόψουν ένα κράτος, όχι στο σπίτι τους στην Τουρκία, αλλά να αποικίσουν τη χώρα που τους υποδέχτηκε απλόχερα.
Η Συρία χωρίστηκε ήδη από τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο κατά τη Διάσκεψη του Σαν Ρέμο (1920) σύμφωνα με την συμφωνία Sykes-Picot (1916). Ιστορικά περιλαμβάνει όχι μόνο την σημερινή Συρία, αλλά και την Παλαιστίνη, το Ισραήλ, το Λίβανο, την Ιορδανία, το Σαντζάκι της Αλεξανδρέττας (Αντιόχειας στην Τουρκία), καθώς και τμήμα του Ιράκ. Το παρόν σχέδιο έχει ως στόχο να συνεχίσει αυτό το διαμελισμό.
Ποιοι είναι οι Κούρδοι;
Οι Κούρδοι αποτελούν ένα μοναδικό πολιτισμό, αλλά μιλούν διαφορετικές γλώσσες, τη Kurmanji, Sorani και τη Pehlewani, στις οποίες πρέπει να προστεθεί μια τέταρτη γλώσσα εντελώς διαφορετική από τις τρεις προηγούμενες, η Zaza-Γκοράνι.
Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, οι Κούρδοι χωρίστηκαν σε δύο χωριστές ομάδες, οι πρώτοι υποστηριζόμενοι από το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ οι δεύτεροι από τη Συρία και την ΕΣΣΔ.
Κατά τη διάρκεια του τουρκικού εμφυλίου πολέμου, το ΡΚΚ, κύριο τουρκο-κουρδικό κόμμα, μαρξιστικού-λενινιστικού προσανατολισμού, και ο ηγέτης του, Αμπντουλάχ Οτζαλάν εκστρατεύτηκαν για τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου Κουρδιστάν στην Τουρκία. Διευκρίνισαν ότι δεν είχαν καμία εδαφική διεκδίκηση στη Συρία. Ο Οτζαλάν έγινε δεκτός στη Δαμασκό ως πολιτικός πρόσφυγας, από όπου διοικούσε τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Τουρκία. Σε φυγή από την καταστολή, 2 εκατομμύρια Κούρδοι βρήκαν καταφύγιο στη Συρία. Όμως, το 1998, η Άγκυρα απείλησε τη Δαμασκό με πόλεμο αν συνέχιζε να φιλοξενήσει το ΡΚΚ. Ο πρόεδρος Χαφέζ αλ Άσσαντ ζήτησε τελικά από τον Αμπντουλάχ Οτζαλάν να βρει μια άλλη χώρα υποδοχής και συνέχισε να προστατεύσει τους Κούρδους πρόσφυγες.
Κατά τις πρώτες ημέρες του πολέμου κατά της Συρίας, ο προέδρος Μπασάρ αλ-Άσσαντ χορήγησε την ιθαγένεια σε πολλούς Τουρκοκούρδους πρόσφυγες. Τους ενθάρρυνε να οργανωθούν σε τοπικές πολιτοφυλακές και να συμμετέχουν στην άμυνα του συριακού εδάφους. Κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων ετών, η συνεργασία με τις συριακές δυνάμεις ασφαλείας ήταν πλήρης, αλλά τα πράγματα άρχισαν να φθείρονται το 2014.
Στις 31 Οκτώβριου 2014, ο Σαλέχ Μουσλίμ, ηγέτης της Κουρδικής Δημοκρατικής Ένωσης στη Συρία, έγινε δεκτός από τον Φρανσουά Ολάντ στο περιθώριο μιας συνάντησης με τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν, και ακριβώς μετά τη μάχη του Κομπάνι. Οι δύο αρχηγοί κρατών που προηγουμένως είχαν αρνηθεί να βοηθήσουν τους Κούρδους της Συρίας, κατάφεραν να πείσουν τον Σαλέχ Μουσλίμ ότι έχει προσωπικό συμφέρον να προδώσει τις δεσμεύσεις του με το PKK και να πάρει μέρος στο σχέδιο τους.
