Οι Ηνωμένες Πολιτείες Θα μεταλλαχτούν ή θα γίνουν κομμάτια

Κατά τη διάρκεια του έτους της αμερικανικής προεκλογικής εκστρατείας που μόλις διανύσαμε, η ρητορική άλλαξε ριζικά και εμφανίστηκε μια απρόσμενη διάσπαση μεταξύ των δύο στρατοπέδων. Ενώ, στη αρχή, οι υποψήφιοι μιλούσαν για καθαρά πολιτικά θέματα (όπως τη διανομή του πλούτου ή την εθνική ασφάλεια), σήμερα ασχολούνται κυρίως με το σεξ και το χρήμα.

Δεν είναι τα πολιτικά ζητήματα που ανατίναξαν το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα - του οποίου οι κυριότεροι ηγέτες απέσυραν την υποστήριξή στον υποψήφιο τους - αλλά ένα πολύ παλιό πολιτισμικό χάσμα. Η κα Κλίντον υπερασπίζεται το πολιτικά ορθό, ενώ "ο Ντόναλντ" γκρεμίζει την υποκρισία της πρώην "πρώτης Κυρίας".

Από τη μια πλευρά, η Χίλαρι Κλίντον προωθεί την ισότητα των δύο φύλων, αν και δεν δίστασε να επιτεθεί και να βρωμίσει τις γυναίκες που αποκάλυπταν ότι είχαν σεξουαλικές σχέσεις με τον σύζυγό της και κατηγορεί τον Ντόναλντ Τραμπ για μισογυνισμό, επειδή δεν κρύβει την αδυναμία του για το θηλυκό γένος. Από την άλλη, ο Ντόναλντ Τραμπ καταγγέλλει την ιδιωτικοποίηση του κράτους καθώς επίσης τον εκβιασμό από μέλη του Ιδρύματος Κλίντον προκειμένου να εξασφαλίσουν ένα ραντεβού στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Ακόμα δεν δίστασε να κατηγορήσει το Obamacare που δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα των πολιτών, αλλά εκείνα των ιδιωτικών εταιρειών ιατρικής ασφάλισης. Έφτασε δε, στο σημείο να θέσει υπό αμφισβήτηση την ακεραιότητα του εκλογικού συστήματος.

Έχω πλήρη συνείδηση ότι με το τρόπο που μιλάει ο Ντόναλντ Τραμπ, ενθαρρύνει πράγματι τον ρατσισμό, αλλά δεν πιστεύω καθόλου ότι ο τελευταίος βρίσκεται στη καρδιά του προεκλογικού ντιμπέιτ, αλλά στη διαφημιστική εκστρατεία που αναπτύσσεται από τα μίντια υπέρ της Κλίντον.

Δεν είναι αδιάφορο το γεγονός, ότι κατά τη διάρκεια της υπόθεσης Λεβίνσκι, ο πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ζήτησε συγνώμη από το έθνος και συγκέντρωσε πάστορες για να προσευχηθούν για τη σωτηρία του. Ενώ εξεταζόμενος για κατηγορίες για παρόμοιες πράξεις σε κάποια ηχητική καταγραφή, ο Ντόναλντ Τραμπ αρκέστηκε να ζητήσει συγγνώμη από εκείνες που είχε προσβάλει χωρίς τη συμμετοχή κληρικών.

Η σημερινή κατάσταση θυμίζει την εξέγερση των Καθολικών, των Ορθοδόξων και των Λουθηρανών κατά των Καλβινιστών, οι οποίοι εκπροσωπούνται κυρίως στις ΗΠΑ από τους Πρεσβυτεριανούς, τους Βαπτιστές και τους Μεθοδιστές.

Αν και οι δύο υποψήφιοι μεγάλωσαν με πουριτανική παράδοση (η Κλίντον ανατράφηκε ως ευσεβής Μεθοδίστρια και ο Τραμπ ως Πρεσβυτεριανός), η κα Κλίντον επέστρεψε στη θρησκεία με το θάνατο του πατέρα της και συμμετέχει σήμερα στην ομάδα προσευχής των Επιτελαρχών του στρατού, The Family (η Οικογένεια), ενώ ο κ Τραμπ ασκεί μια πιο εσωτερικευμένη πνευματικότητα και δεν συχνάζει στους ναούς.

Φυσικά, κανείς δεν είναι δεμένος στα σχήματα του συστήματος με το οποίο ανατράφηκε, αλλά όταν κάποιος ενεργεί χωρίς σκέψη, αναπαράγονται ερήμην του. Το ζήτημα του θρησκευτικού περιβάλλοντος του καθενός μπορεί επομένως να είναι σημαντικό.

Για να καταλάβουμε το τι διακυβεύεται, θα πρέπει να επιστρέψουμε στην Αγγλία του δέκατου έβδομου αιώνα. Ο Όλιβερ Κρόμγουελ ανέτρεψε με στρατιωτικό πραξικόπημα τον βασιλιά Κάρολο Α’. Ισχυρίστηκε ότι θα εγκαθιδρύσει μια Δημοκρατία (res publicum), ότι θα καθαρίζει την ψυχή της χώρας, και αποκεφάλισε τον πρώην κυρίαρχο. Δημιούργησε ένα σεκταριστικό καθεστώς εμπνευσμένο από τις ιδέες του Καλβίνου, σφαγίασε μαζικά τους παπικούς Ιρλανδούς, και επέβαλε έναν πουριτανικό τρόπο ζωής. Οραματίστηκε επίσης, για πρώτη φορά ιστορικά, τον Σιωνισμό: έφερε πίσω τους Εβραίους στην Αγγλία και ήταν ο πρώτος αρχηγός κράτους στον κόσμο που απαίτησε τη δημιουργία ενός εβραϊκού κράτους στην Παλαιστίνη. Αυτό το αιματηρό επεισόδιο είναι γνωστό ως «Πρώτος βρετανικός Εμφύλιος Πόλεμος».

Μετά την αποκατάσταση της μοναρχίας, οι Πουριτανοί του Κρόμγουελ έφυγαν από την Αγγλία. Εγκαταστάθηκαν στην Ολλανδία, όπου ορισμένοι έφυγαν με το
Mayflower στην Αμερική (οι «Πατέρες Προσκυνητές»), ενώ άλλοι ίδρυσαν την κοινότητα των Afrikaner στη Νότια Αφρική. Κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού Πολέμου Ανεξαρτησίας τον δέκατο όγδοο αιώνα, ξαναείδαμε τη σύγκρουση των Καλβινιστών εναντίον της βρετανικής Μοναρχίας, μάλιστα στα σημερινά βρετανικά εγχειρίδια ιστορίας, αναφέρεται ως ο «Δεύτερος Εμφύλιος Πόλεμος».

Τον δέκατο ένατο αιώνα, στον Αμερικανικό Εμφύλιο οι νότιες πολιτείες (οι έποικοι των οποίων ήταν κυρίως καθολικοί ) πολέμησαν με εκείνες του Βορρά (που είχε κυρίως προτεστάντες έποικους). Η Ιστορία των νικητών παρουσιάσει αυτόν τον πόλεμο ως μια πάλη για την ελευθερία ενάντια στη δουλεία, κάτι που είναι καθαρή προπαγάνδα (οι Νότιες Πολιτείες κατήργησαν τη δουλεία κατά τη διάρκεια του πολέμου, όταν συνήψαν μια συμμαχία με τη βρετανική Μοναρχία) Στην ουσία, επαναλήφθηκε η σύγκρουση των Πουριτανών κατά του αγγλικού θρόνου, λόγος για τον οποίον μερικοί ιστορικοί μιλούν για τον «Τρίτο Βρετανικό Εμφύλιο Πόλεμο».

Κατά τη διάρκεια του εικοστού αιώνα, αυτή η εσωτερική αντιπαράθεση του βρετανικού πολιτισμού φαινόταν ξεπερασμένη, εκτός από την αναβίωση των Πουριτανών στο Ηνωμένο Βασίλειο με τους «μη κομφορμιστές Χριστιανούς» του πρωθυπουργού Ντέιβιντ Λόιντ Τζορτζ. Οι τελευταίοι χώρισαν την Ιρλανδία και ανέλαβαν να δημιουργήσουν την «Εβραϊκή εθνική Εστία» στην Παλαιστίνη.

Εν πάση περιπτώσει, ένας από τους σύμβουλους του Ρίτσαρντ Νίξον, ο Kevin Philipps, αφιέρωσε μια ογκώδη διατριβή για αυτούς τους εμφύλιους πολέμους, και παρατήρησε ότι κανένα από τα προβλήματα δεν επιλύθηκε, και ανακοίνωσε ένα τέταρτο γύρο [1].