Ένα χρόνο αργότερα, ο Σαλέχ Μουσλίμ ξεκίνησε την επιχείρηση αναγκαστικής κουρδοποιήσης της Βόρειας Συρίας, προκαλώντας την εξέγερση του τοπικού πληθυσμού, ως επί το πλείστον Ασσυρίων χριστιανών και Αράβων σουνιτών [8].
Ωστόσο, όταν η Γαλλία, το Ισραήλ και το Ηνωμένο Βασίλειο ξεκίνησαν την επιχείρηση δημιουργίας του Κουρδιστάν στη Συρία, ο Σαλέχ Μουσλίμ συνάντησε τις χειρότερες δυσκολίες στην κινητοποίηση των μαχητών του. Οι νεαροί Κούρδοι πρόσφυγες στο Ιράκ αρνήθηκαν συντριπτικά να συμμετάσχουν στο αποικιοκρατικό σχέδιο [9].
Ο Σαλέχ Μουσλίμ ήταν πάλι στο Παρίσι, αυτή την Παρασκευή 27 Νοέμβριου.
Η κατάρριψη του ρωσικού Sukhoi 24 από τη Τουρκία
Η ρωσική στρατιωτική επέμβαση, την 1η Οκτωβρίου 2015, ανέτρεψε το σχέδιο των αποικιοκρατικών δυνάμεων.
Για τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η ρωσική επέμβαση απομάκρυνε για μια ακόμη φορά την εφαρμογή του σχεδίου Ζιππέ και το όνειρό του για τον εθνοκαθαρισμό της Τουρκίας.
Και έτσι, έδωσε οδηγίες στο στρατό του να προετοιμάζει ένα περιστατικό με ένα ρωσικό αεροσκάφος, όπως το είχε αναγγείλει ο εκτοξευτής συναγερμών Φουάτ Avni.
Στις 16 Νοεμβρίου, η Ρωσία επέκτεινε τη στρατιωτική επιχείρηση της κατά των τρομοκρατικών ομάδων στη Συρία κάνοντας πολιτικά επίθεση στις πηγές χρηματοδότησής τους. Ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν προκάλεσε τη κατάπληξη στη G20 στην Αττάλεια κατηγορώντας χωρίς να τον κατονομάζει τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Έδειξε στους παρόντες διπλωμάτες δορυφορικές φωτογραφίες πομπών βυτιοφόρων μεταξύ της Συρίας και των τουρκικών λιμανιών και κατήγγειλε τη χαλαρότητα των όσων επιτρέπουν έτσι το ΙΚ/Ντάες/Daesh να συσσωρεύει δισεκατομμύρια δολάρια [10].
Υπερεκτιμώντας την υποστήριξη που διαθέτει στην Ουάσιγκτον ή υποτιμώντας τη ρωσική ισχύ, ο πρόεδρος Ερντογάν έδωσε τη διαταγή να καταρριφτεί στις 24 Νοέμβρη ένα ρωσικό Sukhoi που είχε μπει στο έδαφός του για 17 δευτερόλεπτα [11]. Χωρίς να περιμένει, η Μόσχα αντέδρασε με τη λήψη βαριών οικονομικών κυρώσεων εναντίον της Άγκυρας, διαδίδοντας τις καταγραφές των ραντάρ για το αεροπορικό επεισόδιο [12], αναπτύσσοντας τα S-400, και, τέλος, στις 2 Δεκεμβρίου διασπείροντας στη διάρκεια μιας συνέντευξης τύπου του γενικού στρατιωτικού επιτελείου τις δορυφορικές αποδείξεις για την ευθύνη του τουρκικού κράτους στη χρηματοδότηση των Ντάες/ΙΚ [13].