Οι οπαδοί των καλβινιστικών εκκλησιών, που εδώ και 40 χρόνια ψήφιζαν μαζικά για τους Ρεπουμπλικάνους, υποστηρίζουν τώρα τους Δημοκρατικούς.

Δεν αμφιβάλλω ότι η κα Κλίντον θα είναι η επόμενη πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών ή ότι αν εκλεχθεί ο κ Τραμπ, θα εξαφανιστεί γρήγορα. Αλλά μέσα σε λίγους μήνες, είμαστε θεατές μιας ευρείας εκλογικής ανακατανομής με φόντο μια μη αναστρέψιμη δημογραφική αλλαγή. Οι εκκλησίες που ανήκουν στους Πουριτανούς δεν αντιπροσωπεύουν παρά το ένα τέταρτο του πληθυσμού και μετατοπίζονται στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών. Το μοντέλο τους εμφανίζεται ως ένα ιστορικό ατύχημα. Εξαφανίστηκε ήδη από τη Νότια Αφρική και δεν θα επιβιώσει για πολύ, ούτε στις ΗΠΑ ούτε στο Ισραήλ.

Πέρα από τις προεδρικές εκλογές, η αμερικανική κοινωνία ή θα αλλάξει ή θα έρθει πάλι σε ρήξη. Σε μια χώρα όπου η νεολαία απορρίπτει μαζικά την επιρροή των Πουριτανών ιεροκηρύκων, δεν είναι πλέον δυνατόν να αγνοηθεί το θέμα της ισότητας. Οι Πουριτανοί προσδοκούν σε μια κοινωνία όπου όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι, αλλά όχι ισοδύναμοι. Ο Λόρδος Κρόμγουελ ήθελε μια δημοκρατία (republic) για τους Άγγλους, αλλά μόνο αφού έσφαξε τους παπικούς Ιρλανδούς. Έτσι, σήμερα στις Ηνωμένες Πολιτείες, όλοι οι πολίτες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου, αλλά στο όνομα των ίδιων κειμένων, τα δικαστήρια καταδικάζουν συστηματικά μαύρους, ενώ βρίσκουν ελαφρυντικά για τους λευκούς που διαπράττουν παρόμοια εγκλήματα ή αδικήματα. Και στις περισσότερες Πολιτείες, μια ποινική καταδίκη, ακόμα και υπέρβασης ταχύτητας, αρκεί για να αφαιρεθεί το δικαίωμα του εκλέγειν. Ως εκ τούτου, λευκοί και μαύροι είναι ίσοι, αλλά σε ορισμένες πολιτείες, η πλειοψηφία των μαύρων πολιτών έχει στερηθεί νομικά το δικαίωμα του εκλέγειν. Το παράδειγμα αυτής της σκέψης στην εξωτερική πολιτική, είναι η «λύση των δύο Κρατών» στην Παλαιστίνη: ίσα, αλλά προπαντός όχι ισοδύναμα.

Είναι αυτή η πουριτανική σκέψη που οδήγησε τις κυβερνήσεις του πάστορα Κάρτερ, του Ρήγκαν, των Μπους (ο πρεσβύτερος και ο νεώτερος είναι και οι δύο άμεσοι απόγονοι των Πατέρων Προσκυνητών), του Κλίντον και του Ομπάμα να υποστηρίζουν το Ουαχαμπιτισμό σε αντίθεση με τα αναρτημένα ιδανικά της χώρας τους και σήμερα να υποστηρίξουν το Νταές.

Παλαιότερα, οι Πατέρες Προσκυνητές ίδρυσαν κοινότητες στο Plymouth και στη Βοστώνη, οι οποίες έχουν εξιδανικευτεί στην αμερικανική συλλογική μνήμη. Οι ιστορικοί είναι όμως απόλυτοι, έλεγαν ότι αποτελούν το «Νέο Ισραήλ» και επέλεξαν το «Νόμο του Μωυσή». Δεν τοποθέτησαν Σταυρούς στους ναούς τους, αλλά τους Πίνακες του Νόμου. Αν και Χριστιανοί, έδιναν μεγαλύτερη σημασία στις εβραϊκές γραφές παρά στα Ευαγγέλια. Ανάγκαζαν τις γυναίκες τους να καλύψουν το κεφάλι τους με πέπλο και αποκατέστησαν τις σωματικές τιμωρίες.