Μέσα σε μια στιγμή, ο διεθνής τύπος ο οποίος αρνιόταν την αλήθεια για ένα χρόνο, ξέσπασε ξαφνικά σε μομφές κατά του δικτάτορα της Άγκυρας και της οικογένειάς του.
Η γαλλο-βρετανική επέμβαση
Ωστόσο, στις 29 Νοεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση διοργάνωσε μια ειδική σύνοδο κορυφής με την Τουρκία.
Αγνοώντας τις δηλώσεις του Βλαντιμίρ Πούτιν στη G20 και τις εκθέσεις (μη δημόσιες) της Ύπατου Εκπροσώπου Federica Mogherini που πιστοποιούν ότι το πετρέλαιο των Ντάες/ΙΚ εισρέει στην Ένωση μέσω Κύπρου, Ιταλίας και Γαλλίας, οι συμμετέχοντες κατέληξαν:
«Υπενθυμίζοντας τη τελική διακήρυξη της τελευταίας συνόδου κορυφής της G20, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Αττάλεια, καθώς και το ψήφισμα (2015) 2249 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, η Τουρκία και η ΕΕ επαναβεβαιώνουν ότι η καταπολέμηση της τρομοκρατίας παραμένει προτεραιότητα» ( sic) [14].
Σύμφωνα με το σχέδιο Ζιπέ του 2011, οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με την ΕΕ αναβίωσαν, το καθεστώς των θεωρήσεων πήρε το δρόμο της κατάργησης, και το κερασάκι στην τούρτα, η Ένωση δεσμεύτηκε να πληρώσει 3 δισεκατομμύρια ευρώ στην Τουρκία, δήθεν για να την βοηθήσει στη διαχείριση του ζητήματος των προσφύγων από τη Συρία.
Το γαλλικό Κοινοβούλιο [15] και η Βρετανική Βουλή των Κοινοτήτων [16] πεπεισμένα ότι το ψήφισμα 2249 επιτρέπει την επέμβαση στη Συρία χωρίς την άδεια της Δαμασκού, επέτρεπαν στις εκτελεστικές εξουσίες τους να επέμβουν στρατιωτικά στη Συρία. Οι παρεμβάσεις αυτές, μόνο αέροπορικές, παρουσιάστηκαν να έχουν στόχο τους Ντάες/ΙΚ. Κατά τη συζήτηση, καμία από τις δυο ενδιαφερόμενες συνελεύσεις δεν μίλησε για το ζήτημα του ψευδο-Κουρδιστάν.
Σε αντίθεση με τις δηλώσεις που γίνονται προς τον τύπο, κανείς δεν έχει αλλάξει πολιτική ενώπιον των Ντάες/ΙΚ. Η τρομοκρατική οργάνωση υποστηρίζεται πάντα από εκείνους που την ίδρυσαν (προσωπικότητες των ΗΠΑ γύρω από τους Ντέιβιντ Πετρέους και Τζον Νεγκροπόντε, οι κυβερνήσεις της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ και της Τουρκίας).
Μόνο οι Ιρακινοί σιίτες, η Χεζμπολάχ του Λιβάνου, ο Αραβικός Συριακός Στρατός και η Ρωσία τους καταπολεμούν.
Οι επιχειρήσεις του Συνασπισμού των ΗΠΑ δεν είχαν ποτέ άλλο στόχο παρά να «περιοριστούν» οι Ντάες/ΙΚ, ποτέ δεν θα τους εξαλείψουν.
Το παιχνίδι σήμερα είναι να «απελευθερωθεί» η Βόρεια Συρία για να τη καταλαμβάνουν αμέσως οι Κούρδοι του Ιράκ, και να ωθήσουν τους Ντάες/ΙΚ στο Ιράκ όπου η περιοχή Αλ-Άνμπαρ (Al-Anbar) προορίζεται γι ’αυτούς.
Η μόνη διαφορά λόγω της ρωσικής επέμβασης είναι ότι οι Δυτικοί έχουν εγκαταλείψει την ιδέα να βάλουν τους Ντάες να καταλάβουν την έρημο της Συρίας.
Θυμηθείτε:
– η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν καταφέρει να πιστέψει η κοινή γνώμη ότι το ψήφισμα 2249 τους επιτρέπει να επεμβαίνουν στη Συρία εναντίον των Ντάες (Daesh). Σε αυτή τη βάση, έχουν λάβει την έγκριση των κοινοβουλίων τους να βομβαρδίσουν τη Συρία, χωρίς την άδεια της Συρίας.
– Στο έδαφος, πιστεύουν ότι μπορούν να βασίζονται στις τουρκμενικές πολιτοφυλακές (που υποστηρίζεται από τον τουρκικό στρατό) και στο κουρδικό YPG (που υποστηρίζεται από τη Κουρδική Περιφερειακή Κυβέρνηση του Ιράκ και από το Ισραήλ).
– Ο σκοπός αυτών των επεμβάσεων δεν είναι να εξαλειφθούν οι Ντάες/ΙΚ λόγω της εθνοκάθαρσης που διαπράττουνι, αλλά να τους μεταφέρουν προς το Al-Anbar, και να συνεχίσουν την εθνοκάθαρση στα βόρεια της Συρίας αυτή τη φορά, και να δημιουργήσουν εκεί ένα ψευδο-Κουρδιστάν.
[1] « Résolution 2249 », Réseau Voltaire, 20 novembre 2015.
[2] “PM statement on the United Nations Security Council Resolution”, 10 Downing Street, November 20, 2015.
[3] “Legal basis for UK military action in Syria”, by Arabella Lang, Voltaire Network, 26 November 2015.
[4] « La Résolution 2249 n’autorise pas à bombarder en Syrie », par Nicolas Boeglin, Réseau Voltaire, 1er décembre 2015.
[5] «François Hollande confirme avoir livré des armes aux rebelles en Syrie», Le Monde, 20 août 2014.
[6] Rappelons que le président Sarkozy avait également livré des armes lourdes en 2011, notamment des postes de tir Milan, cependant il ne l’a jamais reconnu publiquement.
[7] Dans les coulisses de la diplomatie française, par Xavier Panon, L’Archipel, 13 mai 2015.
[8] “Οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ άρχισαν την αποικιοποίηση της Βόρειας Συρίας”, Μετάφραση Κριστιάν Άκκυριά, Δίκτυο Βολταίρος, 2 novembre 2015.
[9] « Le YPG proclame la conscription obligatoire des réfugiés kurdes syriens », Réseau Voltaire, 24 novembre 2015.
[10] “Vladimir Putin’s Responses to journalists’ questions following the G20 summit”, by Vladimir Putin, Voltaire Network, 16 November 2015.
[11] “Γιατί η Τουρκία κατέρριψε το ρωσικό Sukhoi 24;”, του Τιερί Μεϊσάν, Μετάφραση Κριστιάν Άκκυριά, Ινφογνώμων Πολιτικά (Ελλάδα), Δίκτυο Βολταίρος, 30 novembre 2015.
[12] « Les enregistrements radars de l’attaque turque contre l’avion russe », par Valentin Vasilescu, Traduction Avic, Réseau Voltaire, 29 novembre 2015.
[13] « La Russie expose les preuves du trafic de pétrole de Daesh via la Turquie », par Valentin Vasilescu, Traduction Avic, Réseau Voltaire, 3 décembre 2015.
[14] « Déclaration UE-Turquie », Réseau Voltaire, 29 novembre 2015.
[15] « Débat à l’Assemblée nationale française sur l’engagement militaire en Syrie », « Débat au Sénat français sur l’engagement militaire en Syrie », Réseau Voltaire, 25 novembre 2015.
[16] “UK House of Commmons Motion on ISIL in Syria”, Voltaire Network, 2 December 2015.